,,Bycie magistrem a bycie mądrym, to dwie różne rzeczy’’
- Ferdynand Kiepski
Francis Galton (1822 – 1911) był brytyjskim przyrodnikiem, lekarzem, podróżnikiem i antropologiem, członkiem Towarzystwa Królewskiego i kuzynem samego Charlesa Darwina. Napisał min. ,,Narrative of on Explorer in Tropical South Africa’’ (1853), ,,Hereditary Genius, its Lows and Consequences’’ (1869), ,,Inquiry into Human Faculty and Development’’ (1883), ,,Natural Inheritance’’ (1889), ,,Essays in Eugenics’’ (1909) i ,,Memories of My Life’’ (1908). Był zwolennikiem teorii ewolucji opracowanej przez swego sławnego kuzyna. Jednocześnie obalił darwinowską teorię pangenezy, w której za dziedziczenie odpowiadały cząsteczki krwi, zwane gemmulami 1. Wprowadził metodę biometryczną w badaniach nad dziedzicznością. Prowadząc je krzyżował między sobą króliki oraz psy. Jego osiągnięciami były mapy pogody i teoria antycyklonów, daktyloskopia (badanie odcisków na potrzeby kryminalistyki), współczynnik korelacji, odchylenie standardowe i logarytmiczno – normalny rozkład prawdopodobieństwa (rozkład Galtona). Zaprojektował maszynę latającą 2 i gwizdek wydający dźwięk słyszalny tylko dla kotów. Miał pozytywny stosunek do Żydów. Uważał, że dawne prześladowania nauczyły ich znosić trudne warunki.
Niewątpliwy geniusz Galtona łączył się niestety z szaleństwem. Uczony miał obsesję na punkcie liczenia wszystkiego i wyciągania stąd daleko idących wniosków. Określił liczbę pociągnięć pędzlem potrzebnych podczas malowania i ustalił naukowy sposób krojenia okrągłego ciasta. Opracował mapę występowania pięknych kobiet w Wielkiej Brytanii. Rejestrował napotkane piękności za pomocą iglicy; naparstka z igłą robiącą dziury w papierze. Uważał, że ludzki geniusz jest wyłącznie dziedziczny, pomijając inne czynniki, takie jak możliwości rozwijania talentów dawane (lub nie) przez społeczeństwo. Był zwolennikiem mesmeryzmu 3, który praktykował podczas pobytu w Dreźnie oraz frenologii 4. Krytykował kolonializm, uznając … klimat Afryki za zabójczy dla Anglosasów. Uważał natomiast, że Europa powinna pomóc Chińczykom w skolonizowaniu Afryki i wyniszczeniu jej tubylców 5. Zdobył złą sławę jako twórca eugeniki, która w XX wieku okazała się zbrodniczą pseudonauką. Miała szerokie zastosowanie w III Rzeszy i na terenach podbitych przez niemieckich nazistów, służąc wyniszczeniu Żydów, Słowian i Cyganów. Stosowaną ją również min. w Szwecji (jako narzędzie eksterminacji Lapończyków 6), Danii (przeciw Eskimosom z Grenlandii), w USA i Kanadzie (ofiarą padali Indianie w rezerwatach), Brazylii (przeciw Murzynom), Australii (w celu wyniszczenia Aborygenów) oraz Szwajcarii (przeciw Cyganom). Dziś de facto powrót do eugeniki (np. wobec nieuleczalnie chorych dzieci) postulują ruchy proaborcyjne. Przypadek Galtona jest wykorzystywany przez kreacjonistów 7 (np. Macieja Giertycha w ,,Encyklopedii ‘Białych Plam’’) jako ,,argument’’ służący zohydzaniu teorii ewolucji, choć sam Darwin wypowiadał się przeciwko modnym w jego czasach rasizmowi 8 i klasizmowi.
1 Odsyłam do posta: ,,Pangeneza’’.
2 Odsyłam do posta: ,,XIX – wieczne statki powietrzne i samoloty’’.
3 Odsyłam do posta: ,,Mesmeryzm’’.
4 Odsyłam do posta: ,,Frenologia’’.
5 Na studiach miałem kolegę nienawidzącego Murzynów. Nie uważał się jednak za rasistę, ponieważ cenił Chińczyków i Japończyków.
6 Problem ten naświetlił Andrzej Pilipiuk w książce non fiction ,,Raport z Północy’’.
7 Odsyłam do postów: ,,Kreacjonizm’’, ,,Małpi proces’’, ,,Ewolucjonistyczna legenda’’ i ,,Edward Osborne Wilson o kreacjonizmie’’.
8 Odsyłam do postów: ,,Rasizm’’, ,,Argumenty przeciw rasizmowi w międzywojennej polskiej encyklopedii’’, ,,Rasy ludzie a inteligencja’’, ,,Netfliksowi do sztambucha’’, ,,Poligenia’’, ,,Teozoologia’’, ,,Czy ‘Opowieści z Narnii’ są rasistowskie?’’, ,,Św. Augustyn przeciw rasistom’’, ,,Żółte niebezpieczeństwo’’, ,,W obronie Tolkiena’’, ,,Dysaesthesia aethiopica’’, ,,Pre – Maorysi’’, ,,Wyjątek Pocahontas’’, ,,Hotentoci w Europie’’ i ,,Białe plemiona’’.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz