,,I wypisali w moim sercu, abym nie zapomniał: ‘Zstąpisz do Egiptu i przyniesiesz Perłę, która leży pośrodku morza owinięta cielskiem ziejącego smoka, a wtedy włożysz znowu suknię chwały i twój płaszcz, i razem z twoim bratem, naszym namiestnikiem, odziedziczysz Królestwo’’ - gnostycki ,,Hymn o Perle’’ (fragment) w przekładzie Czesława Miłosza.
W
listopadzie
2019 r. przeczytałem ,,Perłę’’
(tytuł oryginału: ,,Pearl’’)
- przekład anonimowego średnioangielskiego poematu aliteracyjnego z
XIV wieku dokonany przez J. R. R. Tolkiena. Autor ,,Perły’’
napisał również ,,Pana
Gawena i Zielonego Rycerza’’;
oba utwory zostały znalezione w jednym rękopisie i zawierają
podobne sformułowania.
Akcja
poematu rozgrywa się w czasie bliżej nieokreślonym na Ziemi i w
Niebie (oglądanym we śnie).
Główna
bohaterka; mała dziewczynka porównywana jest do perły. W
średniowieczu białe perły należały do najwyżej cenionych
klejnotów i symbolizowały Maryję. Dziewczynka zwana Perłą zmarła
bardzo młodo nim jeszcze nauczyła się modlić (niestety w
średniowieczu była bardzo duża śmiertelność dzieci).
Pozostawiła ojca pogrążonego w rozpaczy. Miał on senną wizję
Nieba jako wspaniałego miejsca pełnego pereł i drogich kamieni.
Spotkał tam swoją córkę, która została niebiańską królową.
Miała blond włosy, szare oczy i cerę jasną jak kość słoniowa.
Nosiła białą suknię zdobioną perłami, koronę z pereł i dużą
perłę zawieszoną na piersi. Córka i ojciec rozmawiali o zaufaniu
Bogu (Perła ganiła jego rozpacz i zalecała pogodzić się z wolą
Bożą), o Maryi, ewangelicznych ,,robotnikach
ostatniej godziny’’,
oraz o wiecznym szczęściu zbawionych dziewic – królowych i
mistycznych oblubienic Chrystusa – Baranka Eucharystycznego.
Perła
pokazała ojcu Nową Jerozolimę odpowiadającą opisowi św. Jana w
Apokalipsie. Była pełna pereł i drogich kamieni, a zamiast ciał
niebieskich oświetlał ją sam Chrystus. Wszyscy mieszkańcy tego
niebiańskiego miasta byli szczęśliwi razem z Bogiem. Gdy widzenie
się skończyło ojciec powrócił na Ziemię pogodzony z tym, że
jego ukochana córka jest teraz szczęśliwa w Niebie.
Jako
ciekawostkę mogę podać to, że średniowieczny Autor znał grecki
mit o Pigmalionie ;).
W
polskiej literaturze odpowiednikiem ,,Perły’’
są ,,Treny’’
renesansowego poety Jana Kochanowskiego napisane po śmierci jego
córki Urszuli.