piątek, 4 sierpnia 2023

Syberia

 

,,Morze przesławne, Bajkale ty nasz!

Łajbo dziurawa, płyń burzy na przekór.

Żagle podarte wciągnijcie na maszt!

Już niedaleko do brzegu...’’

- rosyjska piosenka ludowa



W dzieciństwie Syberia kojarzyła mi się z zimnem, tygrysami, zesłaniami (katechetka opowiadała o polskiej dziewczynce, która z głodu zjadła wróbla), mamutami i powieścią Alfreda Szklarskiego ,,Tajemnicza wyprawa Tomka’’.



Nazwa Syberia (ros. Sybir) jest pochodzenia tatarskiego i oznacza ,,uśpioną ziemię’’ (dowiedziałem się o tym z książki Pawła Jasienicy ,,Słowiański rodowód’’). Przed laty Czesław Białczyński na swoim blogu nazwał Syberię ,,Siewierzą’’ (ros. ,,sewer’’ - północ), należy to jednak traktować jako fikcję literacką. W XVI wieku ataman Kozaków dońskich, Jermak Timofiejewicz (1532 – 1585), późniejszy bohater wielu legend zainicjował krwawy, rosyjski podbój Syberii. Rosjanie do dziś nazywają ten proces eufemistycznie ,,oswajaniem Sybiru’’ (podobnie w naszych czasach, ludobójczą wojnę na Ukrainie nazywają ,,operacją specjalną’’).



Wśród polskich zesłańców trafiali się wybitni uczeni, którzy przyczynili się do poszerzenia wiedzy o tej pięknej, choć owianej złą sławą krainie. Byli wśród nich: zoolog Benedykt Dybowski (1833 – 1930) 1, geolodzy Aleksander Czekanowski (1833 – 1876) i Jan Czerski (1845 – 1892) oraz antropolog Bronisław Piłsudski (1866 – 1918), badający Ajnów 2 z Sachalinu i japońskiej wyspy Hokkaido.



Zdaniem kryptozoologów Syberię zamieszkują takie nieuchwytne dla nauki zwierzęta jak: żywe mamuty włochate 3, ałmasy (rodzaj małpoludów)4, irkuiemy (olbrzymie niedźwiedzie z Kamczatki) 5 i potwór z Bajkału (najprawdopodobniej zwykły jesiotr).



Nie wiemy jak dalej potoczą się losy Syberii. W związku z toczącą się wojną na Ukrainie, wysuwane są przypuszczenia, że jeśli Rosja przegra i zostanie ukarana za swe zbrodnie, Syberia przejdzie pod panowania Chińczyków, bądź jej rdzenne ludy uzyskają niepodległość.

Syberia była pierwowzorem Krainy Białych Pól (Białopolski) z mojej mitologii.



W zbiorze opowiadań ,,Wymrocze’’ opisałem zamieszkujące te ziemię w erze siódmej ludy Leniferów i Tygrów.


Białopolska odgrywa również ważną rolę w mojej powieści ,,Tatra. Suplement’’, w której min. umieściłem mówiące tygrysy, personifikacje syberyjskich rzek, zaś jezioro Bajkał występuje pod nazwą Nordlin.

Zachęcam też do przeczytania dostępnego na tym blogu opowiadania ,,Wojna z Sybir – Tartarami (na podstawie zaginionego poematu – byliny z czasów imperium sarmackiego’’).



1 Odsyłam do posta: ,,Benedykt Dybowski’’.

2 Odsyłam do posta: ,,Ajnu’’.

3 Odsyłam do posta: ,,Bliskie spotkania z mamutami’’.

4 Odsyłam do posta: ,,Alma, czyli rosyjski yeti’’.

5 Odsyłam do posta: ,,Dziwy Indonezji i Kamczatki’’.