Wróblowate

Wróblowate są najliczniejszą grupą ptaków. Żyją na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Ich nazwa wzięła się od jednego z ich przedstawicieli – wróbla. Pisklęta wróblowatych są gniazdownikami, to znaczy, że wymagają dużej opieki ze strony rodziców i jej pozbawione szybko by zginęły.

Raniuszek – wyróżniający się długim ogonem – buduje gniazda kuliste.

Trzciniaki i wodniczki budują gniazda zawieszone wśród trzcin. A czy wie Czytelnik, że w Polsce żyje największa światowa populacja wodniczek?

Zimą z Europy Północnej przylatują do nas gile i jemiołuszki¹. Te pierwsze wyróżniają się masywnym dziobem i czerwono – czarnym ubarwieniem. Żywią się min. jarzębiną.

Natomiast jemiołuszki, podobnie jak amerykańskie kardynały (o których będzie jeszcze mowa) mają na głowie pierzasty czubek. Dziób jest czarny, skrzydła pstrokate, a reszta ubarwienia jest beżowa. Żywi się jemiołą, od której otrzymała nazwę.

Innym ciekawym przedstawicielem wróblowatych jest kos. Ptak ten wyróżnia się czarnymi piórami i żółtym, wydłużonym dziobem. Kosy żyjące w lasach, na łąkach, w sadach i ogrodach na zimę lecą do Afryki, natomiast kosy miejskie zostają na zimę.

Przez wiele lat sądzono, że sikory i inne wróblowate są w stanie zapobiec rozmnażaniu się owadów niszczących listowie drzew. Dziś wiemy, że ich wpływ jest ograniczony. Mimo to sikory są pożyteczne ponieważ hamują nadmierny wzrost liczby szkodników. Nie mając co jeść zginęłyby przecież z głodu! Jedyną sikorą żyjącą w północno – zachodniej Afryce jest sikora bogatka.

Dzierzby są wyłącznie mięsożerne. Karol Linneusz zaliczał je nawet do ptaków drapieżnych! Największego ich przedstawiciela – srokosza (nazwanego tak ponieważ ubarwieniem przypomina srokę) próbowana we Francji układać do polowania. W celu unieruchomienia zdobyczy dzierzby nakłuwają ją na kolce roślin (z tego powodu dzierzba gąsiorek została nazwana ,,cierniokrętem''). Głos tej ostatniej przypomina głos gęsi, stąd nazwa. W Polskiej Czerwonej Księdze znajdują się dzierzba czarnoczelna i rudoczelna. Ptaki te żywią się owadami, gryzoniami, ślimakami, dżdżownicami, żabami, jaszczurkami, ryjówkami, na zimowiskach w Afryce jedzą również skorpiony. Srokosz atakuje nawet kuropatwy i przepiórki.

Żyjący w Azji Południowo – Wschodniej, spokrewniony z naszym szpakiem, beo bywa również zwany gwarkiem. Ptak ten ma czarne ubarwienie (na głowie znajduje się biały lub żółty pasek) i pomarańczowym dziobem. Podobnie jak papugi, beo potrafią naśladować ludzką mowę.

Żyjący w Ameryce Północnej kardynał został tak nazwany ponieważ samiec ma piękne, purpurowe pióra, nasuwające skojarzenia z habitami kardynałów. W okolicach oczu samiec kardynała ma czarne pióra. Na głowie kardynał ma czub z piór. Samica czerwone ma tylko czubek i dziób. Reszta upierzenia jest żółto – szara.

W Nowym Świecie od Kanady do Brazylii żyją tanagry. Żywią się bezkręgowcami, nasionami i owocami. Podobnie jak nasze żołny i trzmielojady zjadają czasem pszczoły i osy.

1 W ,,Sadze o wiedźminie'' A. Sapkowskiego występuje rozbójniczka o imieniu Mistle, czyli Jemiołuszka.