sobota, 3 października 2015

Diabelscy cudzoziemcy

,,W kulturze ludowej obcy skojarzeni zostali  z chtoniczną sferą kosmiczną, której władcą jest diabeł. Jednak sfera ta zachowała o wiele bardziej archaiczne znaczenie. Ziemia jest dawcą życia. Cechę tę przejmuje jej władca - ludowy diabeł, którego własności etyczne odsunięte zostały na bok. Również obcy przejmują cechy nadprzyrodzone wykazują archaiczny dualizm: z jednej strony są niebezpieczni, ale z drugiej są niezbędni dla normalnego funkcjonowania świata... Obcy są czarownikami, lekarzami, znają przyszłość, są bogaci, wpływają na plony i zasobność grupy 'swojej' (lub jej brak)'' - Alina Cała [w]: Marek Derwich, Marek Cetwiński ,,Herby, legendy, dawne mity''. 



Do tego wierzenia mógł nawiązać Michaił Bułhakow przedstawiając Wolanda jako cudzoziemca. 

Słowiańskie wróżby z głosu ptaków




,,Wierzymy w ptaki i w dzięcioła, w kruki, i w sikory. Gdy chcemy iść dokądś, stajemy i słuchamy, jeśli któryś przed nami się odezwie, z której też odzywa się strony: z prawej czy lewej. Jeśli odezwie się nam po myśli, mówimy do siebie: dobrze nam ptak pokazuje... A kiedy stanie się co złego w drodze, powiadamy do towarzyszy: Czemuż nie zawróciliśmy, przecież nie bez powodu ptak bronił nam iść, a myśmy go nie posłuchali... Gdy nam dokądś iść wypadnie, udajemy się do wołwchów, wierzymy w kichanie i w napotkanie, a gdy wypadnie nam daleka droga... to słuchamy ptaków'' - ,,Pouczenie św. ojca Cyryla, arcybiskupa kupryńskiego, o złych duchach''; tekst ruski z XIV wieku.


Scytyjscy wróżbici




,,U Scytów jest wielu wróżbitów, którzy z licznych różdżek wierzbowych wróżą w ten sposób: Przynoszą wielkie wiązki rózg, kładą je na ziemi, rozwiązują, a układając jedną różdżkę za drugą - wróżą; równocześnie z wypowiadaniem wróżb znowu różdżki  zbierają i z powrotem jedną za drugą układają w całość. Ten sposób wróżenia użyczyła im Afrodyta (scytyjska Argimpasa). Ci więc wróżą z kory lipowej. Mianowicie rozszczepiają korę na trzy części, nawijają sobie na palce, potem znowu odwijają i wróżą'' - Herodot ,,Dzieje''