Bociany są grupą ptaków brodzących. W Europie wyróżniamy dwa gatunki z tego rodzaju: bocian biały i bocian czarny. Ten większy zamieszkuje większy areał, od Portugalii po Japonię. Obydwa bociany zimują w Afryce. Bocian biały osiąga 1 metr długości, a jego rozpiętość skrzydeł wynosi 1,85 m. Dziób długi, koloru czerwonego. Mała zaokrąglona głowa jest osadzona na długiej szyi. Nogi koloru czerwonego, o zgrubiałych kolanach. Ślady zostawiane przez ich stopy przypominają kotwicę. Upierzenie białe, z czarnymi końcami skrzydeł. Wiąże się z tym następująca legenda. Pewien człowiek przez ciekawość rozwiązał worek z rozmaitymi owadami, płazami i gadami, które opanowały Ziemię. Za karę Bóg zamienił go w bociana i osmalił mu końce skrzydeł.
Co je bocian? Każdemu ciśnie
się na język słowa ,,żaby''. A tymczasem bocian nie samymi żabami
żyje. Zjada owady (przede wszystkim chrząszcze i szarańczaki),
dżdżownice, ślimaki, ryby, traszki, węże, jaszczurki,
sporadycznie jaja i pisklęta innych ptaków, krety, ryjówki i
gryzonie. A nie tylko żaby! Swoją zdobycz zabija dziobem, łyka w
całości. Niestrawione części ich ciał usuwa w postaci wypluwek,
podobnych do sowich, ale trudniejszych do rozpoznania. Przed odlotem
na afrykańskie zimowiska, bociany gromadzą się na otwartych
terenach np. łąkach w tzw. ,,sejmikach'' i gromadnie lecą do
Afryki. Słabe (często młode) bociany nieraz ulegają wypadkom, lub
nie zdążają nauczyć się latania. Bocian biały jest ptakiem
wybitnie synantropijnym, często gnieździ się na dachach i kominach
domów. Niektórzy gospodarze pomagają
bocianom w znalezieniu miejsca pod gniazdo mocując na dachu
specjalne platformy. W wierzeniach ludowych gniazda bocianów chronią
dom od uderzenia pioruna. Są budowane z gałęzi i co roku
podwyższane. Są tak wielkie, że w ich wnętrzu wiją swoje
gniazdka wróble (w jednym z gniazd bocianich naliczono tuzin gniazd
tych ptaków). Bociany odgrywają dużą rolę w kulturze człowieka.
Przypisywano im przynoszenie dzieci, co przeszło do legendy,
podobnie jak owa słynna kapusta z głąbem w środku ;). Opinie co
do smaku bocianiego mięsa są podzielone. Starożytni Rzymianie je
jadali, ale na szczęście dla bocianów przeważa pogląd, że ich
mięso jest obrzydliwe. W Chinach pałeczki do ryżu robione są
między innymi z kośćca nóg bociana czarnego. Mimo sympatii do
tych ptaków i ich prawnej ochrony giną one z powodu chemizacji
rolnictwa. Całkowicie wyginęły w Szwecji, Szwajcarii, Włoszech i
w Wielkiej Brytanii. Najliczniejsze są w Polsce.
Bocian czarny, zwany
,,hajstrą'' żyje w Europie południowej, środkowej i wschodniej,
oraz w Azji Środkowej w środowisku leśnym i bagiennym. Unika
człowieka i swoich pobratymców. Jest rzadszy od bociana białego.