Kołduni

 ,,We wschodniej Europie Rosja może być dobrym przykładem, jak nowy stereotyp czarownicy nie zdołał wpisać się w ustalone ramy kulturowe. Język rosyjski używa słów kołdun/ kołdunja, wied'ma (rodzaj żeński) i wielu innych na oznaczenie ludzi, którzy zajmują się praktykowaniem magii w dobrym lub złym celu. Jeszcze stosunkowo niedawno kołduny zapraszani byli na rosyjskie wesela, najwyraźniej dla zapewnienia pomyślności'' - Robert Thurston ,,Polowania na czarownice. Dzieje prześladowań czarownic w Europie i Ameryce Północnej''

 

,,Legendy''

 

,,Torgny Lindgren (1938 – 2017) Jeden z najważniejszych szwedzkich pisarzy po II wojnie światowej. Karierę literacką zaczynał od poezji, ale rozpoznawalność przyniosła mu powieść Droga wężowa na skale (1982), którą w 1986 roku przeniesiono na duży ekran. Od 1991 roku do śmierci był członkiem Akademii Szwedzkiej. Jego prozę wielokrotnie nagradzano, m.in. prestiżowymi Prix Femina étranger i Nagrodą Augusta, i przetłumaczono na ponad 30 języków’’ - z informacji na skrzydełkach okładki

W maju 2024 r. przeczytałem ,,Legendy’’ (szw. ,,Legender’’) Torgny Lindgrena; zbiór 13 opowieści fantastycznych z 1986 r. w polskim przekładzie Tomasza Feliksa.

Akcja tych utworów rozgrywa się od starożytności po XX wiek w Szwecji, Ziemi Świętej i Indiach.

Istoty fantastyczne

Freja była skandynawską boginią miłości i płodności. W opowiadaniu Lindgrena była żoną kamiennego olbrzyma Rungnara. Kazała mu tytułować ją ,,bogiem’’ i miała z nim syna, Głazka.

W miasteczku Mora ¹ w Dalarnie żyła dobrotliwa olbrzymka nazywana Dziewką. Jej kieszeń stanowiła bezpieczne schronienie dla malarza Andersa Zorna (1860 – 1920). Po utracie Dziewki malarz przeżywał trudne chwile, aż w końcu mądry lekarz umieścił go pod sercem pielęgniarki.

Zły Duch (pomylony z Duchem Świętym) mieszkał w lodówce wśród ryb i krabów. Połączył w parę kulturystkę i kulturystę, który uległ wypadkowi podczas podnoszenia ciężaru. Później Duch nakłonił kobietę, aby wyrzuciła swego partnera przez okno. Komentarzem do tego opowiadania mogłyby być słowa św. Pawła: ,,Sam bowiem szatan podaje się za ducha światłości’’ - 2 Kor 11,14.

W XX – wiecznej Szwecji żyli pan i niewolnik złączeni w jedno ciało. Nazywali się Ulv i Bolde. Początkowo cieszyli się dużym zainteresowaniem opinii publicznej. Zabili osobę trzecią, Boego, który chciał do nich dołączyć. Potem uśmiercili się nawzajem.

W antologii można też przeczytać o rolniku, który zabił mierniczego i lekarza. Z ich szczątków wyrosły ziemniaki o nietypowych kształtach. Stanowi to nawiązanie to nawiązanie do kompleksu mitologicznych bohaterów, zwanych ,,dema’’, czyli ludzi lub bóstw, których martwe ciała zamieniły się w użyteczne rośliny, bądź inne dobra (np. Hainuwele - na ilustracji, Kronos, Ozyrys, Pan Ku, Uke Mochi, Tiamat, Ymir).

Piłkarz ukarany śmiercią poprzez łamanie kołem za podanie piłki do tyłu, został wskrzeszony przez Jezusa Chrystusa. Wędrując przez las zaszedł do sąsiedniego miasta, w którym zrobił imponującą karierę piłkarska, zakończoną tragiczną śmiercią na boisku. Jego prześladowcą był krótkorogi byk (lub człowiek porównywany do tego zwierzęcia).

Postaci historyczne

Starotestamentowy Jozue (XIII wiek p. n. e.) został przedstawiony w niezbyt pochlebny sposób, jako nienasycony żarłok o wielkim brzuchu i okrutnik. Miał obsesję konsumpcji jagnięcia żyjącego na krańcu Ziemi Obiecanej, zanim dorośnie a jego mięso stanie się łykowate.

Budda (ok. 563 – 483 p. n. e.) został wystawiony na ciężką próbę przez demona (Marę?), który przybrał postać sokoła ścigającego gołębicę. Zmuszony do wyboru między spowodowaniem śmierci drapieżnika lub jego ofiary, Budda wybrał trzecie rozwiązanie. Ofiarował sokołowi swoje ciało, które pokroił na kawałki, aż do samego szkieletu. Lindgren tworząc tę opowieść wykorzystał hinduistyczny mit o pobożnym królu Usinarze (w innej wersji: Sibim), który ślubował nie krzywdzić żadnego stworzenia. Postaci sokoła i gołębia przybrali w celu wypróbowania go, bogowie Indra i Agni. Również Usinara wolał nakarmić drapieżnego ptaka swoim ciałem miast poświęcać życie gołębia.

Apostoł św. Jakub Młodszy (? - 62), syn Alfeusza (nie mylić ze św. Jakubem Starszym, synem Zebedeusza) miał żonę Mariam, którą zostawił, aby wędrować wraz z Chrystusem. Z niecierpliwością oczekiwał całkowitej przemiany świata. Tymczasem Mariam pogrążyła się w rozpaczy. Gdy Jakub umarł, opluła i pozbawiła oka jego zwłoki. Wówczas apostoł zmartwychwstał i po raz pierwszy okazał jej miłość.

Szwedzcy nobliści Selma Lagerlöf (1858 – 1940) ² i Verner von Heidenstam (1859 – 1940) darzyli się platoniczną miłością. Verner potrafił chodzić po wodzie, podczas gdy Selma była pozbawiona tej umiejętności. Zdołała za to napisać więcej książek.

Torgny Lindgren nieraz pytał w swoich opowiadaniach o istotę relacji człowieka z Bogiem. Początkowo był luteraninem, później zaś przeszedł na katolicyzm ;).

1 Odsyłam do posta: ,,Szwedzkie Salem’’.

2 Odsyłam do posta: ,,Cudowna podróż tom I’’.

Refleksja polityczna cz. 75

 

Kto z krzyżem wojuje, ten w piekle płonie. Piję do Trzaskowskiego, który atakiem na chrześcijaństwo usiłuje zamaskować własną nieudolność. 

Z cyklu nowe przysłowia

 Przyganiał Erdogan Netanyahu, a sam Kurdów każe mordować.

Internetowe ,,cuda na kiju'' cz. 67

 

1. Colossochoerus jest wschodnioafrykańską kryptydą; przetrwałym do naszych czasów wodno – lądowym, prehistorycznym trąbowcem, posiadającym ciosy skierowane do dołu. Osiąga rozmiary hipopotama. W 1904 r. baron Maurice de Rotschild i francuski zoolog, Henri Neuville zdobyli nieskamieniały cios przypisywane temu zwierzęciu. Próbowano też identyfikować je z plejstoceńskim trąbowcem, deinotherium, a nawet z … morsem (skąd mors w Afryce?!).

2. We wczesnych latach 60 – tych XX wieku w Libanie dziecko, bawiące się przy starym zamku widziało ponoć węża mierzącego 13,7 m długości. Możliwe, że opis gada został mocno przejaskrawiony.

3. W 1824 r. kapitan Charles Stuart odkrył w kolumbijskich Andach mięsożernego słonia, zwanego pincheque. Mógł to być mastodont, początkowo błędnie uważany za drapieżnika.

4. Shiashia – yawa jest karłowatym jaguarem z Ekwadoru. Wyróżnia się białym futrem w czarne cętki (może być to prostu albinos). Hiszpański kryptozoolog, Angel Monart Fares dowiedział się o nim od Indian Shuar.

5. Nauczycielka jogi, Justyna Ciulko – Dołęga wyróżnia takie archetypy Świętej Kobiecości jak: Młoda Dziewczyna (Dziewica), Matka, Wojowniczka, Myśliwa, Dzika Kobieta, Kobieta Zmysłowa (Kochanka), Czarownica (Uzdrowicielka, Szamanka), Ciemna Bogini, Kapłanka (Mistyczka), Kreatorka, Królowa i Starucha (Mędrczyni). Informację tę zamieszczam wyłącznie jako ciekawostkę dla zainteresowanych współczesnymi mitami.

6. W 2021 r. pastor Odumeje z Nigerii wstąpił do piekła. Pokonał diabła w zapasach i zdobył pas mistrzowski.

7. Największym skarbem Czechów jest ponoć kielich należący niegdyś do Aleksandra Wielkiego.

8. Św. Paweł napisał w apokryficznym ,,Liście do Koryntian’’: ,,Nie wyrzucajcie tego listu. To nie jest spam’’ (żart).

9. Były amerykański bejsbolista, Alfred Lawson (1869 – 1954) stworzył pseudonaukę, nazwaną od jego nazwiska lawsonomią. Twierdził, że energia nie istnieje, zaś na Biegunie Północnym zieje ogromna dziura, którą można porównać do ust. Ziemia posiada drugi otwór, niejako ,,odbyt’’ na Biegunie Południowym, przez który wydala pochłonięte meteoryty. W ludzkich mózgach bytują małe żyjątka, które sterują ludźmi.

10. Albert Abrams (1863 – 1924) był twórcą pseudonaukowej metody leczenia, zwanej radionomiką. Uważał, że kropla krwi wysyła fale radiowe. Można je rejestrować za pomocą odpowiedniego sprzętu (pudełka, różdżki), a czasem i bez niego. Tymczasem test Amerykańskiego Stowarzyszenia Lekarzy wykazał fałszywość tych założeń. Krople krwi ludzi chorych na syfilis, raka, cukrzycę i inne choroby, okazały się być krwią kurczaka.

11. W XIX – wieku w USA głoszona była tzw. teoria pługa. Zakładała, że osadnictwo białych na Dzikim Zachodzie sprowadzi opady deszczu na nieurodzajne ziemie. Okazało się, że było to myślenie życzeniowe.

12. Pastor Zendayl Andries November z RPA ,,leczy’’ kobiece genitalia dotykając je butem, zaś AIDS poprzez modlitwę (fot. ze strony ,,Inne Medium'').

13. Ponoć w XXI wieku żyją chrześcijanie uznający za dzieło szatana: kolekcjonowanie minerałów, leworęczność, pralki (ryzyko hipnozy), tampony, paleontologię, diabelskie jajka (potrawę), pikantne chipsy Cheetos, grzyby (rosną w ciemności), jednorożce, wi – fi, mikroskopy, smoki, skrzypce, a nawet czapki założone daszkiem do tyłu (podaję to na odpowiedzialność strony ,,Joe Monster’’).

14. Lechici zbudowali Wał Hadriana (żart).

15. ,,Wielu ezoteryków twierdzi, że żydowski bóg Jahwe podszył się pod Jasnego Boga – Jesze (Jesse) i Jezus jest prorokiem nie Jahwe, ale Eli, czyli Eli + Jesze (Boga Jesze)’’ - pisał Tomasz Kosiński na Facebooku. Jan Długosz przewraca się w grobie, bo to z jego panteonu został zapożyczony rzekomy słowiański bóg Jesze.

16. Ciasteczkowy Potwór (ang. Cookie Monster) z ,,Ulicy Sezamkowej’’ nosi w Nigerii imię Maniokowego Potwora (ang. Yam Monster ¹). Z powodu straszliwej nędzy nigeryjskie dzieci nie mają dostępu do ciasteczek :(.

17. Elon Musk wyciął sobie gruczoły potowe (wymysł Dariusza Kwietnia).

18. Jan Zbigniew Potocki (samozwańczy prezydent II RP) i Darius Franz Dziewiatek (równie samozwańczy sukcesor III Rzeszy) podpisali w listopadzie 2013 r. porozumienie kończące II wojnę światową.

19. Federacja Bałkańska miała być unią komunistycznych Jugosławii, Bułgarii i Rumunii. W 1947 r. dyktatorzy Josip Broz Tito (1892 – 1980) i Georgi Dimitrow (1882 – 1949) podpisali porozumienie jugosłowiańsko – bułgarskie w Bledzie (ob. w Słowenii). W 1948 r. Dimitrow agitował w Bukareszcie za przystąpieniem Rumunii do federacji. Ostatecznie plany jej utworzenia zniweczył Stalin.

20. Podczas II wojny światowej polski rząd na uchodźstwie planował utworzenie Konfederacji Polsko – Czechosłowackiej, złożonej z Polski, Czechosłowacji i Węgier.

21. Tamilscy nacjonaliści w Indiach uważają, że ich przodkowie stworzyli cywilizację Lemurii (Kumari Kandam).

22. Za rządów Kemala Atatürka (1881 - 1938), wobec zapotrzebowania na oczyszczenie języka tureckiego z licznych obcych naleciałości, austriacki Serb, Hermann Feodor Kvergić (1895 – 1948/1949) stworzył teorię języka Słońca. Głosi ona, że wszystkie języki świata wywodzą się z języka tureckiego. Praczłowiek miał na widok Słońca powiedzieć: ,,Aaa!’’, co zostało uznane za pierwsze tureckie słowo.

1 Ściśle biorąc maniok to po angielsku ,,cassava’’, zaś ,,yam’’ oznacza jam, czyli pochrzyn.

Internetowe ,,cuda na kiju'' cz. 66

 

1. Emilia Wojtyła z Kaczorowskich (1884 – 1929), matka św. Jana Pawła II miała jakoby zapisane w dokumentach, że była narodowości … białochorwackiej.

2. Hobby św. Jana Pawła II (1920 – 2005) stanowiło zbieranie zapałek (filumenistyka). Prof. Konrad Szaciłowski z AGH i Maja Kulajewa z Aszchabadu (Turkmenistan) poświęcili temu zagadnieniu uczoną rozprawę ,,Filumenistyczne hobby Karola Wojtyły’’. Później okazało się, że był to żart. Sama współautorka jest postacią fikcyjną. 

3. Fossa, ssak drapieżny z Madagaskaru jest przybyszem z Kosmosu. Dariusz Kwiecień najwidoczniej pomylił fossę z chupacabrą.

4. W 1931 r. rodzina Irvingów z wyspy Man (Wielka Brytania) nawiązała kontakt z niezwykłym zwierzęciem. Gef Gadająca Mangusta przeklinał, mówił wiersze i plotkował. Lubił bekon, parówki, banany i czekoladki. Cała sprawa okazała się sztuczką brzuchomówcy.

5. Abraham Lincoln (1809 – 1865) nie istniał. Świadczyć ma o tym – według niektórych Amerykanów – to, że za bardzo przypominał Wujka Sama, alegoryczną postać symbolizującą USA.

6. Maria Curie Skłodowska (1867 – 1934) była mężczyzną. Istnieją ludzie, którzy traktują to stwierdzenie poważnie, a nie jedynie jako żart z filmu ,,Seksmisja’’.

7. Adolf Hitler (1889 – 1945) był kobietą, co miało rzekomo potwierdzać badanie jego czaszki znajdującej się w archiwum FSB. Później rosyjskie służby specjalne zdementowały tę pogłoskę.

8. Zdaniem kryptozoologów w Indiach żyją orangutany i hipopotamy.

9. W wiekach XIX – XXI widziano foki w niemieckich i polskich rzekach; w Sprewie (1847), Haweli (1902), Odrze (1881), Wiśle (1924 – 1925), Pregole (1925) i Renie (2012, 2019 i 2022).

10. Tajwan był Atlantydą, Lemurią i ojczyzną ludów austronezyjskich. Pisała o tym Hsien – Ju Ho w książce ,,The Motherland of Civilisation is Taiwan’’ z 2023 r.

11. W 1966 r. jakiś Polak zaobserwował w Afryce (Mali, Uganda) żyjące gady ssakokształtne z okresu permu.

12. Jeleń etiopski jest kryptydą z południowej Etiopii, przypominającą wymarłe siwaterium (gatunek prehistorycznej żyrafy). Ponoć znany był już starożytnym Egipcjanom. Ludzie XX wieku dowiedzieli się o nim z relacji Louisa Leakeya.

13. Chińska baza Great Wall na Antarktydzie stanowi jakoby dowód na to, że płaską Ziemię otacza ściana lodu. W rzeczywistości jej nazwa odnosi się do Wielkiego Muru Chińskiego (ang. great wall znaczy nie tylko wielka ściana, ale też wielki mur), a przypominam, że jest to właśnie baza chińska.

14. Tur mógł zdaniem kryptozoologów przetrwać w Bułgarii do XVIII wieku. Według oficjalnej wiedzy ostatnia krowa tura padła w 1627 r. w Puszczy Jaktorowskiej w Polsce.

15. Z lat 60 – i 70 – tych XX wieku z Brazylii i Wenezueli pochodzą relacje o gliptodonach, plejstoceńskich szczerbakach przypominających olbrzymie pancerniki, które miały przetrwać do naszych czasów. W Brazylii nazywane są tatu – aruiap.

16. W Lubiercach pod Moskwą kobieta podpaliła swoje mieszkanie, aby pozbyć się demonów (info i ryc. ze strony ,,Rosja Horror from Real Mordor'' na Facebooku).

17. W maju 2024 r. rosyjscy komuniści postanowili ,,uświetnić’’ Noc Muzeów w Barnaule wywołując ducha Stalina podczas seansu spirytystycznego.

 

18. W kwietniu 2024 r. w Las Vegas 29 – letni kanibal jadł publicznie twarz swojej ofiary. Później powiedział policjantom, że ,,coś go opętało’’.

19. W 1961 r. kierowca ciężarówki Arquimedes Sanchez zaobserwował w Kraju Basków w Hiszpanii octo - sqwuatcha; hybrydę ośmiornicy i wielkiej stopy, mierzącą 90 cm – 1,2 metra.

20. Germańskie plemię Markomanów to byli rzekomo słowiańscy Morawianie, których nazwę przekręcili Rzymianie.

21. Manul mógł dawniej żyć na stepach Ukrainy. Obecnie zamieszkuje Azję Środkową.

22. W 1890 r. na Alasce (USA) zabito mamuta i przekazano jego zwłoki muzeum Smithsonian Institution. Relacje o żywych mamutach pochodzą również z Kanady (1896, lata 20 – te XX wieku). O zwierzętach tych mówią legendy kanadyjskich Indian Dene.

23. Niektórzy ludzie widzą kolor ultrafioletowy, niewidoczny dla reszty ludzkości.

24. Pastor Daniel Lesego z Garankuwa (RPA) nakłonił swych wiernych do jedzenia trawy. Przekonał ich, że jedzenie trawy zbliża do Boga i leczy choroby (ból gardła, wylew). Ci, którzy go posłuchali, nabawili się mdłości.

25. Pastor Allen Parker z Southampton (Wirginia, USA) zachęcił wiernych do przebywania w kościele całkiem nago. Argumentował to tym, że Jezus urodził się nagi i został też ukrzyżowany nago.

26. Transseksualna dziennikarka, Angela Getler z PAP zapytała w Sejmie księdza czy ma menstruację.

27. Pierwowzorem Indrika z rosyjskich baśni był nosorożec włochaty z gatunku Elasmotherium sibiricum.

28. W 2012 r. podczas igrzysk w Kuwejcie zamiast prawdziwego hymnu Kazachstanu puszczono jego parodię z komedii ,,Borat’’. Kazachowie, rzecz jasna, obrazili się (film ,,Borat’’jest zakazany w Kazachstanie i Rosji).

29. W 1928 r. prof. Włodzimierz Antoniewicz w pracy ,,Metalowe sprzączki góralskie’’ wysunął tezę o pochodzeniu polskich górali od germańskiego plemienia Gotów, szukających w Karpatach schronienia przed najazdem Hunów. Hipoteza ta została później wykorzystana przez ideologów Goralenvolku.

30. Senator Waldemar Witkowski z Unii Pracy palnął, że jakoby krzyż do Polski przynieśli Krzyżacy.

31. Poseł Paweł Kowal z KO napisał: ,,To była mega – mobilizacja każdego, kogo się dało w Europie: Francji, Niemiec, Włoch, państw norweskich, państw bałtyckich itd.’’ Jest tylko jedno państwo norweskie – Królestwo Norwegii. Powinien napisać raczej o państwach nordyckich.