piątek, 16 grudnia 2016

Wybitni pijacy








Pisał o nich ks. Jędrzej Kitowicz w książce ,,Opis obyczajów za panowania Augusta III''. Niech ich wybryki posłużą za przestrogę dzisiejszym pokoleniom ;). 

Książę Janusz Sanguszko, ordynat ostrogski, marszałek nadworny litewski - zachowywał się w miarę przyzwoicie i szybko trzeźwiał. 

Borejko, kasztelan zawichojski - przysyłano mu zakonników do rozpijania. Przygotowywał słomę i kobierce dla mających leżeć po pijanemu pod stołem. Po Mszy Świętej odprawionej przez kapelana raczył gości herbatą, podwójną wódką, winem, obiadem, Po obiedzie następowała libacja. Druga libacja miała miejsce po kolacji. Ponadto czatował na przechodniów, aby ich upijać. 

Adam Małachowski, krajczy koronny - upijał ludzi na śmierć z dużego kielicha zwanego ,,corda fidelium''. Był w szoku gdy kwestarz bernardyński wypił sześć kielichów wina i nadal funkcjonował. 

Książę Karol Radziwiłł - największy z nich wszystkich pijak, a do tego rozpustnik. Lubił bić gości kijami od tyłu, aby się zachłystywali, lać wino za kołnierz, zderzać dwóch pijących głowami. Słynął też z rozrzutności, a innego magnata - Paca przestraszył groźbą oddania go katu.


Rekordy z życia zwierząt

Aby napisać zrozumiale ów artykuł należy wytłumaczyć jego tytuł. Zwierzęta bowiem w przeciwieństwie do ludzi nie mają ambicji i nie rywalizują między sobą o nagrody (wyjątkiem są psy i konie, ale czynią to wyłącznie z inspiracji człowieka).






Zacznijmy od przodków zwierząt z królestwa Protista. Najstarszym i najprymitywniejszym z nich jest euglena zielona. Do najmniejszych ,,zwierząt'' świata należy pantofelek osiągający 0,25 – 0,30 milimetra. Natomiast największymi pierwotniakami były numulity – przodkowie współczesnych otwornic i promienic. Numulity osiągały aż 6 cm, co dla pierwotniaka jest dużo. Najbardziej niebezpieczne pierwotniaki to chorobotwórcze świdrowiec (śpiączka) i zarodziec malaryczny (malaria). Ten ostatni zabijał kiedyś więcej ludzi niż wojny, wyjątkiem była II wojna światowa.






Gąbki również posiadają swoich rekordzistów. Największe z nich to puchar Neptuna i pewna gąbka żyjąca w Morzu Śródziemnym u wybrzeży Turcji, podobna kształtem do ziemniaka.
Ze szkarłupni najbardziej kolczaste są: rozgwiazda korona cierniowa i jeżowiec, gęsto pokryty wapiennymi kolcami, który po śmierci ,,łysieje''.
Rozgwiazda jest najsilniejszą szkarłupnią. Swoimi ramionami z łatwością otwiera muszle małży, stanowiących pokarm tych zwierząt (dużo większy od rozgwiazdy człowiek nie jest w stanie uczynić tego gołymi rękami). Po otwarciu muszli rozgwiazda wprowadza do niej swój żołądek.






Zwierzęciem najbardziej podobnym do rośliny jest inna szkarłupnia: liliowiec. Został tak nazwany ponieważ kształtem przypomina kształt lilii. Jest reprezentantem najstarszych szkarłupni świata, przodkiem rozgwiazd i jeżowców. Żywi się planktonem.
Stułbia płowa jest podwójnym rekordzistą. Zdarzają się osobniki wyposażone w tylko dwie macki, co oznacza, że stułbia ma najmniej wyrostków i odgałęzień na ciele, a drugim rekordem jest to, że z wszystkich parzydełkowców, stułbia ma największą swobodę ruchu. Gdy chce się przenieść na inne miejsce, wygina w bok swoje elastyczne ciało i odrywa ,,podstawkę'' od dna, aby potem znowu go dotknąć i wyprostować się.
Największym krążkopławem świata jest bąbelnica, której macki osiągają długość 15 m. Jedna bąbelnica jest zbiorem organizmów zrośniętych w jedno.







Najgroźniejsze meduzy to bełtwa i osa morska, a najmniej groźne to: chełbia modra i meduza z Palau, będąca również najrzadszym parzydełkowcem świata. Żyje w zamkniętej zatoczce i z braku mięsnego pokarmu, na drodze ewolucji straciła narządy łowne i zaczęła hodować w swoim ciele glony.
Ukwiały to jamochłony bardzo długowieczne, mogące dożyć 60 lat.
Koralowce z Idzu (u wybrzeży Japonii) są najbardziej wytrzymałe na zimno z korali.
A jak się przedstawia sprawa z robakami? Tasiemce uzbrojony i nieuzbrojony są największymi pasożytami świata, mogą osiągać 20 m długości, a jednak mieszczą się w organizmie człowieka. Zaliczają się również do najpłodniejszych zwierząt.
Ogólnie rzecz biorąc największym robakiem świata jest wstężnik najdłuższy osiągający 30 m długości.
Najbardziej aktywnymi robakami pasożytniczymi są owsik i riszta.
Robakami, które są najbardziej wrażliwe na zanieczyszczenia środowiska są wypławek czarny i wypławek biały, będące biologicznymi wskaźnikami jakości wody.






Największą pierścienicą świata jest dżdżownica olbrzymia żyjąca w Australii. Osiąga 2 – 3 m długości, nic więc dziwnego, że dawniej była uważana za węża. Obecnie jest pod ochroną.
Nasza dżdżownica ziemna jest nie tylko mniejsza od swojej krewniaczki, ale stanowi też najbardziej znaną przynętę wędkarską.
Z pierścienic najmniejszy i najcieńszy jest wazonkowiec.
Najbardziej niebezpieczną pierścienicą świata jest pijawka nilowa, która (zwłaszcza w stadium młodocianym) może przedostać się wraz z wypitą wodą do gardła i spowodować uduszenie. Usunięcie pijawki nilowej wymaga zabiegu chirurgicznego.






Najstarszymi stawonogami świata były trylobity żyjące od kambru do permu.






Największym skorupiakiem świata jest krab japoński o rozpiętości swoich cienkich odnóży do 3 metrów. Głowotułów i odwłok osiągają mniej więcej wymiary ludzkiej głowy. Szczypce są proste, podobne do nożyczek.






Wysokie lokaty w tej dziedzinie zajmują też rabuś kokosowy i homar (60 cm długości).






Natomiast najmniejszym skorupiakiem świata jest wioślarka alona (0,25 mm), podobna z wyglądu do dafni. […].






Skorupiakami zasiedlającymi najmniejszy areał są: krab szkarłatny żyjący na wyspach Galapagos i skrzelopływka bagienna (pogranicze Polski i Słowacji).
Najgroźniejszym skorupiakiem jest rawka modliszkowata mogąca uciąć człowiekowi rękę, zaś najgłośniejszym skorupiakiem świata jest alfeusz, który szczypcami wydaje dźwięki podobne do wystrzałów.
Najgłębsze nory wśród skorupiaków są dziełem raczka kopacza z Ameryki Północnej. Żyje w wodach podziemnych.
Skala rozmiarów u owadów jest ograniczona, ponieważ zbyt wielki owad potrzebowałby dużo pożywienia, a ciśnienie atmosferyczne zmiażdżyłoby jego ciało.






Największym owadem jaki kiedykolwiek istniał była karbońska ważka meganeura, której odcisk znaleziono w zagłębiu węglowym Allier pod Comentry. Rozpiętość jej skrzydeł wynosiła 72 cm. Wyginęła z powodu konkurencji z innymi zwierzętami latającymi.






Wśród owadów współczesnych największe wymiary osiągają: kruszczyc goliat (30 cm długości), nie mająca polskiej nazwy pawica Attacus atlas (30 cm rozpiętości skrzydeł), patyczak Palophus titan (38 cm długości), motyl królowej Aleksandry (23 cm rozpiętości skrzydeł).
Najmniejszym owadem świata jest błonkówka Alaptus manigmenus (0,21 mm długości) o ażurowej budowie skrzydeł. Drugim najmniejszym owadem świata jest nie mający polskiej nazwy kornik Cryphalus abieties (1,1 – 1,3 mm długości).
Są i dalsze rekordy. Karaluch żółwik nazwany tak ponieważ przypomina żółwią skorupę jest owadem najbardziej poszukiwanym przez zachodnioeuropejskich hodowców i w tym celu importowany z Rosji. Zatrzymajmy się jeszcze trochę przy karaluchach. Są to nie tylko jedne z najstarszych, ale i najwytrzymalszych owadów. Czy wie Czytelnik, że karaluch może przetrwać nawet w wypadku awarii reaktora atomowego?!






Do najrzadszych owadów świata należą jelonek rogacz (Europa) i świerszcz weta (Nowa Zelandia). Obydwa owady są narażone na wyginięcie.
Natomiast mucha domowa i komar są najpospolitsze (zamieszkują wszystkie kontynenty z wyjątkiem Antarktydy.
Komar widliszek i mucha tse – tse są najniebezpieczniejszymi owadami świata.






W skokach pchła nie ma sobie równych (30 cm). W ludzkiej skali jest to wyżej niż katedra św. Pawła w Londynie.






Owady nie są istotami długowiecznymi. W tej kategorii rekordzistami są jętki, które w stadium imago żyją 1 dzień (larwy żyją 1 rok).






Największe gniazda budują termity (do 6 m wysokości). Są one również najpłodniejsze (królowa termitów składa jajo co dwie sekundy).
Bardzo żarłoczna i prowadząca stadny tryb życia jest szarańcza, która potrafi doszczętnie ogołocić teren z roślin






Największą osą Europy jest szerszeń (3 cm długości). Jego użądlenie jest również najboleśniejsze (według ludowych przekazów potrafi zabić konia, co jednak nie ma potwierdzenia w faktach).






Najdelikatniejsze gniazda buduje klecanka. Są one pozbawione powłoki ochronnej i przypominają parasol.






Jeszcze mniejsze gniazda buduje kopułka. Przypominają one dzban, a wymiary mają orzecha włoskiego. Kopułka znosi do gniazda sparaliżowane owady stanowiące pokarm dla larw.






Największym pająkiem świata jest ptasznik (28 cm długości), a najmniejszym pewien pająk z Samoa (1 mm długości). Nie licząc tego ostatniego, najmniejszym pajęczakiem świata są domowe roztocze widziane tylko pod mikroskopem.






Jeszcze większe rozmiary osiągały pajęczaki prehistoryczne. Megarachne żyjący w karbonie 300 mln lat temu osiągał 30 cm długości.






Najgroźniejszym pająkiem świata jest czarna wdowa. Jest pająkiem płochliwym, atakuje tylko wtedy, gdy jej pajęczyna jest uszkodzona. Prowadzi synantropijny tryb życia. Jej pajęczyna może się znajdować nawet w klozecie.






Najdłuższym pająkiem europejskim jest tygrzyk (2 cm długości).
Wśród skorpionów najmniej niebezpiecznym dla człowieka jest skorpion włoski, zaś gatunki najniebezpieczniejsze to skorpion królewski i skorpion saharyjski.






Pajęczakiem o najsłabiej wykształconych odnóżach, podobnych do wici, jest świerzbowiec, który porusza się pełzając.
Najbardziej odporne są pewne pająki, którym chemikalia zawarte w środkach owadobójczych nie szkodzą, a tylko złoszczą.






Pajęczyna jest tak mocna, że gdyby wykonać stalowy drut tej samej grubości, nić pajęcza będzie 10 razy mocniejsza. Tutaj rekord bije nowogwinejska prządka, której pajęczyna służy do wyrobu sieci rybackich.






Najstarsze mięczaki to amonity żyjące aż do kredy. Największe z nich miały muszle o wymiarach do 3 metrów.





Obecnie największym mięczakiem świata jest kalmar olbrzymi (20 m długości). W 1878 r. na brzegu Nowej Fundlandii znaleziono kalmara olbrzymiego o łącznej długości 16,75 m. To wielkie zwierzę zainspirowało ludzi do wymyślenia Krakena – wielkiej ośmiornicy ze skandynawskich podań ludowych.






Prawdziwe ośmiornice mają rekordową rozpiętość ramion do 9 metrów, jednak nie są groźne dla ludzi. Są najinteligentniejsze z wszystkich bezkręgowców. Zaatakowana przez rekina ośmiornica udusiła go zatykając mu skrzela. Tymczasem delfin – synonim inteligencji udusił rekina poprzez jego ,,ratowanie''. Z udziałem ośmiornicy przeprowadzono pewien eksperyment. Otóż zaznaczono homara białą plamką i gdy ośmiornica chciała go zjeść, byłą rażona prądem z urządzenia przymocowanego do homara. Szybko zdała sobie sprawę czym grozi atakowanie tego skorupiaka i zostawiła go w spokoju.






Największym małżem świata jest przydacznia (1,35 m długości i 60 cm szerokości) żyjąca w tropikalnych rejonach Pacyfiku i Oceanu Indyjskiego. W niektórych kościołach można zobaczyć chrzcielnice zrobione z ich muszli.
Najbardziej wydłużoną skorupkę mają świdrak – wkręcający się w drewno i nożyki Solen. Te ostatnie żyją w norkach przypominających ósemkę, wygrzebanych w piasku. Odkryli tego małża rybacy, którzy nasypali do jednego z tych otworów szczyptę soli. Nożyki Solen podniosły wówczas swoje syfony filtracyjne.
Największym ślimakiem świata jest nie mający polskiej nazwy Achatina fulva o wadze 907 gramów. Wyróżnia się spiralną muszlą.
Z kolei największym ślimakiem Europy jest ślimak winniczek, a największym pomrowem – pomrów wielki.
Większość lądowych ślimaków uzupełnia swoją dietę grzybami. Ślimakiem, który zjada najwięcej grzybów jest ślinik rdzawy.







Najprymitywniejszym zwierzęciem wyposażonym w strunę grzbietową jest lancetnik. Jego skóra jest przezroczysta, dzięki czemu widać strunę grzbietową i narządy wewnętrzne. Brak czaszki. Lancetniki żyją w wodach przybrzeżnych.






Do ryb należy wiele ciekawych gatunków. Największym ich przedstawicielem jest rekin wielorybi (15 m długości; długość rekordowa: 20 m). Ma szeroki pysk i ciemną skórę upstrzoną białymi plamkami. Odżywia się planktonem zwierzęcym, krylem i jeżowcami. Dla człowieka niegroźny. Pokarm pobiera za pomocą wyrostków filtracyjnych; zimą traci je i przestaje się odżywiać.







Drugą największą rybą świata jest samogłów (4 m długości). Co dziwniejsze ta wielka, owalna ryba znosi najmniejsze jaja z wszystkich kręgowców (1 mm).






Z europejskich ryb największe są jesiotr i sum (3 m długości). Niewiele ustępują im węgorze i szczupaki (1 m długości).






Najmniejsze ryby świata to mierzące 1 cm neonek i nie mająca polskiej nazwy babka Pandaka pygmaea.






Najpłodniejszą rybą świata jest molwa składająca jednorazowo ikrę liczącą 6 – 60 mln sztuk. Trzeba jednak podkreślić, że i tak większość ziarenek ikry zostanie zjedzonych.
Najbardziej oryginalne zwyczaje godowe ma konik morski, u którego samica wprowadza ikrę do torby brzusznej samca.







Rybą, która zaczyna odżywiać się najwcześniej jest lamna śledziowa. Jest gatunkiem jajożyworodnym. Młode klują się w odstępach czasowych, przez co osobniki starsze i silniejsze jedzą swoich młodszych pobratymców i niezapłodnioną ikrę.







A skoro przeszliśmy do jedzenia.... Wie Czytelnik, która ryba ma najbogatszy jadłospis? Rybą tą jest karp. Zjada przeróżne pokarmy, nawet kanapki! Jest także uważany za najbardziej długowieczną rybę świata (100 lat). Jest to jednak nieprawda, ponieważ rekordowa długość życia karpi wynosi 47 lat. Długowieczne są jesiotry (81 lat), węgorze (80 lat), jednak na głowę bije je szczupak mogący dożyć wieku przypisywanemu karpiowi. Krótko żyje karaś srebrzysty (8 miesięcy). Wiek ryb określa się na podstawie ilości koncentrycznych pierścieni na łuskach.







Istnieją bardzo szybkie ryby. Marlin może płynąć 80 km/ h, zaś żaglica – 109 km/ h (najszybsza ryba świata). Ta ostatnia ma na grzbiecie ,,grzebień'', który może rozkładać i składać jak wachlarz.







Z ryb jadalnych najbardziej cenione jest mięso śledzi. Tak wypowiedział się o nim jeden z autorów żywotów św. Ottona: ,,Za denara otrzymać można (na Pomorzu) wóz świeżych śledzi, a gdybym powiedział co myślę o ich zapachu i tłustości, mógłbym być posądzony o łakomstwo''.






Ryba lodowa (należąca do łapszowatych) jest najbardziej odporna na mróz. Może przetrwać w temperaturze niższej niż – 35 ° C (krew innych ryb zamarza w takich warunkach).






Okoń głębinowy i połykacz, zwany węgorzem – pelikanem, są mistrzami w łykaniu wielkich zdobyczy. Pierwsza ryba ma elastyczną skórę brzucha, zaś druga wielki pysk.







Dymorfizm płciowy u ryb najmocniej uwydatnił się u matronicy, u której samiec jest mniejszy, podobny z wyglądu do szprota, podczas gdy samica jest duża, owalna i ma potworny pysk z ostrymi zębami. W okresie tarła samiec przyrasta do brzucha samicy i staje się częścią jej organizmu.







Rybą najbardziej przezroczystą jest przeźroczka indyjska, której widać poprzez skórę zarys szkieletu.






 
Płazy, pochodzące od ryb, wyodrębniły się w dewonie. Ich najprymitywniejszym i najstarszym zarazem przedstawicielem była ichtiostega, odkryta na Grenlandii. Zachowała jeszcze pewne cechy ryb np. łuski, budowę ogona. Wkrótce pojawiło się coraz więcej płazów. Największym z nich był eryops (1,50 – 1,80 m długości). Sam jego łeb mierzył 40 – 60 cm długości. Usuwane na drugi bok przez gady, płazy zakończyły czas swej świetności w triasie. Ostatnim z tych olbrzymów był mastodonozaur.
Największym przedstawicielem płazów współczesnych jest salamandra olbrzymia (1,50 m długości) wyróżniająca się wśród płazów ogoniastych dużymi zdolnościami mimetycznymi. Czatując na swą zdobycz przylega do dna przez co przypomina kawałek skały. Kolejne wielkie płazy to: żaba goliat i aga. Najmniejszym płazem świata jest żabka kubańska (1 cm).







Płazem o najbardziej przezroczystej skórze jest żaba szklista. Przez cienką skórę żab i brzucha widać kości i narządy wewnętrzne. Skóra części grzbietowej ma odcień zielony.






Najbardziej agresywnym płazem świata jest surinamska ropucha rogata, nazwana tak ponieważ na głowie ma skórne wyrostki przypominające rogi. Atakuje nawet konia, gdy ten podejdzie zbyt blisko. Żywi się owadami.
Płazy zachowawszy budowę oczu swoich rybich przodków, w tej dziedzinie mają swego rekordzistę w postaci salamandry plamistej. Widzi obiekty poruszające się na białym tle. Dzięki temu, salamandry plamistej nie zmyli żaden kamuflaż.
Żaba szponiasta platana ma najbardziej urozmaicony jadłospis, ponieważ zjada każde zwierzę mniejsze od niej samej.
Natomiast kijanki żaby goliat są najbardziej ,,wybredne'': żywią się wyłącznie liśćmi pewnej rośliny z rodziny różowatych.







Buczek południowoafrykański jest ze wszystkich płazów najlepiej przystosowany do życia w suchym klimacie. Żyje na pustyniach Afryki, zakopany w piasku i budzi się do aktywnego życia w czasie opadów.






Najgłośniejsze dźwięki wydaje żaba byk nazwana tak ponieważ jej głos przypomina ryk byka.
Najstarszym gadem świata był hylonomus.
W mezozoiku wśród gadów pojawiły się dinozaury, pterozaury i gady morskie. Najstarszym dinozaurem był celofyz (210 mln lat temu), a najmłodszymi były tyranozaur i triceratops (70 mln lat temu).






Diplodok osiągający 27 m długości (długość rekordowa: 32 m) przez długie lata był uważany za najdłuższego dinozaura świata. Aż do czasu odkrycia seismozaura (52 m długości). Ponieważ jednak szkielet jest niekompletny, jest to kwestią sporną i niektórzy paleontolodzy nadal uważają dipolodoka za największego dinozaura świata. Inne wielkie dinozaury: triceratops – 8 m długości (największy ceratops), tyranozaur – 15 m długości (największy terapod), ankylozaur i stegozaur – 8 m długości (największe dinozaury z grupy Ankylosauria i Stegosauria).







Również najmniejsze dinozaury świata; lagozuch (30 cm) i kompostognat (80 cm) nie od razu uzyskały palmę pierwszeństwa. Bowiem najpierw za najmniejszego dinozaura świata uważano muszaura, którego młode osiągały 20 cm długości (nazwa tego dinozaura oznacza ,,mysi jaszczur''). Gdy jednak okazało się, że dorosły muszaur osiągał 10 m długości, sławę najmniejszego dinozaura świata odziedziczył lagozuch. Inne małe dinozaury: bagaceratops – 1 m (najmniejszy ceratops świata), minmi - 2 m (najmniejszy dinozaur opancerzony), toujangozaur i kentrozaur – 2 – 4 m długości (najmniejsze stegozaury), fabrozaur – 1 m (najmniejszy ornitopod).







Najszybszymi dinozaurami były ornitomimozaury np. strutiomim, osiągające szybkość 50 km/ h. Niewiele ustępowały im terapody z rodziny Carnosauria np. tyranozaur, rozwijające prędkość 40 km/ h.






Jakie rekordy biją gady współczesne? Zacznijmy od żółwi. Żyjący w triasowych morzach archelon był nie tylko jednym z najstarszych żółwi świata, ale też największym. Osiągał 4 – 6 m długości. Obecnie największym żółwiem świata jest żółw skórzasty (2,4 m). Na lądzie jego odpowiednikiem jest żółw olbrzymi z Galapagos (ok. 1 m długości). Żyjący ,,w niewoli'' żółw olbrzymi z Seszeli, samiec imieniem Esmeralda waży aż 304 kg. Żółw skórzasty jest kosmopolitą wśród żółwi. Zamieszkuje wszystkie ciepłe morza i oceany. Raz widziano go u niemieckich wybrzeży Bałtyku, potrafi dotrzeć aż do Nowej Ziemi! Natomiast żółw słoniowy z wyspy Pinta jest najrzadszym żółwiem świata, skazanym na wymarcie. Przetrwał tylko jeden osobnik w stacji badawczej im. Karola Darwina na archipelagu Galapagos. 1 Żółwie słyną również z długowieczności (ok. 100 lat) np. żółw grecki żyje pełne 100 lat, żółw błotny 120 lat, zaś żółw olbrzymi z Galapagos – również 120 lat. Krótko (jak na żółwia) żyje żółw jadalny (50 lat), ale rekordzistą w tej dziedzinie jest żółw piżmowy – 30 lat.







Hatteria jest jedynym współcześnie żyjącym przedstawicielem sfenodontów. Ten relikt przeszłości osiąga 60 cm długości i dożywa 101 lat.






Największym współczesnym przedstawicielem krokodylowatych jest krokodyl różańcowy (7 m długości). Drugie miejsce w tej kategorii zajmują krokodyl nilowy i gawial. Obydwa gady osiągają 6 m długości. Rekordowo duże aligatory missisipijskie osiągają 5,84 m długości.







Prehistoryczna morska jaszczurka, mozazaur, osiągała 8 m długości, tyle samo co plejstoceński waran megalania z Australii. Tymczasem współcześnie żyjący waran z Komodo, będący największą jaszczurką świata osiąga 3 m długości. Jest również najrzadszym przedstawicielem jaszczurek. Żyje wyłącznie na małej wyspie Komodo.







Natomiast najmniejszą jaszczurką świata jest gekon krągłopalcy osiągający wymiary 3,5 cm. 2 Gekony mają również wielkie zdolności ekwilibrystyczne; potrafią chodzić nawet po pionowej powierzchni. Najgłośniejszym z nich jest azjatycki gekon toke, zaś najrzadszym – gekon madagaskarski.






Chociaż trudno jest ocenić wymiary wielkiego węża, to wiadomo, że boa dusiciel osiąga wymiary 2,5 – 4 metrów, anakonda – 5 metrów długości, zaś największy z nich, pyton siatkowy – 10 metrów. Podobno w Kolumbii zastrzelono anakondę o wymiarach 11,43 m długości, ale to był wyjątek.
Największy areał wśród węży zasiedla żmija zygzakowata żyjąca od Portugalii po Rosję i od Włoch po Norwegię.
Najbardziej jadowitym wężem świata jest wąż morski (jedna kropla jego jadu może zabić pięciu ludzi).







Struś afrykański jest nie tylko największym bezgrzebieniowcem, ale i największym ptakiem świata (130 kg). W żołądku pewnego strusia znaleziono takie niezwykłe rzeczy jak: złoty naszyjnik, film, 90 cm liny, pokrętło budzika, wentyl rowerowy, ołówek, grzebień, trzy rękawiczki. Inne wielkie ptaki: bażant ozdobny (długość trenu: 10 metrów, największy kurak świata), albatros wędrowny (4 metry rozpiętości skrzydeł, największy ptak rurkonosy), pingwin cesarski (1 m wysokości, największy pingwin), harpia (2 m rozpiętości skrzydeł; największy ptak drapieżny).






W czasach prehistorycznych również żyły ptasie olbrzymy np. podobny do kondora argentawis osiągający 8 metrów rozpiętości skrzydeł, oraz orzeł Haasta z Nowej Zelandii – 3 metry rozpiętości skrzydeł. Większym od strusia ptakiem nielotem był pochodzący z Madagaskaru epiornis (3 metry wysokości). Jaja tego olbrzyma miały 60 cm długości, a tubylcy używali ich skorup jako wiader na wodę.






Najcięższym ptakiem latającym jest drop (18 kg).






Natomiast najmniejszym ptakiem świata jest koliber trzmielik (57 mm i 1,8 g).







A jakie ptaki są najszybsze? W powietrzu: fregata (153 km/ h), jerzyk (170 km/ h). który w powietrzu potrafi nawet spać (!), gołąb pocztowy (177 km/ h), sokół wędrowny (362 km/ h). Na lądzie najszybszym ptakiem jest struś (72 km/ h), zaś w wodzie pingwin papuas (27 km/ h).






Największym ,,podróżnikiem'' wśród ptaków jest rybitwa popielata, która ,,2 razy w roku przelatuje 19 000 km do miejsc gniazdowania i wraca'' (cytat zaczerpnięty ze ,,Świata przyrody'').






A jakie rekordy biją ssaki? Największym z nich jest płetwal błękitny (30 m długości i 120 ton wagi). Raz do stacji wielorybniczej Grytviken na Georgii Południowej przyholowano samicę tego wieloryba o długości 33 metrów. Inne wielkie ssaki: słoń afrykański (3,2 m wysokości), finwal (25 m długości), żyrafa (6 m wysokości), tygrys (3 m długości), wydra arirania (220 cm długości), goryl (125 – 175 cm długości).






Natomiast najmniejszym ssakiem świata jest ryjówka etruska (40 mm i 1,5 g). Inne małe ssaki to: nocek wąsatek (osiąga wymiary trzmiela), pigmejka (15 cm długości bez ogona), łasica (20 cm długości), antechinus (najmniejszy torbacz świata).
Szczury są najlepiej przystosowane do życia w różnych warunkach. Ich największy przedstawiciel żyjący na Nowej Gwinei mierzy aż 85 cm długości. Szczury śniade i wędrowne, podobnie jak myszy domowe, zasiedlają wszystkie kontynenty łącznie z Antarktydą. Swoimi siekaczami szczury potrafią przegryzać przeszkody murowane i ołowiane rury.







Najrzadszym ssakiem świata jest królik wulkanowy żyjący wyłącznie u podnóży dwóch meksykańskich wulkanów.
Najbardziej ,,wybrednym'' ssakiem jest płetwal błękitny (żywi się wyłącznie krylem), a ssakami mającymi najbogatszy jadłospis są: renifer mogący się odżywiać nawet ludzkim i psim moczem, a także świnia, szczur, borsuk, lis rudy. ,,Strusiem'' świata ssaków jest jednak diabeł tasmański, w którego odchodach znaleziono nawet kawałki gumy, folii aluminiowej, skórzanych butów, a nawet fragment frotowego ręcznika!
Najprymitywniejszymi ssakami świata są stekowce, obecnie reprezentowane przez dziobaka i kolczatki, żyjące już w czasach dinozaurów. 70 mln lat temu pojawiły się najstarsze torbacze świata; oposy.
Owadożerne są najstarszymi łożyskowcami. Należące do nich ryjówki mają tak mocne kręgosłupy, że z łatwością wytrzymują zgniecenia. Najrzadszą ryjówką jest ryjówka białowieska żyjąca na pograniczu Polski i Białorusi w Puszczy Białowieskiej.






Najbardziej ,,leniwym'' kotowatym jest lew. W Serengeti zaobserwowano lwa, który po polowaniu odpoczywał 20 godzin! Wśród kotowatych lew jest drugim olbrzymem po tygrysie (145 – 200 cm + 65 – 100 cm ogon).






Najszybsze ssaki świata: zając szarak (25 km/ h), antylopa widłoroga (88,5 km/ h), gepard (112 km/ h), oraz orka (55,5 km/ h).






Ze ssaków łożyskowych najdłużej żyją: słoń afrykański (75 lat) i orka (90 lat). Niektórzy sądzą, że te pierwsze ssaki żyją nawet 100 lat, co jednak nie potwierdziło się. Torbaczem mającym przed sobą najwięcej lat życia jest wombat (26 lat).





1 Ów osobnik zwany jako Lonesome George zdechło w 2012 r.
2 Obecnie za najmniejszego gada uważa się 30 – milimetrowego madagaskarskiego kameleona Brookesia micra.