Bociany

Bociany są grupą ptaków brodzących. W Europie wyróżniamy dwa gatunki z tego rodzaju: bocian biały i bocian czarny. Ten większy zamieszkuje większy areał, od Portugalii po Japonię. Obydwa bociany zimują w Afryce. Bocian biały osiąga 1 metr długości, a jego rozpiętość skrzydeł wynosi 1,85 m. Dziób długi, koloru czerwonego. Mała zaokrąglona głowa jest osadzona na długiej szyi. Nogi koloru czerwonego, o zgrubiałych kolanach. Ślady zostawiane przez ich stopy przypominają kotwicę. Upierzenie białe, z czarnymi końcami skrzydeł. Wiąże się z tym następująca legenda. Pewien człowiek przez ciekawość rozwiązał worek z rozmaitymi owadami, płazami i gadami, które opanowały Ziemię. Za karę Bóg zamienił go w bociana i osmalił mu końce skrzydeł.

Co je bocian? Każdemu ciśnie się na język słowa ,,żaby''. A tymczasem bocian nie samymi żabami żyje. Zjada owady (przede wszystkim chrząszcze i szarańczaki), dżdżownice, ślimaki, ryby, traszki, węże, jaszczurki, sporadycznie jaja i pisklęta innych ptaków, krety, ryjówki i gryzonie. A nie tylko żaby! Swoją zdobycz zabija dziobem, łyka w całości. Niestrawione części ich ciał usuwa w postaci wypluwek, podobnych do sowich, ale trudniejszych do rozpoznania. Przed odlotem na afrykańskie zimowiska, bociany gromadzą się na otwartych terenach np. łąkach w tzw. ,,sejmikach'' i gromadnie lecą do Afryki. Słabe (często młode) bociany nieraz ulegają wypadkom, lub nie zdążają nauczyć się latania. Bocian biały jest ptakiem wybitnie synantropijnym, często gnieździ się na dachach i kominach domów. Niektórzy gospodarze pomagają bocianom w znalezieniu miejsca pod gniazdo mocując na dachu specjalne platformy. W wierzeniach ludowych gniazda bocianów chronią dom od uderzenia pioruna. Są budowane z gałęzi i co roku podwyższane. Są tak wielkie, że w ich wnętrzu wiją swoje gniazdka wróble (w jednym z gniazd bocianich naliczono tuzin gniazd tych ptaków). Bociany odgrywają dużą rolę w kulturze człowieka. Przypisywano im przynoszenie dzieci, co przeszło do legendy, podobnie jak owa słynna kapusta z głąbem w środku ;). Opinie co do smaku bocianiego mięsa są podzielone. Starożytni Rzymianie je jadali, ale na szczęście dla bocianów przeważa pogląd, że ich mięso jest obrzydliwe. W Chinach pałeczki do ryżu robione są między innymi z kośćca nóg bociana czarnego. Mimo sympatii do tych ptaków i ich prawnej ochrony giną one z powodu chemizacji rolnictwa. Całkowicie wyginęły w Szwecji, Szwajcarii, Włoszech i w Wielkiej Brytanii. Najliczniejsze są w Polsce.

Bocian czarny, zwany ,,hajstrą'' żyje w Europie południowej, środkowej i wschodniej, oraz w Azji Środkowej w środowisku leśnym i bagiennym. Unika człowieka i swoich pobratymców. Jest rzadszy od bociana białego.