piątek, 12 maja 2017

Fińska bogini ptaków








,,Holohonko, höyheneukko, staruszko, pani pierzastych, panna skrzydeł, wiedźmo stada, hoduj pomyślnie swe bydło, w lot popędź tych co szczebiocą. Przyleć, głuszcu, z średnim wiatrem, głuszyco, z wiatrem gwałtownym do człowieka, który szuka wciąż idącego za tropem. Który się ociąga z lotem, tego rózgą pokrop tęgo. A który jest żwawy w locie, temu daj przybyć samemu do pierścieni pozłocistych, do łańcuszków srebrnolitych.  
Holohonko, höyheneukko. Staruszko, pani pierzastych, stu zastępów hodowczyni, piastunko tysięcznej zgrai, daj te, o które cię błagam, te, które ćwierkają w puszczy, świergocą w liściastym lesie, rzuć no kądziel swą wełnianą przed męża szukającego, wciąż idącego za tropem'' - Martti Haavio ,,Mitologia fińska''




Bogini norek







,,Tuheroinen, córo Tuuvi, dziewo wybrana, łasiczko, niebiańska włodarko lasu, Sowo śmieszko w zamku Hiisi, na wierzchołku gór sześciorga, gdzie mieszkają ci co dają na futrzanym skraju lasu, w skrzyni, która mieści futra. Tam, na wyżynie Północy, za północnymi garbami, gdzie się waży wielka woda. Mam ci ja gęste więcierze ze złotymi ciężarkami, ze srebrnymi pływakami'' - D. E. D. Europaeus ,,Słowa na rosomaka'' (1846) [w]: Martti Haavio ,,Mitologia fińska''

Fińskie boginie lisów






,,Käreitär, złota żono! Weź no złoto do pucharów, zabierz srebro do swych kubków... To jest szczere szwedzkie złoto. [...].





Lukutar, włodarko jamy, zamknij czerwonowłosego, pobiegnij po tych zakolach, nieś na szlakach, co unoszą, drepcz po tych, co wydreptują w dniu mojego polowania, w czasie mojego ścigania. [...] Popędź niebieskiego lisa. Strugam złoto do twej czarki, srebro do twojego kubka; mam ja złoto znakomite, mam także srebro prastare. [...] Daj mi niebieskiego lisa, zawróć mi go w zanadrze, skieruj go do mojej ręki'' - Martti Haavio ,,Miologia fińska''

,,Cantio ursina''








,,Piękna małżonko,
Pani dobra i przychylna,
Przybywaj łup nakierować
W stronę męża, który łowi,
Junaka polującego.

Tapiatar, dbała żono,
Hongas, przychylna włodarko,
Wypij leśną miodu czaszę
Spod ręki świętej Dziewicy,
Ale nie pij krwi człowieka.

Użycz mnie polującemu
Z matecznika przyjemnego,
Z bystrej i czujnej Tapioli,
Spod gałęzi choinowej,
Ze złotego kraju złota.

Przybądź do polującego,
Co gna za tobą na nartach,
Słodkie dać pocałowanie
I ręką rękę uścisnąć.

[...] Teraz to ja cię zabiorę
Z leśnej kępy na bagnisku,
Od Panny czystej bez zmazy,
Od jedynej dawczyni,
I tak skończę sprawę z tobą.

[...] Przybądź, złota gospodyni,
Przybądź wziąć ode mnie złoto,
Srebro ze mną powymieniać.
Mamy tu złoto troiste,
Srebro w rozlicznej postaci:
Jedno z niemieckiego kraju,
Drugie przyniesione z Rusi,
Trzecie etc.
Tym ciebie, Babciu, pocieszę.









W ten sposób zawiera biegły w czarach myśliwy fiński porozumienie z boginią Tapiatar. Jego runy są trudne do zrozumienia i wątpliwe, czy zrozumie je ktoś inny poza tymi, którzy się oswoili z gwarą z Rautalampi, jak mi wyjaśnił nauczyciel z tej miejscowości, znawca piśmiennictwa wielce zasłużony dla naszej Akademii w Turku. Żegnaj'' - Petrus Bång (1633 - 1696) ,,Cantio ursina'' [w]: Martti Haavio ,,Mitologia fińska''