,,Mieszkaniec Indii bardzo często uważa, że ci ‘niby hinduiści’ europejscy wykrzywiają ich doktrynę. Przykładowo: Ruch Hare Kriszna kierowany przez Prabhupadę – tam jest niejednokrotnie krytykowany przez autentycznych wyznawców Wisznu’’ - Michaela Pawlik OP ,,Złudne uroki duchowości Wschodu’’
Hare Kriszna, zwany inaczej Międzynarodowym Towarzystwem Świadomości Kriszny (International Society of Krsna Consciousness – ISKCON) jest neohinduistyczną sektą, założoną przez Śrila Prabhupadę (1896 – 1977) w 1966 r. w Nowym Jorku.
Podstawy obejmują wiarę w zbawczą rolę Kriszny, czczonego poprzez bhakti jogę (osobisty, mistyczny stosunek do bóstwa). Sięgają do bengalskich i tamilskich tradycji pobożności wisznuickiej, sanskryckiego poematu ,,Bhagawadgita’’ (dialogu między Kriszną, a wojownikiem Ardżuną, wahającym się przed wzięciem udziału w bratobójczej bitwie na polu Kurukszetry), wchodzącego w skład eposu ,,Mahabharaty’’, działalności Czaitanii (1486 – 1534), popadającego w stany ekstatyczne czciciela i głosiciela Kriszny oraz pism Prabhupady na czele z książką ,,Bhagawadgita taka jaka jest’’. Adeptami sekty są bhaktowie i bhaktinki. Obowiązują ich zakazy jedzenia mięsa, ryb, jaj, cebuli, czosnku i porów, picia alkoholu, herbaty, palenia, zażywania narkotyków, uprawiania pozamałżeńskiego seksu (stosunki płciowe są ledwo tolerowanym złem koniecznym) oraz uprawiania hazardu. W XX wieku amerykańskich krisznaitów bardzo ucieszył edykt łaskawie zezwalający im na jedzenie popcornu.
Kriszna (oryginalnie będący jednym z awatarów Wisznu 1) został uznany za najwyższego boga, co stanowi przejaw henoteizmu. Jego siedzibą jest planeta Wajkunta, na której znajduje się raj dla przezeń zbawionych. Członkowie sekty tłumaczą jego imię jako ,,wszechatrakcyjny’’, podczas gdy naprawdę znaczy ono ,,czarny’’, co odnosi się zarówno do zabarwienia burzowej chmury jak też ciemnej skóry Drawidów, pierwotnych wyznawców Kriszny. Pozostaje wiecznie młody i niedojrzały (jak Piotruś Pan, notabene uważany za postać demoniczną przez swego twórcę, J. M. Barriego). Uprawia boski, mistyczny seks z ukochaną Radhą, lecz rozkosze te są niedostępne dla jego wyznawców. Pradhupada traktował mity dosłownie, nie troszcząc się o ich zgodność z nauką. Odrzucając teorię Kopernika, uważał, że Ziemia jest płaska, zaś zaćmienia Księżyca powoduje demon Rahu. Około 18 000 lat p. n. e. miał miejsce wiek złoty, kiedy rozkwitała wedyjska cywilizacja Ariów, uznawana przezeń za najstarszą cywilizację na świecie. Ariowie mieli być pacyfistami, żyjącymi w zgodzie z naturą. Nie jedli wołowiny, czosnku ani cebuli. W rzeczywistości – jak wynika ze źródeł archeologicznych i historycznych, takich jak ,,Rigweda’’ - Ariowie byli ludem wojowniczych koczowników, bezwzględnie podbijających cywilizowanych Drawidów 2. Składali też ofiary ze zwierząt, a nawet z ludzi. Zgodnie z indyjską kosmologią czas ma charakter cykliczny. Obecnie żyjemy w kalijudze, charakteryzującej się powszechnym upadkiem ludzkości. Sekta wierzy w reinkarnację i karmę (skutki grzechów z poprzednich wcieleń). Zachowała też podział na kasty. Inaczej niż we właściwym hinduizmie, istnieje możliwość przechodzenia do wyższej kasty już za życia. Z punktu widzenia chrześcijaństwa przynależność do Hare Kriszna jest grzechem przeciwko pierwszemu przykazaniu.
,,Praktyka religijna w swej wymowie wiecznie radosnego wielbienia Kryszny jest zaprzeczeniem chrześcijańskiego paradygmatu via crucis’’ - Anna E. Kubiak ,,Delicje i lewa ręka Kryszny. Kreacja i ewolucja ruchu Hare Kryszna w Polsce’’
Tym co w oczach niektórych ludzi nadaje sekcie atrakcyjności jest jej egzotyka (barwne stroje, tańce, śpiewy, kadzidła, obficie przyprawione, sakralne posiłku) oraz radykalizm. Hare Kriszna propagował kultowy dla pokolenia hipisów film ,,Hair’’ (1979) oraz zespół The Beatles. W Polsce wiele kontrowersji budzą związki Hare Kriszna z Jerzym Owsiakiem i WOŚP.
Krisznaici dzielą ludzkość na bhaktów (lepszych, oddanych Krisznie) i karmitów (gorszą resztę, którą należy nawracać). Przechodzą indoktrynację porównywaną niekiedy do komunistycznego prania mózgu. Wstępujący do sekty zrywają z rodziną i przyjaciółmi, a nawet porzucają swoje zwierzęta domowe. (Zwierzęta oprócz krów uważane są za nieczyste).
,, … świadomość Kryszny jest pesymistyczna, jeśli chodzi o jej stosunek do ludzkiego pragnienia tworzenia więzi przyjaźni i miłości rozumianych w kategoriach ‘ziemskich’. […] człowiek nie po to żyje na ziemi, by wspólnie z innymi cieszyć się i by zaznawać szczęścia. Sfera związków z ludźmi obarczona jest stałym zagrożeniem popełnienia grzechu. Jest sferą obowiązków, a nie przyjemności’’ - Anna Kubiak, op. cit.
Osiągnięcia nauki i kultury są postrzegane jako bezwartościowe. Zniechęca się do studiowania i czytania innych książek niż ,,Bhagawadgita’’ i komentarze Prabhupady do niej. W rezultacie bhaktowie mają znikomą wiedzę zarówno o własnej kulturze jak też indyjskiej. O braku patriotyzmu w sekcie świadczą przykłady z lat 90 – tych XX wieku. Pierwszym z nich była obojętność na wynik wyborów prezydenckich, bo i tak wygra Kriszna, drugim zaś – radosne tańce bakthinek na ulicy w godzinie W, upamiętniającej powstańców warszawskich. Niesienie pomocy potrzebującym jest dobre dla ateistów, lecz większą wartość ma odmawianie mantr dla Kriszny przez osiem godzin dziennie. Na czele poszczególnych, lokalnych wspólnot stoją guru otoczeni boską czcią. Zakazują samodzielnego myślenia, zaś wyznawcy piją sakralny koktajl (z mleka, wody, jogurtu i soku owocowego), wcześniej służący do mycia nóg mistrza. Nieraz też nakazują bhaktom wyczerpującą pracę fizyczną. Guru William Elrichman (Bhagavan) z Wielkiej Brytanii miał do dyspozycji wyłącznie złote talerze, kubki i kurki w łazience oraz mercedesa wykonanego na zamówienie.
Choć sekta głosi ahimsę (powstrzymanie się od przemocy), seksualną czystość i wstrzemięźliwość od narkotyków, jej członkom udowodniono wiele przestępstw.
W 1973 r. policja otrzymała liczne zawiadomienia od samych krisznowców o zgodzie Prabhupady na udział w międzynarodowym przemycie.
W 1974 r. miał miejsce proces o bezprawne przetrzymywanie i wykorzystywanie seksualne 13 – letniej Susan Murphy.
W 1977 r. odbył się proces o zniewolenie 14 – letniej Marcii George. W tym samy roku Alexander Kulik, bliski współpracownik i sponsor Prabhupady został zatrzymany z heroiną. Kulik i sześciu jego konfratrów zostali oskarżeni o współudział w zamordowaniu konkurencyjnego dilera narkotykowego, Stevena Bovana. Ujawniono list od guru dotyczący prania brudnych pieniędzy w fabryce spożywczej ,,Prasadam Distribution’’.
W 1979 r. krisznaici zbierali datki w Los Angeles, podszywając się pod katolickich księży.
W 1984 r. w Parlamencie Europejskim został opracowany Raport Cottrella, uznający ruch Hare Kriszna za niebezpieczny.
W 1991 r. Keit Ham (Bhaktipada/ Kirtananda), ulubieniec Prabhupady został skazany za współudział w sześciu oszustwach gospodarczych i dwóch morderstwach.
Podobnych przykładów jest więcej.
Tańczący bhaktowie pojawiają się w końcowej scenie polskiego fantastycznego ,,Klątwa Doliny Węży’’ (1988) 3.
1 Odsyłam do posta: ,,Mitologia indyjska’’.
2 Odsyłam do posta: ,,Dasowie, czyli jak zdehumanizować przeciwnika’’.
3 Odsyłam do posta: ,,Klątwa Doliny Węży’’.
