poniedziałek, 27 lutego 2017

Kruki w mitologii celtyckiej







,, [...] Kruki i wrony, czyli 'czarne ptaki' towarzyszyły bóstwom, pełniącym przeróżne funkcje, najczęściej jednak czterem Morrígna, czyli → Badb, → Morrígan, → Nemain i Masze (→ Macha), krążącym nad polem bitwy i rzucającym się na ciała poległych. Czasami → boginie wojny przybierały postać kruka, by zaspokoić swój nienasycony apetyt seksualny lub by przepowiedzieć ludziom przyszłość. Morrígan jako kruk usiadła na chybotliwej gałęzi i opowiedziała → Cúchulainnowi, jak skończy się dla niego → Táin Bó Cualinge. → Badb w czasie walki, kracząc nad → Conaire'em Mórem cieszyła się, że nie wyjdzie żywy z → bruiden → Da Dergi, a po bitwie pod → Mag Tuired Morrígan zapowiedziała, że nastąpi koniec świata. Nie zachowały się mity o → Nantosvelcie i → Sucellusie, ale towarzyszące obojgu kruki na pewno miały coś wspólnego ze światem zmarłych. Niekiedy ptak ten pojawia się obok → Epony, a także → Luga, → Brȃna i → Midira, ale żaden z nich nigdy nie przybierał postaci kruka, nie może więc być mowy o 'bogach krukach' jak niektórzy chętnie ich nazywają. W tym wypadku kruki symbolizują wiedzę o przyszłości. Według Pseudo - Plutarcha, ludzie zakładający Lugudunum (Lyon) uznali nadlatujące stado wron za dobry omen, sądząc, iż na pewno wiedziały, że w tym miejscu powstanie duże miasto. Czarne ptaki pomagały swoją wiedzą także bogom, np. Lugowi, 'wszechmogącemu i wszechwiedzącemu', donosiły w czasie bitwy pod Mag Tuired, że przybyli → Fomorowie. Na niektórych wizerunkach kruk siedzi na ramieniu boga i szepce mu coś do ucha. W wypadku → Midira dwa białe kruki wzbiły się w powietrze, dając znak, że → Eochaid rozgrzebuje jego → síd. Imię Brȃna oznaczało dosłownie 'kruk', nic więc dziwnego, że tym, którzy przeżyli jego nieudaną wyprawę, opowiedział dokładnie co zdarzy się  w ciągu najbliższych 87 lat. [...] O ile bogom kruki pomagały, to z → bohaterami miały raczej na pieńku, nawet z → Cúchulainnem, który był synem Luga. Gdy zakradł się na → tamten świat, dwa z nich krakaniem zdradziły jego obecność. Wybił potem na ziemi całe ich stado, ale za ten czyn do końca życia prześladowała go → Badb, przeważnie w postaci kruka / wrony. Kiedy umierał usiadła na jego ramieniu i tryumfalnie zakrakała. → Owain miał dwanaście czarnych ptaków. Rycerze → Artura rozzłościli je , więc kiedy ich pan grał spokojnie z królem na planszy przy stole, rzuciły się na dworzan i 'rozwlokły po okolicy ich głowy, oczy, uszy i ramiona'. W Kornwalii jeszcze w późnym średniowieczu zabicie kruka stanowiło tabu, gdyż według jednego z podań, w czasie bitwy pod Camlan król Artur nie zginął, lecz wzbił się w powietrze w postaci kruka. Caoilte, jeden z wielkich przywódców  → fiannu, będąc kiedyś na tamtym świecie, zabił trzy kruki pożerające ludzi. Uśmiercił je figurami i kamieniami do gry, przy której wielokrotnie rozgrywały się losy całych królestw'' - Sylvia i Paul F. Botheroyd ,,Słownik mitologii celtyckiej''




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz