Owce są
grupą ssaków parzystokopytnych spokrewnionych z bydłem i kozami.
Ich najlepiej znanym
przedstawicielem jest owca domowa. Jej przodkiem jest muflon, a
została udomowiona na Bliskim Wschodzie w górach. Jest znana
człowiekowi od zarania dziejów. Już w greckim micie o Jazonie
pojawia się baran o złotym runie. Wiele ludów starożytnych
składało ofiary z owiec. Egipski bóg Chnum był przedstawiany z
głową barana (samca owcy). Bezrogi baranek jest symbolem
wielkanocnym. W 1429 r. książę burgundzki Filip Dobry ustanowił
Order Złotego Runa przedstawiający złotego baranka. Liczenie owiec
jest przereklamowanym sposobem na zaśnięcie. Dawniej największym
producentem wełny była Wielka Brytania, a obecnie Australia. Owca
domowa niewiele przypomina swego przodka. Ciało wydaje się grube i
przysadziste z powodu pokrycia gęstą i skołtunioną sierścią
zwaną runem. Barany zachowały po swoim przodku rogi, które są
grube i zagięte do tyłu. Służą do obrony przed drapieżnikami i
do walk o przewodnictwo w stadzie i o partnerkę. W odróżnieniu od
wielu innych zwierząt gospodarskich, owca nie może przetrwać bez
opieki człowieka, ponieważ ginie bez strzyżenia. Dostarcza
człowiekowi mięsa (u dorosłych nazywa się ono baranina, u młodych
– jagnięcina), mleka (polscy górale robią z niego wędzone sery
oscypki, z kiszek baranich wytwarzano struny do instrumentów, zaś
barani łój służył do celów oświetleniowych, a świece zeń
były jadalne. Jednak najważniejszym materiałem uzyskiwanym z owcy
jest jej wełna używana do produkcji ubrań. Najbardziej cenionym
dostarczycielem skór owczych jest rasa karakułowa, z której
pozyskuje się karakuł, czyli skórę poronionego jagniątka
wydobytego z łona owcy. W przyrodzie owca jest szkodnikiem,
zwłaszcza w Australii gdzie stwarza konkurencję pokarmową dla
dzikich zwierząt roślinożernych.
Muflon, przodek owcy jest pokryty ciemnobrązową
sierścią, zaś barany posiadają duże rogi. Zamieszkuje Europę
Południową i Azję Południowo – Zachodnią. Został sprowadzony
na Hawaje. W XIX wieku został sprowadzony na ziemie polskie w celach
łowieckich (największa populacja żyje w Łysogórach). Barany
muflonów można parzyć z owcą domową w celu uszlachetniania rasy.
Podobne do muflona są arui (Afryka Północna) i
argali (Ałtaj, Chiny i Mongolia). Grzywiastą owcę arui widziałem
w zoo safari w Świerkocinie. Obydwa gatunki żyją w środowisku
górskim.
Jedyną owcą rdzennie występującą w Nowym
Świecie jest owca gruboroga, podobna z wyglądu do muflona. Zwana
bywa również owcą kanadyjską, co uwydatniło się w jej nazwie
łacińskiej; Ovis canadensis. Żyje w Górach Skalistych.
Czasem jej rogi rosną tak bardzo, że mogą kaleczyć głowę.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz