środa, 15 lutego 2017

Aztecki Hanuman






,,Małpi Bóg, Ozomatli był ważną postacią w mitologiach Azteków i Majów. Tu przedstawiony jest w swym aspekcie bóstwa patronującego sztuce pisarskiej. Jako sługo Xochipili (Księcia Kwiatów), Małpi Bóg występował również jako posłaniec między bogami a ludźmi'' - Norman Bancroft Hunt ,,Bogowie i mity Azteków''



Termity










Termity z powodu podobnego trybu życia bywają nazywane ,,białymi mrówkami''. Tak naprawdę tworzą odrębny rząd o łacińskiej nazwie Isoptera spokrewniony z pluskwiakami i karaluchami. Termity są owadami ewolucyjnie starszymi od mrówek, które lepiej przystosowane do swego środowiska zepchnęły je na dalszy plan. O ich dawnej świetności świadczy to, że ciała tych owadów znaleziono zatopione w bałtyckich bursztynach. Ich chitynowe pancerzyki są białe i wrażliwe na działanie promieni słonecznych, toteż termity prowadzą nocny tryb życia. Są owadami społecznymi żyjącymi w termitierach zbudowanych z własnych odchodów, ziemi i śliny, kunsztownie zlepionych, o maksymalnych wymiarach 6 m wysokości. Mają kształt stożka, a u australijskich termitów kompasowych – grubej kości sterczącej z ziemi. Są tak mocne, że podczas niwelowania wzniesień gruntu pod budowę, używa się dynamitu, ponieważ buldożery nie są w stanie ich poruszyć! Termity zasiedlają duży areał obejmujący: Afrykę, Azję Południowo – Wschodnią, Kaukaz, Amerykę Południową i Australię. Termitiery budują na terenach otwartych.








,,Społeczeństwo'' termitów dzieli się na kilka kast, a należące do nich osobniki różnią się wyglądem i funkcją:








- królowa – największy, bo osiągający 6 cm długości termit o długim pękatym odwłoku, koloru białego, zajmuje się składaniem jaj w iście rekordowym tempie dwóch sekund! Znajduje się pod stałą kuratelą robotnic, które karmią ją i przenoszą jaja do pomieszczeń lęgowych tzw. ,,żłobków'';







- król – samiec o małych rozmiarach ciała z czterema monstrualnymi skrzydłami używanymi podczas lotu godowego, poza zapłodnieniem królowej nie bierze udziału w życiu termitiery,







- robotnicy – siła robocza termitiery, o owalnych głowach, budują termitierę, uprawiają grzyby, zaopatrują w pokarm, opiekują się królową i jej potomstwem,







- żołnierze – podobni do robotników, ale więksi, zaopatrzeni w podobne do obcęgów żuwaczki, lub w chitynowe wyrostki, którymi leją na wroga lepką ciecz. Ich zadaniem jest obrona termitiery.







A jest przed czym! Tysiące rozmaitych zwierząt odżywia się termitami. Mrówki toczące z nimi regularne ,,wojny'', jaszczurki, ptaki, ze ssaków zaś rozliczne owadożerne, mrówniki, łuskowce, szczerbaki, surykatki, szakale i i mangusty. Te ostatnie używają również termitier jako schronienia.
Do wrogów termitów zalicza się również człowiek. Tępi je z powodu szkód wyrządzanych przez te owady w gospodarce, ale nie tylko... Miejscowa ludność zbiera je do celów konsumpcyjnych. Same termity są roślinożerne. Żywią się grzybem uprawianym na bazie własnych odchodów. Bakterie żyjące w ich układach pokarmowych ułatwiają im trawienie drewna i materiałów pochodnych np. papieru. To są właśnie owe straty gospodarcze, dla których ludzie je tępią.