,, [Kogut] Poświęcony był bogom słonecznym, takim jak Helios - Apollo (bo obwieszczał wschód słońca), Atena, Asklepios (bo 'kto rano wstaje, temu Bóg daje...' zdrowie), Mitra, Ormuzd, ale także bóstwom księżycowym (gdyż reaguje na światło obu ciał niebieskich), takich jak Selene, Persefona i Hermes, przewodnik dusz zmarłych, a zarazem opiekun ludzi wcześnie wstających: kupców, pasterzy, żeglarzy. Uważano [...], że pianie koguta odstrasza nie tylko czarownice i wróżki, mgły i niezdrowe powietrze nocne (zwłaszcza jeśli kogut był czerwony), złe duchy i demony (krwią jego smarowano kamień węgielny domu), które ulatywały przed jego pianiem (zwłaszcza jako świętego ptaka kultu Mitry), ale, wg Historii naturalnej Pliniusza, nawet lwy. Mimo, że kogut jest związany z ogniem, pianie jego ma, w wierzeniach ludu, uśmierzać pożary (czerwonego kura). [...]
W mitologii gr. Alektryon (gr. 'kogut'), towarzysz Aresa w pijatykach i potajemnych romansach; gdy Ares spał z Afrodytą (żoną Hefajstosa), Alektryon alarmował kochanków, że już świta, że wschodzi wszystkowidzący Helios. Ale pewnej nocy zaspał i słońce zaskoczyło tę parę. Za karę Ares zmienił Alektryona w koguta, razem z jego hełmem, ostrogami i pióropuszem. [...]
Według wierzeń ludowych był to pierwszy ptak, który zapowiedział narodziny Jezusa, i dlatego pieje przez całą noc Bożego Narodzenia; on też (wraz z kogutami na wieżach kościelnych) pierwszy zapowiedzieć na zmartwychwstanie ciał i nadejście dnia Sądu Ostatecznego. [...] Według legendy muzułmańskiej Mahomet spotkał w pierwszym niebie koguta tak olbrzymiego, że sięgał grzebieniem drugiego nieba. Pianie jego o świcie zrywało ze snu wszelkie stworzenie prócz człowieka. [...]
Biały kogut poświęcony był Zeusowi, dlatego Pitagoras, według legendy, nie pozwalał ptaka zabijać ani jeść. [...] Był przyjacielem Allacha i jego proroka; jego pianie zdradza obecność anioła. [...]
Według mit. skand. [czerwony kogut] zapowie ragnarok (zmierzch i upadek bogów, koniec świata) [...]
W czasie sabatów czarownic koguty miały dawać znak pianiem, że czas uciekać. [...]
Chantecler; postać koguta z wielu wersji Powieści o Lisie [...], gdzie się kogutowi wydaje, że to jego piękna pieśń zmusza co rano słońce do pojawienia się na niebie'' - Władysław Kopaliński ,,Słownik symboli''
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz