,,Perła''

,,I wypisali w moim sercu, abym nie zapomniał: ‘Zstąpisz do Egiptu i przyniesiesz Perłę, która leży pośrodku morza owinięta cielskiem ziejącego smoka, a wtedy włożysz znowu suknię chwały i twój płaszcz, i razem z twoim bratem, naszym namiestnikiem, odziedziczysz Królestwo’’ - gnostycki ,,Hymn o Perle’’ (fragment) w przekładzie Czesława Miłosza.

W listopadzie 2019 r. przeczytałem ,,Perłę’’ (tytuł oryginału: ,,Pearl’’) - przekład anonimowego średnioangielskiego poematu aliteracyjnego z XIV wieku dokonany przez J. R. R. Tolkiena. Autor ,,Perły’’ napisał również ,,Pana Gawena i Zielonego Rycerza’’; oba utwory zostały znalezione w jednym rękopisie i zawierają podobne sformułowania.

Akcja poematu rozgrywa się w czasie bliżej nieokreślonym na Ziemi i w Niebie (oglądanym we śnie).

Główna bohaterka; mała dziewczynka porównywana jest do perły. W średniowieczu białe perły należały do najwyżej cenionych klejnotów i symbolizowały Maryję. Dziewczynka zwana Perłą zmarła bardzo młodo nim jeszcze nauczyła się modlić (niestety w średniowieczu była bardzo duża śmiertelność dzieci). Pozostawiła ojca pogrążonego w rozpaczy. Miał on senną wizję Nieba jako wspaniałego miejsca pełnego pereł i drogich kamieni. Spotkał tam swoją córkę, która została niebiańską królową. Miała blond włosy, szare oczy i cerę jasną jak kość słoniowa. Nosiła białą suknię zdobioną perłami, koronę z pereł i dużą perłę zawieszoną na piersi. Córka i ojciec rozmawiali o zaufaniu Bogu (Perła ganiła jego rozpacz i zalecała pogodzić się z wolą Bożą), o Maryi, ewangelicznych ,,robotnikach ostatniej godziny’’, oraz o wiecznym szczęściu zbawionych dziewic – królowych i mistycznych oblubienic Chrystusa – Baranka Eucharystycznego.

Perła pokazała ojcu Nową Jerozolimę odpowiadającą opisowi św. Jana w Apokalipsie. Była pełna pereł i drogich kamieni, a zamiast ciał niebieskich oświetlał ją sam Chrystus. Wszyscy mieszkańcy tego niebiańskiego miasta byli szczęśliwi razem z Bogiem. Gdy widzenie się skończyło ojciec powrócił na Ziemię pogodzony z tym, że jego ukochana córka jest teraz szczęśliwa w Niebie.

Jako ciekawostkę mogę podać to, że średniowieczny Autor znał grecki mit o Pigmalionie ;).

W polskiej literaturze odpowiednikiem ,,Perły’’ są ,,Treny’’ renesansowego poety Jana Kochanowskiego napisane po śmierci jego córki Urszuli.