Kalasze są ludem indoeuropejskim z dardańskiej grupy językowej. Zamieszkują trzy doliny w górach Hindukuszu w Pakistanie. Mają jasną cerę, oczy, a czasem też włosy blond lub rude. Uznają siebie za potomków żołnierzy Aleksandra Wielkiego, a ich mitologiczna praojczyzna nosi nazwę Tsaim. W latach 80 – tych i 90 – tych XX wieku te przekazy były poważnie rozpatrywane przez uczonych. Jednak późniejsze badania historyczne i genetyczne nie potwierdziły ich prawdziwości. Turbolechici uznają ich za potomków Słowian. Kalaszy od innych mieszkańców Pakistanu wyróżnia zarówno wysoka pozycja ich kobiet oraz politeizm. Z tego powodu nieraz doznawali prześladowań od otaczających ich zewsząd muzułmanów.
Kalaski panteon liczy 12 bóstw natury.
Dezau (Paidagerau) jest porównywanym do Zeusa bogiem stwórcą świata nieingerującym w życie swojego stworzenia (deus otiosus). Powołał do życia również pozostałych bogów. Spłodził siedem córek, które zostały boginiami rolnictwa.
Dezalik (Dizane), siostra Dezau jest wielką boginią matką, dawczynią siły życia. Opiekuje się dziećmi i ciężarnymi kobietami.
Mahandeo (Khondai) pełni funkcję opiekuna dolin, boga Słońca, wojny, plonów i pośrednictwa między ludźmi, a wymienionym wyżej najwyższym bóstwem.
Dżesztak (Jestak) jest boginią zdrowia, dobrobytu i magii. Niekiedy bywa utożsamiana z Dizane.
Krumai (Shumai) jest boginią z góry Tirich Mir i królową wróżek. Przybrała postać kozy, zaś zdemaskowana obrzuciła innych bogów kamieniami. W końcu obiecała bogu Dezau poprawę zachowania i została przyjęta do panteonu.
Nirmali jest boginią kobiet i dzieci oraz strażniczką korzeni Świętego Drzewa.
Sajigor, przez jednych określany jako bóg, przez innych zaś jako heros, jest czczony jako obrońca bydła.
Balumain jest herosem porównywanym do greckiego Heraklesa. Pośredniczy między bogami a ludźmi, zapewniając tym ostatnim płodność i dobrobyt. Przebywa w Tsaim, pierwotnej siedzibie Kalaszów.
Suchi są górskimi nimfami, które pomagają myśliwym i wojownikom. Zawierają małżeństwa z varoti, duchami gór.
Pari i jin (wpływ peri i dżinów z wierzeń muzułmańskich) są duchami gór i lasów. Wobec ludzi mogą być pomocne lub złośliwe.
Chemo Vetr jest potężną wróżka, mieszkająca w strumieniu Kataringul. Zapewniała zwycięstwa plemieniu Kam w zamian za ofiary. Inna wróżka mieszka w gałęziach cedru. Składanych jej ofiar (min. z sera) nikt nie kradnie z obawy przed jej gniewem.
,,RUI (…) kobiety prowadzące podwójne życie. Mają mężów i dzieci, w dzień zachowują się zwyczajnie, ale nocami ich dusze uwalniają się ze śpiących ciał i uczestniczą w zbiorowych biesiadach, na które przylatują w skrzyniach i na kołowrotkach (…). Pod postacią strasznych zwierząt lub całkiem niewinnych niewiast atakują spotkanych po drodze samotnych wędrowców. Pokonane umierają, chyba, że uda im się zwycięzcę nakłonić do miłości. Gdy jednak same zwyciężą, zamieniają przemienioną w kozła zdobycz na swoje uczty. Tam wędrowiec – kozioł zostaje zabity przez mitu (‘kloc do rąbania mięsa’), jedynego mężczyznę dopuszczonego do obrzędu. Rui pożerają surowe mięso kozła i wracają do domów, gdzie rankiem można je rozpoznać, bo mają pokrwawione usta lub cierpią torsje.
Rui stają się już małe dziewczynki, jeśli zatańczą na obracającej się górnej części żaren młyna wodnego. Początkowo nie mają jeszcze pełnej mocy (nazywa się je wtedy chutuli – rui) i mogą być groźne tylko dla swoich najbliższych. Z czasem dopiero zyskują zdolność dalekich lotów i stają się niebezpieczne dla obcych (wówczas nazywa się je atuli – rui). Męscy obrońcy przed nimi znani są jako pashu ‘jasnowidzący’.
Istnieją także przekazy o rui – mężczyznach – rzeźnikach (mití) biorących udział w ich zlotach.
Rui nigdy się nie prześladuje, można je tylko błagać o litość. [...]’’ - Andrzej M. Kempiński ,,Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich’’
Powyżej opisane wierzenia przypominają nieco grecki kult Dionizosa (obrzędowa rola kozła, omofagia).
W 2018 r. wierzenia kalaskie zostały uznane za część niematerialnego dziedzictwa ludzkości przez UNESCO.
