,,Dokądkolwiek pójdziemy, [wampir] będzie szedł za nami’’ - Aleksander Dumas
Bram Stoker (1847 – 1912) był irlandzkim pisarzem i okultystą (należał do Zakonu Złotego Brzasku). Choć napisał wiele książek, do dziś zapamiętana została jedna z nich – kultowa powieść grozy ,,Dracula’’ (1897). Zdaniem niektórych (np. Pawła Miłosza na blogu ,,Se czytam’’) jest to nie tyle horror co przykład wczesnej fantasy 1. Stoker, jak sam wyznał, napisał swój najsłynniejszy utwór pod wpływem koszmaru o … olbrzymim krabie.
Akcja rozgrywa się w XIX wieku w Wielkiej Brytanii (Whitby, Londyn, Carfax), Bułgarii (Warna) i Transylwanii. Ta ostatnia obecnie należy do Rumunii, lecz w czasach Stokera była częścią Austro – Węgier. To właśnie Stoker rozsławił Transylwanię jako znany na całym świecie matecznik wampirów. Wcześniej rolę tę pełniła w popkulturze austriacka Styria.
Pierwowzorem tytułowego hrabiego Draculi (imię znaczące ,,syn smoka/ diabła’’) był znany z okrucieństwa, XV – wieczny wojewoda wołoski Vlad IV Dracula, znany też jako Vlad Tepesz i Vlad Palownik. Powieściowy wampir mieszkał w starym zamku, wzorowanym na zamku Bran, siedzibie historycznego Draculi. Był blady i zimny jak trup. Miał sumiaste wąsy, spiczaste uszy, czerwone oczy i usta, wystające kły i włochate dłonie. Dysponował nadludzką siłą. Potrafił się odmładzać i wspinać po pionowych ścianach. Jak na wampira przystało pił ludzką krew. Jego ofiary same zostawały wampirami. Nie mając duszy, nie odbijał się w lustrze. Podróżował w trumnie wypełnionej ojczystą ziemią. Potrafił przybierać postać dymu, nietoperza, wilka lub czarnego psa. Posiadał władzę nad Cyganami, wilkami, nietoperzami, ćmami, a także nad mgłą i burzą. Bał się promieni słonecznych (dzień przesypiał w trumnie), czosnku, hostii, krucyfiksu i różańca. Tworząc tę postać Stoker czerpał zarówno z folkloru, jak z własnych pomysłów.
Dracula postawił sobie za cel podbój Imperium Brytyjskiego. Przeszkodzili mu w tym Anglicy, Jonathan Harker (jego narzeczoną była Mina Murray), Arthur Holmwood i dr John Seward, holenderski łowca wampirów, prof. Abraham Van Helsing (jego rzeczywistym pierwowzorem był węgierski orientalista Arminius Vambery) i Amerykanin, Quincey Morris. Po przybyciu do Wielkiej Brytanii, Dracula ugryzł i zamienił w wampirzycę, Lucy Westenra, która zaczęła gryźć dzieci. Jedynym ratunkiem dla niej było przebicie jej osikowym kołkiem przez Arthura Holmwooda. Minę Harker, również ugryzioną, uratowało finalne zabicie wampira.
Na podstawie powieści Stokera nakręcono niezliczone filmy takie jak: ,,Nosferatu’’ z 1922 r. (główna rola: Max Shreck), ,,Dracula’’ (1931 z Belą Lugosim), ,,Dracula’’ (1958 z Christopherem Lee), ,,Miłość od pierwszego ugryzienia’’ (1979 z Georgiem Hamiltonem), ,,Dracula’’ (1979 z Frankiem Langellą), ,,Nosferatu – wampir’’ (1979 z Klausem Kinskim), ,,Dracula’’ (1992 z Garrym Oldmanem), komedia ,,Dracula – wampiry bez zębów’’ (1995 z Leslie Nielsenem) i brytyjski serial animowany ,,Hrabia Kaczula’’ z lat 1988 – 1993 (oglądałem go w wieku przedszkolnym).
Nawiązania pojawiają się również w ,,100 przygodach Maksia Drakulaka’’ (cyklu opowiadań publikowanych w ,,Świerszczyku’’ w latach 90 – tych XX wieku), ,,Chrzcie ognia’’ Andrzeja Sapkowskiego (muł należący do wampira Emiela Regisa nazywał się Draakul), książkach Andrzeja Pilipiuka ,,Wieszać każdy może’’ i ,,Księżniczka’’ (w pierwszej z nich Jakub Wędrowycz rozprawił się z Drakulą w Rumunii, zaś w drugiej jednym z bohaterów był łowca wampirów Arminius, którego Stoker opisał jako Van Helsinga), franczyzie ,,Monster High’’ (do szkoły dla upiorów uczęszczała Drakulaura, córka Drakuli), ,,Przed świtem’’ Stephenie Meyer (wilkołak Jacob Black porównywał do Draculi parę rumuńskich wampirów, Vladimira i Stefana), ,,Anno Dracula’’ Kim Newman (Vlad Palownik został mężem samej królowej Wiktorii) i wiele innych.
1 Odsyłam do wpisu Pawła Miłosza ,,Mój kanon fantasy – pozycje sprzed 1970 roku’’ z 23 maja 2019 r. na blogu ,,Se czytam’’.
