sobota, 29 października 2016

Tajemnicze miasto







,,Powieść Tadeusza Micińskiego Xiądz Faust [1913] zawiera rozdział Tajemnicze miasto. Narratorem opowieści jest Żyd Wieczny Tułacz, który wyjechawszy z Damaszku, trafia do ojczyzny dwóch napotkanych w Grecji szlachciców. Zażywszy kroplę zawartą w berylu, doznaje wizji tegoż miasta za 100 lat. Jest ona opisem wielkiego zgnuśnienia i zepsucia. Nazwy Zapiecek, plac Sakosonów (czyli Saski) czy wspomnienie Belwederczyków każą rozpoznać to miasto jako Warszawę, jednocześnie jednak słychać nad nim brzmienie Zygmuntowych dzwonów, pojawiają się też budowle zgoła fantastyczne, jak wieża Kopernika, na której szczycie narrator elektrycznym przyciskiem zapala Króla Ducha. [...] ta kontaminacja Warszawy i Krakowa jest rodzajem syntezy stolicy mającej przekonać o powszechności upadku polskich elit'' - Paweł Dunin - Wąsowicz ,,Fantastyczny atlas Polski''



,,Krak syn Ludoli''







,,Jednak najbardziej radykalną artystycznie próbę zmierzenia się z legendą wawelską podjął w dramacie Krak syn Ludoli, Dziejawa w dziesięciu odmroczach Stanisław Szukalski [1938].
Swoją sztukę zadedykował 'Młodzy sławiańskiej ku spełnieniu ich rasowego Sprawunku'. W dziejawie Krak, syn Ludoli z Ojcowa, demaskuje kłamstwo rządzące nad Wisłą. Najwartościowsi z młodzieży są przez kapłanów corocznie zbierani na Skałce, gdzie jako Ofiarnicy Smoka żyją przez rok w szczęśliwości, aby w końcu zostać złożeni  smokowi wawelskiemu na pożarcie w ofierze. Tymczasem - co odkrywa Krak - smok w ogóle nie istnieje, przebiera się w jego skórę kilkunastu kapłanów - starców, żeby zabić młodzianków będących potencjalnym zagrożeniem dla ich władzy. W wersji Szukalskiego brak zatem najważniejszego elementu fantastycznego w postaci smoka - potwora, są natomiast nim Solanie z Wieliczki, którzy z podziemi przychodzą na pomoc przeciwko złym kapłanom - stworzeni są z błyszczącej soli i świecą w mroku na zielono! Solanie pomagają zgładzić symbolicznego smoka i odsunąć kapłanów od władzy, a Krak zapowiada zbudowanie na Bawolim wzgórzu grodu, który nazwany zostanie Krakowem. Choć kapłan Zdradan zabija zdradziecko Kraka, jego ofiara nie idzie na marne - ludy jednoczą się w jedną Sławę'' - Paweł Dunin - Wąsowicz ,,Fantastyczny atlas Polski''




Bobry







Bobry są rodziną gryzoni. Powstały 2 mln lat temu w Ameryce Północnej. Ich przodkiem był bóbr olbrzymi. Wyglądał tak jak współczesne, ale był wielkości niedźwiedzia. Wyginął prawdopodobnie z winy ludzi, którzy polowali na niego dla mięsa i skór.







Wyróżniamy dwa gatunki bobrów współczesnych:
- bóbr europejski dawniej zamieszkujący Eurazję od Portugalii po Rosję,
- bóbr kanadyjski żyjący w Ameryce Północnej.
Bóbr kanadyjski różni się od swego krewniaka bardziej spiczastym ogonem. Poza tym szczegółem obydwa bobry wyglądają tak samo. Ich ciało jest pokryte grubym, brązowym futrem. Tłuszcz, który je pokrywa chroni przed wodą. Głowa masywna, nieco wydłużona, osadzona na muskularnym karku. Nos i uszy małe. Najpotężniejszymi zębami są siekacze, twarde i ostro zakończone. Usytuowane są w szczęce górnej i wystają z niej. Łapy zakończone pięciopalczastymi dłońmi wyposażonymi w ostre pazury i płetwy. Korpus masywny, przypominający kulę. Ogon spłaszczony, pokryty łuskami na podstawie czego bobry były uważane za ryby. Mimo ostrych zębów bobry są roślinożerne. Żywią się korą, drewnem, oraz gałązkami.
Bobry żyją w dość luźnych gromadach rodzinnych. Ich ogony służą do dawania sygnałów ostrzegawczych. Drzewa służą im nie tylko jako źródło pokarmu, ale także dostarczają im budulca. Po wybraniu odpowiedniego drzewa, bóbr obejmuje je przednimi łapami i stojąc na tylnych przy pomocy ogona służącego jako oparcie, obgryza je ze wszystkich stron. Kiedy drzewo chyli się ku upadkowi, ucieka do wody. Gdy jest już ścięte, z pomocą innych bobrów transportuje je do wody i tam kawałkuje. Zdobyte w ten sposób drewno jest zaprawiane błotem i układane w kopulaste budowle zwane żeremiami, które służą bobrom za mieszkanie. Wejście do żeremia znajduje się pod wodą. Innymi budowlami dzieła bobrów są tamy i zapory, które spiętrzają poziom wody dając schronienie rybom i bakteriom biorącym udział w biologicznym oczyszczaniu wody. Bobry nie stosują hibernacji. Zimą wyrąbują przeręble w lodzie swoimi ostrymi zębami.
A jaką rolę odgrywają w kulturze człowieka? Znane są przysłowia ,,płakać jak bóbr'' i ,,wykupił się jak bóbr strojem''. Strój bobrowy to wydzielina zapachowa dawniej wielce ceniona (przedwojenne apteki obowiązkowo miały to w swoim asortymencie). Wierzono, że jakoby zagrożony bóbr odgryzał sobie gruczoł ze strojem.
Od wieków polowano na te zwierzęta. Cenione było ich futro (wierzono, że czapka bobrowa zapewnia swemu właścicielowi dobrą pamięć), mięso i tłuszcz uważany za panaceum na wszystkie choroby. Myśliwych polujących na bobry zwano bobrownikami. Kolejnymi zagrożeniami są zanieczyszczenia i regulacje rzek. Obecnie bóbr europejski jest pod ochroną. W Polsce został ocalony przed wyginięciem, a w 1996 r. do MOŚN i L napłynęły skargi rolników, leśników i właścicieli łąk na te zwierzęta. Znajdują się w Polskiej Czerwonej Księdze. 






Oniricon cz. 254

Śniło mi się, że:

- Andrzej Pilipiuk chwalił Józefa Piłsudskiego za to, że miał odwagę zabijać złych ludzi,






- w szkole dokuczał mi uchodźca z Kosowa, a potem dwóch Węgrów i miałem już tego dosyć,







- zobaczyłem na łące dziewczynę z dziobem ary i z wiankiem na głowie,







- James Cook płynął przez Morze Południowe ku Australii i widział zorzę na niebie,







- Dariusz Kwiecień chciał mi napisać mazakiem na ręce, że mówi 100 % prawdy, a ja zaoponowałem, że przecież wilkołaki nie istnieją, a on się upierał, że gdybym popytał ludzi to bym się przekonał; ja jednak odparłem, że siedziałem w szpitalu psychiatrycznym i tam ludzie odpowiadali różne dziwne rzeczy,
- pomyślałem, że w moich utworach wariaci, potwory i szczury okazują się postaciami pozytywnymi,







- w książce ,,W borach i w lasach'' z serii ,,Tajemnice zwierząt'' czytałem, że na Galapagos myszołowy polują na legwany będące bożkami miejscowych ludzi.