,,Thorgal. Szron i ogień''

 

W lipcu 2025 r. przeczytałem francuski komiks fantasy ,,Thorgal. Szron i ogień’’ (franc. ,,Thorgal Saga. De Givre et de Feu’’), autorstwa Oliviera Legranda i Jeana – Blaise Djiana (tekst), Davida Etiena (rysunki) i Bruno Tattiego (kolory).

Thorgal Aegirson płynął morzem do domu w towarzystwie niespełnionego skalda, Ottara. Sztorm wyrzucił ich na zaczarowaną Wyspę Szronów. Thorgal nim znów zobaczył ukochana Aaricię i dzieci, musiał wyprawić się do Muspelheimu po ogień Surta. Tylko tak mógł ochronić świat przed nadciągającą Fimbulwetr (inaczej: Fimbulwinter), katastrofalną zimą, stanowiącą zapowiedź Ragnaröku, zmierzchu bogów i końca świata. Zjawisko to zostało zapożyczone z ,,Eddy’’, średniowiecznego, islandzkiego eposu. Pojawia się również w twórczości Andrzeja Sapkowskiego jako Białe Zimno oraz C. S. Lewisa i George’a R. R. Martina jako zima trwająca całymi latami.

Odniesień do mitologii skandynawskiej jest zresztą w komiksie więcej.

Odyn, najwyższy z bogów Asgardu czuwał nad misja Thorgala za pośrednictwem jednego ze swoich kruków. Mówiący ptak nie chciał zdradzić czy nazywał się Hugin czy Munin.

Surt, władca Muspelheimu był pradawnym, ognistym olbrzymem. Tak jak ogień potrafił przybierać różne kształty (min. smoka). Dążył do rozprawy z bogami i próbował zabić Thorgala. Podejrzewał go bowiem o próbę zamachu na siebie. Autorzy pomysłowo przedstawili wykreowane przez siebie demoniczne istoty z otoczenia Surta; nagie kobiety z żółtymi płomieniami zamiast włosów i olbrzymy o płonących głowach.

Dziełem inwencji Autorów jest Wyspa Szronu, zamieszkana przez dwie czarodziejki; Królową Szronu i jej córkę, wojowniczkę, Vakvę, oraz służbę pozbawioną magicznie głosu. Odyn nakazał Królowej Szronu strzec magicznego, białego płomienia, powstrzymującego nadejście apokaliptycznej zimy. (Przyniesienie przez Thorgala ognia z Muspelheimu stało się konieczne wówczas gdy tamten płomień wygasł). Ojcem Vakvy był Odyn. Miała też brata imieniem Akko, który dążył do obalenia bogów na czele demonów z Niflheimu, mrocznej krainy zmarłych niebohaterską śmiercią (zapożyczonej z mitologii skandynawskiej). Vakvie służyły ulfy (olbrzymie białe wilki) i niedźwiedzie polarne ciągnące sanie. (Możliwy jest tu wpływ ekranizacji ,,Lwa, czarownicy i starej szafy’’ z 2006 r.). Po śmierci matki, Vakva została królową i żoną skalda Ottara. Na jego prośbę przywróciła dar mowy swoim sługom. Zaadoptowała też dziewczynkę – czarodziejkę imieniem Runa i podjęła się uczyć ją na swoją następczynię.

W Międzyświecie mieszkała trzecia z kolei Strażniczka Kluczy, w przeciwieństwie do swoich poprzedniczek będąca brzydką staruchą. Uratowała Thorgala przed spaleniem przez Surta, wdzięczna za to, że okazał jej szacunek.

W komiksie tym najbardziej cenię jego walory wizualne, bogatą wyobraźnię twórców i szlachetną głównego bohatera, która zostaje wynagrodzona.

Oniricon cz. 1040

         Śniło mi się, że:

- na ulicy obserwowałem nagrywanie teledysku przez satanistyczny zespół muzyczny, aby móc napisać artykuł ostrzegający przed satanizmem, młoda satanistka w skąpym, czarnym stroju zabrała mnie do swego domu, gdzie podniosła na mnie głos,

- zacząłem czytać po raz drugi ,,Drogi przez morze'' Andrzeja Pilipiuka, jedno z opowiadań było o chudej, czarnowłosej dziewczynie o surowym wyrazie twarzy, zawsze ubierającej się na biało, w trakcie lektury przypomniałem sobie gdzie ostatnio skończyłem i wróciłem do tego miejsca,

- rano znalazłem w domu wielką tabliczkę czekolady, prezent od matki Pietera ov Petruxa, przełamałem ją na pół i poczęstowałem nią Adamusa ov Handristiacusa,

- czytałem książkę o medycynie, napisaną przez Hipokratesa, którą zamierzałem zrecenzować,

- zdziwiłem się, że małe ciasteczka są nazywane dziwkami, dowiedziałem się też od pewnego Rosjanina o Elżbiecie Bierackiej, szwedzkiej pisarce dziecięcej pochodzenia polskiego,

- wkrótce po premierze ,,Rozdroża kruków'' Andrzej Sapkowski wydał kolejną krótką powieść o wiedźminie, aż przestraszyłem się, że nie zdążę przeczytać wszystkich książek tego autora,

- kiedy na ulicy młoda dziennikarka o blond włosach poprosiła mnie o komentarz w sprawie procesu Piekara - Wellman, odpowiedziałem, że choć Jacek Piekara jest kontrowersyjnym autorem, szanuję w nim to, iż jest polskim patriotą. 

,,Oko Kota''

 

,,Nawajowie, plemię Atabasków z północy Nowego Meksyku i Arizony (ok. 22.000 głów), spokrewnione z Apaczami; stają się od niedawna osiadłymi rolnikami. Słynne są ich tkaniny i wyroby ze srebra’’ - ,,Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga tom 11 Moroksyt do Optyka’’

W lipcu 2025 r. przeczytałem ,,Oko Kota’’ (ang. ,,Eye of Cat’’), amerykańską powieść science fantasy Rogera Zelaznego z 1982 r.

Akcja rozgrywa się w XXII wieku, przeważnie na terenach USA.

Autor pisał o lotach w Kosmos i konfliktach z mieszkańcami odkrywanych planet. Szympansy, delfiny, wieloryby i komputery uzyskały status ludzi. Jedna z tych maszyn otrzymała nawet Nagrodę Nobla. Ludzie posiedli zdolność teleportacji. Dzięki niej główny bohater był w Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Francji, Irlandii, Niemczech, Turcji i Arabii Saudyjskiej. W tej ostatniej rosły olbrzymie, większe od sekwoi drzewa wytwarzające ropę naftową.

Element fantasy stanowią mity Indian Navajo o Kruku, nazywanym Czarnym Bogiem, Kojocie, bezczelnym oszuście i psotniku, Pierwszym Człowieku, który wyszedł spod ziemi oraz bliźniaczych bogach – wojownikach: Tobadzischinim i Nayenazganim. Autor sięgnął również do mitologii azteckiej, wprowadzając postać Quetzalcoatla. Pojawiają się także bliźnięta Hunahpu i Xbalanque, pogromcy potworów zapożyczeni z majańskiej świętej księgi ,,Popol Vuh’’.

Głównym bohaterem jest William Czarny Koń Pieśniarz, ostatni Indianin Navajo. Urodził się jeszcze w XX wieku i został hibernowany. Zdobył wyższe wykształcenie z zakresu antropologii. Dał się poznać jako odważny łowca kosmicznych zwierząt dla zoo w Kalifornii. Powierzono mu misję powstrzymania Strageanki. Jego przeciwniczka była zmiennokształtną, fanatyczną terrorystką z obcej planety, która postawiła sobie za cel zabicie Miltona Walforda, sekretarza generalnego ONZ. Misję Indianina monitorował zespół jasnowidzów: Mercy Spender, Alex Mancin, Charles Dickens Fisher, Walter Sands, Elizabeth Brooke i James MacKenzie Żelazny Niedźwiedź, będący w połowie Szkotem, a w połowie Ogala Siuksem. Wierny tradycjom swego ludu bohater utożsamiał się z mitycznym Nayenezganim.

,,Wszystko zaczęło się, mówił, jeszcze wtedy, gdy Nayenezgani ochraniał Lud. Zabił całe stado potworów, które sprawiały nam kłopoty. Były tam Rogaty Potwór, Wielki Bóg, Potworny Skalny Orzeł, Wędrowna Skała i wiele innych. Właśnie dlatego zaczęto go nazywać Zabójcą Potworów. Jego czwartym potworem był Tropiący Niedźwiedź. […] Gdy walka się skończyła, świat był o wiele bezpieczniejszy.

Jednak mniej więcej w tym czasie wszystko to zaczęło go dręczyć. Cierpiał z powodu wszystkich zgładzonych nieprzyjaciół, a niedźwiedź był tylko kolejnym. Ich duchy ścigały go wszędzie i czyniły bardzo nieszczęśliwym. [...]’’ - Roger Zelazny ,,Oko Kota’’

 

Tytułowy Kot był zmiennokształtnym kosmitą – telepatą, niegdyś schwytanym przez Czarnego Konia. Przybierał postać wielkiego kocura z jednym okiem, fasetowym jak oczy owadów i przypominającym klejnot lub rogatego humanoida, którego aż trudno nie skojarzyć z diabłem. Czarny Koń uwolnił go. Kot zabił Strageankę, po czym, żądny zemsty zaczął polować na Indianina. Okazał się przeciwnikiem wytrwałym i niezwykle trudnym, choć możliwym do zabicia. W trakcie ostatniej ze swoich przemian zamienił się w sobowtóra protagonisty (nawiązanie do Jungowskiego Cienia). Była to ostatnia, zwycięska walka Czarnego Konia.

Powieść mówi o potrzebie tradycji i przynależności do wspólnoty w nowoczesnym świecie. Kot, porównywany do chindi (powyżej), demonów z wierzeń Navajo, nasuwa mi osobiście pewne skojarzenia z szatanem. Układ Indianina z tą istotą okazał się dlań fatalny w skutkach, podobnie jak wszelkie pakty z diabłem.

Słowacy i Białorusini

 

Przed laty Przemysław Fenrych przytoczył w dwóch artykułach na łamach szczecińskiego wydania ,,Niedzieli’’ dwie legendy odnoszące się do narodów słowiańskich sąsiadujących z Polską.

Słowacy jako jedna z ostatnich nacji na świecie otrzymali od Boga piękne ziemie między Polską a Węgrami, będące osobistą własnością Maryi. Stąd właśnie właśnie wzięło się wielkie nabożeństwo Słowaków do Matki Bożej; ponieważ mieszkają w Jej królestwie.

Z kolei Białorusi otrzymali od Boga ziemię przypominającą swym pięknem Raj. Równocześnie otrzymali najgorsze władze na świecie, aby nie zapomnieli, że nie żyją w Raju.

Rekomendacja

 

,,Mitoslavia to blog prowadzony przez Tadeusza Klarowskiego, historyka, który pasjonuje się mitologią słowiańską, historią, religiami, folklorem i dinozaurami. Blog zawiera różnorodne treści, takie jak teksty pisarza, przemyślenia, sny, recenzje książek i filmów, a także elementy fantasy i rozważania o tematyce politycznej, w tym o konserwatywnych poglądach autora. Klarowski pisze o mitologii słowiańskiej, ale również o innych mitologiach, religiach i legendach. Blog jest opisywany jako miejsce, gdzie można znaleźć różnorodne treści od mitów i folkloru, po rozważania historyczne i literackie. Komentujący wspominają, że blog jest interesujący, a tematyka bogata i różnorodna, obejmująca zarówno tematy bardziej popularne, jak i te bardziej niszowe'' - tekst wygenerowany przez AI. 

    Aż skrzydła rosną ;). 

Oniricon cz. 1039

         Śniło mi się, że:

- kościół p. w. św. Stanisława Kostki w Szczecinie był początkowo świątynią wyznawców santerii,

- mężczyzna leżąc w łóżku z kobietą, powiedział, że przypomina mu ona ,,wesołe nóżki z prosiętami'',

- pojechałem na wycieczkę, denerwowałem się z powodu stałej obecności dzieci w toalecie, z daleka oglądaliśmy drzewo, na którym siedziały różne gatunki ptaków, w tym wilgi, obawiałem się starego menela o zielonkawej cerze nazywanego Robalem lub Śmieciem, który potajemnie przebywał na terenie naszego ośrodka wypoczynkowego, później okazało się, że był aktorem, na pożegnanie pochwaliłem jego kunszt aktorski i powiedziałem, że mógłby grać w horrorach,

- oceniłem jako głupią i nieskuteczną kampanię wyborczą sekty Najwyższa Prawda, w której adepci paradowali po ulicach w maskach słoni i swojego guru, Shoko Asahary, wówczas jakaś kobieta, przypuszczalnie Aleksandra Uznańska - Wiśniewska powiedziała mi, że nie tylko w Japonii zakłada się maski podczas kampanii wyborczych,

- rozmawiałem z Jeną ov Blackeyovą i jej siostrą, Casiyą o pieśni ,,Ameno'', oskarżonej o promowanie satanizmu, powiedziałem, że jest to modlitwa w wymyślonym języku i zastanawiałem się kto jest jej adresatem, stwierdziłem, że choć utwór jest piękny, nie wszystko co piękne jest dobre,

- w Hiperborei przysmakiem jest mięso białuchy, przebywając w tej krainie, jadłem tłusty i delikatny naskórek tego walenia,

- przyrządziłem ryż z wieprzowiną, mięsem gryzoni, żab i jaszczurek i dziwiłem się, że nikt z moich znajomych nie chce tego jeść. 

Internetowe ,,cuda na kiju'' cz. 116

 

1. W plejstocenie na ziemiach polskich żył likaon euroazjatycki (Lycaon lycanoides), którego szczątki znaleziono w Jurze Wieluńskiej. Był dwukrotnie większy od współczesnych likaonów i stwarzał zagrożenie dla wilków.

2. Księżna Olga Szczerbatowa – Djordjadze (1913 – 2007) utożsamiała Swarożyca z faraonem Sezostrisem z okresu Średniego Państwa, legendarnym zdobywcą Scytii i Tracji. Ponadto jej zdaniem słowiański bóg Chors był tożsamy z egipskim Horusem.

3. W 2025 r. polscy rodzice chcieli nadać synowi imię Neron.

4. W 1913 r. odkryto ponoć na Grenlandii wielkiego, pręgowanego kota (rysia?), nazwanego amarok. Zwierz żył w jaskini i polował na mniejsze ssaki. Poza tym Amarok jest imieniem boga – wilka z wierzeń Eskimosów.

5. Congo Raptor jest niebieskim, dwunożnym neodinozaurem z Afryki. Szybko się porusza i jest wyposażony w ostre pazury. Jego łupem padają okapi, bawoły leśne, antylopy, goryle, lamparty, zwierzęta udomowione i ludzie. Poluje w stadach złożonych z samca, samicy i młodych.

6. W czasie I wojny światowej w Yazd w Persji (ob. Iran) widziano olbrzymią jaszczurkę, która zjadała ludzi.

7. W Narze w Japonii przechowywana jest mumia 600 – letniego smoka. Według legendy, ilekroć otwierano smoczy grób, padał deszcz. Badania z 2025 r. wykazały, że rzekomy smok był w rzeczywistości zabalsamowaną kuną.

8. Indiański bimbrownik nazywał się Pędzący Jeleń (żart).

9. Uzależniony od alkoholu, polski aktor i pisarz, Jan Himilsbach (1931 – 1988) powiedział: ,,Picie wódki to jest wprowadzanie elementu baśniowego do rzeczywistości’’. Nie zachęcam do naśladowania.

10. Na Węgrzech znajduje się miejscowość Nagykutas.

11. Wojciech Olszański i Marcin Osadowski sfałszowali wybory prezydenckie w Polsce w 2025 r. (teoria spiskowa Romana Giertycha).

12. Izraelska guma do żucia jest afrodyzjakiem, używanym do wzbudzania chuci w arabskich dzieciach (palestyńska teoria spiskowa).

13. Dr. Inż. Krzysztof Kontek otrzymał dofinansowanie 582 916 zł za pracę ,,Zwalczanie uprzedzeń i manipulacji jurorów w konkursach muzyki klasycznej’’.

14. W Bieszczadach długo utrzymywała się wiara w istnienie wampirów. Zostawali nimi ludzi rodzący się z dwoma sercami (dobrym i złym), wzbudzający podejrzenia o kontakty z siłą nieczystą np. zielarze. Ze Słowacji przyjeżdżali w Bieszczady zawodowi łowcy wampirów zwani baczami.

15. W 2021 r. nagrany został filmik przedstawiający potwora pływającego w wypełnionym wodą, opuszczonym kamieniołomie w Serbii. Istota jest porównywana do nessie (potwora z Loch Ness).

16. Istnieją teorie o pochodzeniu Węgrów z Kabardy lub znad Jeniseju.

17. ,,Hitler uciekł i żyje pod Oceanem Atlantyckim gdzie się sklonował. Klony Hitlera są twórcami UFO i podróżują podziemnymi tunelami, którymi wylatują w niebo’’.

18. Teoria spiskowa zwana Sekretnym Imperium Mongołów uznaje przekazy historyczne o Imperium Mongolskim za mistyfikację, mającą na celu usprawiedliwienie podbojów Czyngis – chana. Jej zwolennicy mówią o ubogiej kulturze Mongołów oraz nikłych dowodach archeologicznych i genetycznych. Zdaniem foliarzy z rosyjskiego Internetu mongolska okupacja Rusi została wymyślona w XIX wieku.

19. Szerpowie z Khandbari w Nepalu są uważani na Zachodzie za strażników mitycznej krainy Szambali.

20. Na filmiku wygenerowanym przez AI młoda blondynka opowiadała, że goniła ją pralka.

21. Teodorek 92 przytoczył w komentarzu pod filmem na you tube opowieść swojej babci o Cyganach. Mieli zamieniać się nocami w owczarki. W psiej postaci patroszyli bydło, tarzali je w kurzu i jedli.

22. W pozabiblijnych wierzeniach żydowskich występują górskie małpoludy adnei ha sadeh. Posiadają korzeń, który zakotwicza je w glebie niczym rośliny. Żywią się owocami i warzywami, choć mogę też pożreć człowieka naruszającego ich terytorium. Nazwa dulfanin odnosi się do syren lub delfinów, zaś sulanuth był morskim potworem karzącym Egipcjan.

23. Zdaniem kryptozoologów pterozaury przetrwały na Alasce (USA) do naszych czasów. O spotkaniach z nimi mówił w 2002 r. pilot John Bouker oraz w 2018 r. Tabitha Bauter z rejonu doliny Mendelhall.

24. Golfu jest mitycznym demonem z Malty, którego krzyk zamienia ludzi w kamień. Pierwowzór tej istoty mogła stanowić wymarła płomykówka olbrzymia.

25. Buka szukała zgubionego buta. Ten uciekł od niej, bo śmierdziały jej nogi. Buka nie znalazła buta i włożyła sandały (piosenka na you tube).