czwartek, 11 września 2025

Człowiek na Księżycu




,,Człowiek na Księżycu powszechna i dawna legenda europ. dopatrująca się w niewyraźnych dla gołego oka cieniach na powierzchni satelity jakiejś postaci ludzkiej umieszczonej tam za karę (niekiedy w nagrodę). W Polsce widziano tam Adama i Ewę, św. Jerzego na białym koniu, mistrza Twardowskiego, zawieszonego miedzy niebem i ziemią (bo, niesiony przez diabła, zaczepił się kontuszem o róg Księżyca), wreszcie Kaina z pałką. Rozpowszechnione i u nas, i gdzie indziej (zwł. w krajach protestanckich) były wersje o człowieku ukaranym za pracę w święto, w nocy (wtedy Księżyc wciąga go promieniami), za zbieranie chrustu w niedzielę (aluzja do biblijnej opowieści o człowieku skazanym na śmierć za zbieranie drew w sabat; Num. 15, 32 - 6). Czyni do nich aluzję Szekspir w Burzy, 2,2 ('Stefano: Byłem kiedyś chłopcem na Księżycu. Kaliban: Jam cię tam widział... Nieraz mi moja wskazywała pani ciebie, psa twego i widły w twym ręku', tł. L. Ulricha), i we Śnie nocy letniej, 3,1 ('Pigwa: Który z was może przyjść z krzakiem chrustu i latarką... i wyobrażać osobę Księżyca', tł. St. Koźmiana), oraz Dante w Niebie, 2,49 - 51 ('Co za mgła płynie po owym ciele? Na Ziemi z niej klecą powieść o cienie noszącym Kainie', tł. E. Porębowicza), gdzie Beatrycze wyjaśnia poecie pochodzenie plam księżycowych. [...]'' - Władysław Kopaliński ,,Słownik mitów i tradycji kultury''

 



 O Człowieku z Księżyca pisał J. R. R. Tolkien w ,,Łazikantym'' i ,,Przygodach Toma Bombadila''. Polecam też wpisy: ,,Amazonki na Księżycu'', ,,Eskimosi na Księżycu'', ,,Iwanow'' i ,,Japończyk na Księżycu''. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz