Zajęczaki

Zajęczaki dzielimy na zające, króliki i szczekuszki. Typem przypominają gryzonie, ale zamiast dwóch mają cztery siekacze. Króliki zostały udomowione, ale istnieją również dzikie gatunki tych ssaków. Wszystkie zajęczaki są roślinożerne.

Jak wszystkie zwierzęta, króliki wydalają odchody (początkowo miękkie). Nie byłoby w tym nic dziwnego, ale drugi raz króliki jedzą te odchody i po raz ostatni wydzielają je w twardej konsystencji. Pozwala to królikom wykorzystać wszelkie składniki odżywcze z pokarmu. Króliki różnią się tym od zajęcy, że są mniejsze i mają krótsze uszy. Dzikie króliki w odróżnieniu od zajęcy żyją w rozległych, podziemnych norach. Zalety króliczego mięsa docenili już starożytni Rzymianie i aby mieć bliżej jego źródło zasiedlili królikami niektóre wyspy w pobliżu Italii, gdzie króliki pożerały tubylcom plony. Nieszczęśni wyspiarze słali więc petycje do cesarza rzymskiego z błaganiem o przesiedlenie królików, z którymi nie mogli już sobie poradzić. Jak podają średniowieczne kroniki w Canterbury za królika płacono tyle co za prosię! W XIX wieku sprowadzono króliki do Australii z opłakanym skutkiem. Króliki nie tylko pożerały osadnikom plony, ale stanowiły również konkurencję pokarmową dla owiec i bydła, oraz dla miejscowych torbaczy – bilby, kangurów i wombatów. Ograniczenie populacji królików w Australii spowodowało użycie za pośrednictwem komarów śmiertelnej dla tych zwierząt choroby – myksomatozy. Choroba ta rodem z Ameryki charakteryzuje się utratą zmysłów, obrzękiem głowy, paraliżem kończyn i śmiercią. Wirusa myksomatozy użyto również we Francji. Metoda ta nie grozi zniszczeniem populacji, ponieważ część zwierząt się uodporniła.

Oprócz Europy zając szarak zamieszkuje Azję Środkową i Afrykę Północną. Króliki i zające mają ogony w postaci puszystych kuleczek. Od królików zające różnią się tym, że są większe i mają dłuższe uszy. Żyją w lasach, polach i na łąkach. Zając szarak ma szaro – brązowe ubarwienie maskujące.

Oprócz zająca szaraka w Polsce żyje jeszcze zając bielak. Został tak nazwany ponieważ latem ma szare ubarwienie, a zimą białe. Tylko oczy i końce uszu mogą być czarne. Zając bielak jest pod ochroną.

Wiele królików i zajęcy ginie podczas prac polowych z użyciem sprzętu zmechanizowanego.

Szczekuszki są najmniejszymi zajęczakami świata. Wyglądem przypominają chomiki. Ich nazwa wzięła się stąd, że wydają szczekliwe dźwięki porozumiewawcze. Tak jak świstaki (gryzonie) szczekuszki gromadzą na zimę zapasy siana. Żyją w górach w Europie, Azji i Ameryce Północnej. W Polsce nie występują.