piątek, 12 kwietnia 2024

Chrześcijańska symbolika Edypa




 ,,W epoce bizantyjskiej Króla Edypa interpretowano bez wątpienia  jako mękę Edypa, to znaczy jako figura, której Chrystus był consumatio. Już wtedy postrzegano Edypa jako ofiarę, jako niewinnego, któremu narzucono cierpienie. Widziano w nim prefigurację cierpień Jezusa. To, moim zdaniem, zdecydowanie najgłębsze odczytanie Edypa. Nie mogło zostać sformułowane przy użyciu pojęć teoretycznych, jakich używamy dzisiaj, była tam jednak trafna intuicja - przeczucie niewinności ofiary'' - René Girard ,,Początki kultury''



 

,,125 baśni do opowiadania dzieciom''

 



Władysław Kopaliński (1907 – 2007) był wybitnym erudytą i autorem słowników. Opowiadano o nim legendę miejską, w której pod jego nazwiskiem publikował zespół uczonych, bowiem niektórym ludziom tak trudno było uwierzyć w jego rozległą wiedzę.



W kwietniu 2024 r. przeczytałem jego antologię ,,125 baśni do opowiadania dzieciom’’. Zawiera bardziej lub mniej znane baśnie, legendy, a nawet mity, klasyczne utwory braci Grimm, Perraulta, Andersena, Carla Gozziego, ,,Baśnie 1001 nocy’’, ludowe opowieści z Polski, Czech, Rosji, Finlandii, Francji, Włoch, Chin i Indii.



Na jej kartach znajdziemy takie postaci jak: Jaś i Małgosia, Czerwony Kapturek, Tomcio Paluch, Brzydkie Kaczątko, Świniopas, Ali Baba, Eros i Psyche, Rama i Sita, Kopciuszek, królewna Śnieżka, Ośla Skórka, Sinobrody, Aladyn, Ahmed i wróżka Pari Banu, Siakuntala, Merlin, Janosik, Turandot, królewna na ziarnku grochu, Madej, Twardowski, Jan Baptysta i jego kochająca żona, Małgorzata, Paryzada i jej dwaj bracia i wiele innych.



Można w niej przeczytać o takich istotach jak: słowik, który ocalił śpiewem chińskiego cesarza od śmierci, potworny koń i kobyła terroryzujące ludzi, indyjski wampir (vetala) opowiadający bajki radży, społeczność muzułmanów mieszkających w morzu (jednym z nich był Abdallah, który handlował ze swoim imiennikiem z lądu), dżiny, anioły, diabły (w tym Boruta i Belzebub), gliniany człowiek (pożarł ojca, matkę i wszystko co napotkał, aż został rozbity kopytem łosia), biały kos przywracający młodość, królewna zaklęta w żabę, Helena – królowa gołębi, poślubiona przez żołnierza, którego diabeł zamienił w … telewizor, olbrzym nie znający wódki, który przeniósł kupca przez morze itp.




Autor preferował wersje złagodzone np. Śnieżka przebaczyła macosze, siostry Kopciuszka też wyszły za mąż. Uwspółcześniony przez niego Dzielny Ołowiany Żołnierzyk stał się plastikową zabawką, kochającą lalkę Barbie.