,,Rycerze umieszczali swoje znaki herbowe także na ubraniach. Szkoci używali tartanu – kraciastej tkaniny, której barwy i wzór pozwalały rozpoznawać klan, z którego pochodzi wojownik. Kilt – otwarta i kopertowo zakładana spódnica do kolan – wywodzi się właśnie z krótkiego XIV – wiecznego stroju męskiego’’ - Régine Pernoud, Philippe Brochard ,,Tak żyli ludzie. W średniowiecznym zamku’’
Tartan znany był już w III wieku n. e. 1 Mit o rozpoznawaniu przynależności klanowej po wzorze tej tkaniny jest mocno zakorzeniony i fałszywy. Podtrzymują go uporczywie oferty sklepów odzieżowych w Szkocji a swego czasu nawet polski podręcznik do KOSS – u 2 w rozdziale o euroregionach.
W 1842 r. w Edynburgu ukazał się falsyfikat ,,Vestiarium Scoticum’’, rzekomy XV – wieczny manuskrypt, wydrukowany po raz pierwszy w 1721 r. Jego propagatorem był niejaki John Sobieski Stuart, przyznający się do pochodzenia zarówno od dawnej szkockiej dynastii jak też od króla Polski. W 1847 r. na łamach ,,Quaterly Review’’ ukazał się artykuł, podważający zarówno autentyczność dzieła jak też stawiający pod znakiem zapytania królewskie pochodzenie Stuarta Sobieskiego. W 1895 r. historyk Andrew Ross (1849 – 1925) opublikował w ,,Glasgow Herald’’ cykl krytycznych artykułów. Przeprowadzone przez Rossa badania odnalezionego egzemplarza ,,Vestiarium’’ z 1721 r. wykazały sztuczne postarzanie papieru za pomocą środków chemicznych. Na niekorzyść falsyfikatu przemawiają również relacje o bitwie pod Culloden w 1746 r., kiedy biorące w niej szkockie klany rozpoznawały się po kolorowych wstążkach przy kapeluszach, a nie za pomocą tartanów.
Ryc. za: Wikimedia Commons
Prawdziwym autorem ,,Vestiarium’’ był John Carter Allen (1795 – 1872), podający się za Johna Sobieskiego Stuarta. Jego młodszy brat, Charles Manning Allen (1802 – 1880) używał pseudonimu Charles Edward Stuart. Nie byli ani Szkotami ani Polakami, tylko Anglikami. Bezprawnie rościli sobie prawo do tronu Wielkiej Brytanii. W 1845 r. w Edynburgu ukazała się druga publikacja braci Allenów ,,The Costume of the Clans’’. Historyk Hugh Trevor – Roper (1914 – 2003) określił oba wydawnictwa jako ,,przesiąknięte czystą fantazją i bezczelnymi fałszerstwami’’. Innym przykładem mistyfikacji dotyczącej dawnej historii Szkocji są XVIII – wieczne ,,Pieśni Osjana’’ 3.
1 Odsyłam do posta: ,,Piktowie’’.
2 Skrót od Kształcenia Obywatelskiego w Samorządnej Szkole. Uczyłem się tego przedmiotu jako gimnazjalista.
3 Odsyłam do posta: ,,Pieśni Osjana’’.
