wtorek, 16 września 2025

Staropolska nazwa żyrafy



,,SARNAPA w Polsce XVI - XVII w. żyrafa; z dawn. osm. - tur. sürnapa od dawn. per. zurnāpā. [...]'' - Władysław Kopaliński ,,Słownik mitów i tradycji kultury''



 

Salamandra w herbie



,, [...] Godłem króla fr. Franciszka I była jaszczurka wśród płomieni z mottem: Nutrisco et extinguo łac. 'Żywię i gaszę', wziętym z włoskiego: Nutrisco il buone e spengo il reo 'Żywię dobrych i gaszę (tj. zabijam) złych''' - Władysław Kopaliński ,,Słownik mitów i tradycji kultury'' 

 


 

Smolna lala

 


,,SMOLNA LALA, ang. Tar - Baby, lepka, lepiąca się lalka ze słomy, mająca swe źródło w folklorze murzyńskim w USA [...]. Brat Lis (Brer Fox) sporządza lalkę i sadza ją przy drodze, aby pomścić się na swym wrogu, Bracie Króliku (Brer Rabbit). Ten przemawia do smolnej lalki, a gdy ona nie odpowiada, rozzłoszczony bije ją i przylepia się do niej coraz mocniej'' - Władysław Kopaliński ,,Słownik mitów i tradycji kultury''



 

Odpowiednikiem smolnej lali w ukraińskim folklorze jest słomiany byczek. 

Setebos

 


,,SETEBOS bóg czy demon czczony jakoby niegdyś przez Patagończyków, o którym pierwszą wiadomość przyniosła ekspedycja Magellana. Szekspir wprowadził go do Burzy, 1, 2, jako boga matki Kalibana, Sykoraks'' - Władysław Kopaliński ,,Słownik mitów i tradycji kultury''



 

Sardanapal



 ,,SARDANAPAL wg legendy ostatni król Asyrii, często fałszywie identyfikowany z historycznym Assurbanipalem [...]. Sardanapal był dla starożytnych Greków prototypem rozpustnego, samowolnego tyrana. Po dwóch latach oblężenia przed Medów a. przez zbuntowanych wodzów podpalił własny pałac i zginął w nim wraz ze swym dworem'' - Władysław Kopaliński ,,Słownik mitów i tradycji kultury''

Ryngold

 


,,RYNGOLD na pół legendarny książę litewski, żyjący prawdop. na pocz. XII w. ojciec Mendoga, władca starszej stolicy Litwy, Kiernowa (Kiernów nad Wilią)'' - Władysław Kopaliński ,,Słownik mitów i tradycji kultury''



 

Rurytania



 ,,RURYTANIA urojone, imaginacyjne małe królestwo bałkańskie a. środkowoeuropejskie, gdzie toczą się operetkowe, melodramatyczne sprawy polityczne i knują intrygi w czasach przed I. wojną świat. W Rurytanii rozgrywa się akcja powieści The Prisoner of Zenda (1894) i Rupert of Hentzaur (1889) Anthony Hope Hawkinsa, 1863 - 1933'' - Władysław Kopaliński ,,Słownik mitów i tradycji kultury''