wtorek, 19 września 2017

Sadko






,,SADKO w mit. wschsłow. (ros.) bohater cyklu bylin nowogrodzkich, znakomity gęślarz, którego muzyka spodobała się Królowi Wodnemu (Morskiemu). Dzięki niemu Sadko wygrał zakład z nowogrodzianami utrzymując, że w jeziorze Ilmen żyje ryba o złotych piórach. Wzbogacony udał się w morską podróż handlową na czele trzydziestu okrętów. W drodze powrotnej flota została nagle unieruchomiona na morzu, a ponieważ danina ze skarbów nie zmieniła sytuacji, marynarze rzucili losy mające wyznaczyć ofiarę dla Króla Morskiego. Los trzykrotnie wskazał Sadkę i żeglarze cisnęli go za burtę. Na dnie gęślarz znalazł siedzibę Króla i grał dla władcy wód, który swoim tańcem wzburzył morze i spowodował zatonięcie okrętów i mnóstwa ludzi. Po interwencji błogosławionego Mikołaja Możajskiego, który dzięki modlitwom marynarzy zjawił się w podmorskim pałacu (w tradycji chrześcijańskiej św. Mikołaj jest patronem żeglarzy), Sadko przerwał pląsy Króla zrywając struny gęśli, a następnie spośród 900 jego córek wybrał sobie na małżonkę Czernawę, ale - za radą świętego męża - oszczędził jej dziewictwo podczas nocy poślubnej. Następnego dnia obudził się w pobliżu Nowogrodu nad rzeką Czernawą i ujrzał swoje wracające okręty. Wdzięczny za ocalenie  wzniósł w mieście cerkiew poświęconą błogosławionemu Mikołajowi.
    Mimo wyraźnych wpływów chrześcijańskich na legendę, jej bohater należy zapewne do grupy mitycznych postaci zabiegających o rękę córki pana (boga) wód (...). Za prototyp Sadki uchodzi czasem znany z latopisów nowogrodzki kupiec Sotko Sytinicz'' -
Andrzej M. Kempiński ,,Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich''