,,Pakameria''

,,Pół wieku przed wydaniem Kronik narnijskich C. S. Lewis stworzył inny wymyślony świat. Opowieści o Krainie Zwierząt, które ośmioletni Jack (bo tak nazywali go najbliżsi) pisał do spółki z Warniem, swoim starszym bratem, wkrótce przybrały postać dziejów królestwa nazwanego Pakamerią. W ciągu kolejnych kilku lat powstała seria opowiadań, w których młody Lewis szczegółowo przedstawił historię, geografię i barwne przygody obywateli tego państwa, aby ostatecznie zakończyć cały cykl w kwietniu 1928 r. dziełem zatytułowanym Encyclopedia Pacameriana [...]’’ - z blurbu.

W 2009 r. przeczytałem ,,Pakamerię’’ (ang. ,,Boxen’’) - zbiór wczesnych utworów fantasy, będący prototypem późniejszych ,,Opowieści z Narnii’’. Jego autorami było dwoje … dzieci: 8 – letni Clive Staples Lewis i jego 11 – letni brat Warren Hamilton Lewis (późniejszy autor 7 – tomowej historii Francji) – synowie Alberta i Flory Lewisów. Chłopcy przeżyli szczęśliwe dzieciństwo w Belfaście w domu zwanym Little Lea. Wpływ na ich fantazje wywarły nieustające rozmowy dorosłych o polityce (kiedy się toczyły chłopcy musieli siedzieć w tym samym pokoju i milczeć) oraz pochłanianie licznych książek z domowej biblioteczki (również tych przeznaczonych dla dorosłych). Wśród źródeł inspiracji braci Lewisów można wymienić min. ,,O czym szumią wierzby’’ Kennetha Grahame’a i powiastki o zwierzętach napisane i zilustrowane przez Beatrix Potter.

Akcja utworu rozgrywa się od XI wieku do 1909 r. w tytułowej Pakamerii obejmującej połączone unią parlamentarną Krainę Zwierząt i Indie (te ostatnie były wkładem W. H. Lewisa). Oprócz Pakamerii istniały też inne krainy jak: Delfinlandia, Bonza (odpowiednik Chin, ze stolicą w Omar – Räam), Turcja, Prusy, Wyspy Trachickie, republiki Clarendon, Devonish i Gleonarfia, Dzi – Jen – Ki (wyspa zamieszkana przez muzułmanów; sądzę, że jeden z pierwowzorów późniejszego Kalormenu) i Tararo (miały miejsce walki Pakameryjczyków z Prusakami o tę wyspę).

W tworzonym przez braci Lewisów świecie żył nie mający swojego państwa i prześladowany lud Szachmatów, czyli figur szachowych. W czasach króla Flaxmana, Szachmaci zaczęli osiadać w tzw. konszachteriach. Lud ten stanowił odpowiednik Żydów, do których porównywał ich sam małoletni C. S. Lewis.

Pakameria była lądem w kształcie sztyletu ze stolicą w Myszynie. Siedzibą króla był zamek Pypeć. Dzieliła się na 13 prowincji: Gdzieniedźwiedź (ze stolicą w Figurdied), Wilczystan (Sclarustown), Wiewiórea (Fuczy), Myszystan (Myszyn), Królikraj (Ujście), Knurcja (Marston), Ptakistan (Fru), Końdominium (Bułane Wielkie), Lisistan (Sklyton), Kraj Zwierząt Typowych (Brall), Owadonia (Butno), Szczurzystan (Szpic) i wyspę Piscię, czyli Rybi Ląd.

Indie ze stolicą w Kalkucie, były wyspę rozciągającą się od Himalajów po Cejlon.

Epoka kamienia trwała w Pakamerii aż do XI wieku. Pierwszym państwem istniejącym na jej terenach było Imperium Piscyjskie, którym władał cesarz Pau – Amma. Po jego upadku ziemie Pakamerii podbiła Bonza. Po wycofaniu się Bonzyjczyków miało miejsce osadnictwo indyjskie. Hindusi odegrali ważną rolę w przekazaniu mieszkańcom Krainy Zwierząt podstaw cywilizacji. W czasie długiego procesu jednoczenia miały miejsce walki myszy z knurami i kotami. Do pierwszych władców zaliczali się: Balo I (człowiek), Hakom, Mysz I i królik Beniamin I (mysz Jakub Łupcup ukradła mu pierścień). Pakameria powstała w wyniku unii Krainy Zwierząt z Indiami.

Na czele omawianego państwa stało jednocześnie dwóch władców – król Krainy Zwierząt i radża Indii. Obie części składowe miały wspólny parlament. Szefem rządu był Mały Mistrz łączący obowiązki premiera i wychowawcy następców tronu. Rada ministrów nosiła nazwę Kliki. W Pakamerii istniały tylko dwie partie: walterianie (konserwatyści) i diripianie (zwolennicy reform) będący odpowiednikami brytyjskich torysów i wigów.

Pakamerię zamieszkiwało wielu ciekawych bohaterów; w większości antropomorficznych zwierząt jak: psotny niedźwiedź Jakub Bar, knury Richard i Oliwer Vantowie, papuga Poloniusz Green, Sir Gąsior, sowa – wicehrabia Puddiphat (zdobył bogactwo dzięki sieci ,,alhambr’’, czyli teatrów rewiowych), koń szachowy – kapitan Samuel Mc Gullah (lubił jeść pomarańcze w teatrze), żółw Teodor (woźny), jaszczur Orring, kot perski Aleksander Cottle (marynarz), żuk Hedges, ryba Sir Karol Arabudda, a także ludzi jak: generał Fryderyk Quicksteppe i pułkownik Fortescue.

Głównym bohaterem jest żaba – lord Jan Big z Bigham. Jego pierwowzorami byli zarówno ojciec chłopców; Albert Lewis jak i Winston Churchill. Jego ród wywodził się z wyspy Piscii. Był synem lorda Roberta Biga. Prowadził hulaszczy żywot w szkole z powodu złego wpływu kolegów. Odznaczył się za to jako żołnierz w wojnie z Bonzą. W parlamencie dał się poznać jako płomienny mówca. Bronił dyskryminowanych od wieków kotów. Nie lubił za to Szachmatów, których chciał usunąć z parlamentu. Był wychowawcą i przyjacielem niesfornych i dziecinnych królika Beniamina i Hawkiego – następców tronu Krainy Zwierząt i Indii. Bywał porywczy – zbił i wrzucił do wody niedźwiedzia Jakuba Bara za napełnienie jego materaca piłkami golfowymi. Mimo to cieszył się szacunkiem nawet u przeciwników.

Książka jest momentami bardzo zabawna. Stanowi popis wyobraźni godnej przyszłego twórcy Narnii ;).