piątek, 12 maja 2023

Wojna domowa w Hiszpanii

 



,,hiszpańska wojna domowa, wojna 1936 – 39 pomiędzy republikańskim rządem Frontu Ludowego, a nacjonalistycznie nastawionym wojskiem i częścią społeczeństwa. W reakcji na ogłoszenie przez rząd Frontu Ludowego (komuniści, socjaliści, lewicowi republikanie) reform socjalistycznych i antykościelnych, 17 VII 1936 zbuntowały się garnizony w Maroku Hiszp. (pod dowództwem gen. F. Franco), na Wyspach Kanaryjskich i w Hiszpanii. Dzień później rewoltę poparła niemal cała kadra oficerska, Falanga Hiszp., monarchiści, hierarchia kościelna, ziemiaństwo i większość chłopów. Lotnictwo Niemiec i Włoch przetransportowało zbuntowane oddziały do Hiszpanii. W IX 1936 nacjonaliści kontrolowali ok. 40 % kraju. F. Franco został 1 X 1936 mianowany dowódcą wojsk i szefem (Caudillo) państwa hiszpańskiego. Po stronie nacjonalistów walczyli żołnierze wł. (ponad 150 000), niem. (ok. 50 000) i portug. (15 000), po stronie republiki organizowane przez komunistów Brygady Międzynarod. (…) liczące ok. 35 000 ludzi i ponad 2000 doradców sowieckich. Od 1937 nacjonaliści stopniowo zdobywali przewagę, decydujące były zwycięstwa w bitwie nad Ebro (VII – XI 1938), opanowanie Katalonii (I – II 1939) i kończące wojnę zajęcie Madrytu (28 marca 1939). Obie strony walczyły z wyjątkowym okrucieństwem i nie szczędząc ludności cywilnej. W walkach, egzekucjach, nalotach bombowych i w wyniku tortur zginęło ponad pół miliona ludzi. Po zwycięstwie nacjonalistów ok. 300 000 osób udało się na emigrację, gł. do Francji, Meksyku i ZSRR’’ - ,,Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga tom 25 Suplement Grancille do kongijski konflikt’’ 

 



Wojna domowa w Hiszpanii należy do najbardziej zakłamanych konfliktów zbrojnych w dziejach ludzkości. Środowiska lewicowo – liberalne piętnują generała Franco, jednocześnie pomijając milczeniem antykatolickie zbrodnie wojsk republiki. Tymczasem 11 marca 2001 r. papież św. Jan Paweł II beatyfikował 233 męczenników z tego okresu (bł. Józef Apparico Senz i 232 towarzyszy). 28 października 2007 r. Benedykt XVI beatyfikował 498 hiszpańskich męczenników, którzy ponieśli śmierć w latach 1934 – 1939 (64 z Barcelony, 12 z Barcelony, 7 z Barcelony, 17 z Barcelony, 46 z Barcelony, 1 z Burgos, 6 z Cartageny, 7 z Ciudad Real, 2 z Cuency, 3 z Gerony, 10 z Jaen i Cuenya, 23 z Madrytu, 104 z Madrytu, Cuezcy, Oviedo, Malagi i Albacete, 63 z Madrytu i Sewilli, 42 z Madrytu, 7 z Meridy, 10 z Oviedo, 14 z Santander, 22 z Toledo, 13 z Toledo, 4 z Toledo i 16 z Toledo).



Wojna ta zainspirowała wiele dzieł głównego nurtu jak: obraz ,,Guernica’’ Pabla Picassa (malarz ten był fanatycznym komunistą), powieść ,,Komu bije dzwon’’ Ernesta Hemingwaya (autor został zwerbowany przez NKWD), reportaż Ksawerego Pruszyńskiego ,,W czerwonej Hiszpanii’’ i ,,W hołdzie Katalonii’’ George’a Orwella (autor był socjalistą i walczył jako ochotnik po stronie republiki, wyniesione doświadczenia uczyniły go wnikliwym krytykiem komunizmu).



Echa tej wojny pobrzmiewają również w utworach fantasy jak: ,,Labirynt Fauna’’ (lewacki punkt widzenia) 1, opowiadanie ,,Spanienkreuz’’ Andrzeja Sapkowskiego (o bombardowaniu Guerniki) 2, zbiór opowiadań ,,Wampir z MO’’ Andrzeja Pilipiuka (w przeszłości babcia Gosi Bronawskiej i inni warszawscy emeryci walczyli w Hiszpanii po stronie Franco), a możliwe, że również w ,,Mistrzu i Małgorzacie’’ Michaiła Bułhakowa. W tej ostatniej powieści Woland pokazał Małgorzacie magiczny globus, na którym zobaczyła dziecko zabite przez bombę. Scena ta mogła rozgrywać się w ogarniętej wojną domową Hiszpanii (tropem tym poszli twórcy rosyjskiej adaptacji komiksowej, Askold Akiszyn i Misza Zasławski), choć również dobrze mogła dotyczyć napaści Japonii na Chiny w 1937 r.

W moim poemacie dygresyjnym ,,Milenium, czyli Nowe Triumfy’’ Jena ov Blackeyova spotkała w Armagedonie niewymienionych z nazwisk ,,hiszpańskich lewicowców’’ (odsyłam do posta: ,,Triumf Komunizmu’’). W przyszłości planuję napisać opowiadanie fantasy o wampirze – komuniście Henryku Batucie mordującym hiszpańskich katolików w czasie wojny domowej (odsyłam do posta: ,,Henryk Batuta – czerwony wampir’’).



                Śniło mi się, że:


- gen. Franco na długo przed Amerykanami poleciał na Księżyc,

- gen. Franco zmuszał swych jeńców do pracy w pasiece.


1 Odsyłam do posta: ,,Labirynt Fauna’’.

2 Odsyłam do posta: ,,Spanienkreuz’’.