,,Eldarowie
powiadają, że w wodzie właśnie przetrwało po dziś dzień
wierniejsze niż gdzie indziej na tej ziemi echo pierwotnej Muzyki
Ainurów; toteż wielu Dzieciom Iluvatara nigdy się nie przykrzą
głosy Morza, chociaż nie wiedzą, co w nich naprawdę słyszą’’
- J. R. R. Tolkien ,,Silmarillion’’
Krzysztof
Baranowski (ur. 1938) jest żeglarzem, dziennikarzem i nauczycielem.
Jako pierwszy Polak dwukrotnie opłynął kulę ziemską. Napisał
min. ,,Hobo’’
(1965), ,,Kapitan
kuk’’
(1968), ,,Droga
na Horn’’
(1974), ,,Szkoła
pod żaglami’’
(1980), ,,Drugi
raz dookoła świata’’
(2003), ,,Regaty’’
(2007), ,,Jachting
morski’’
(2011), ,,Żagle
na sztalugach’’
(2020) i wiele innych.
W
lutym 2023 r. przeczytałem jego pracę popularnonaukową ,,Mity
mórz i oceanów’’,
która ukazała się nakładem wydawnictwa ,,Bosz’’.
Jest to obszerny, ciekawie napisany i bogato zilustrowany przewodnik
po marynistycznych mitach, legendach, a nawet baśniach i fantastyce
od starożytnego Sumeru, aż po XX – wieczną mitologię H. P.
Lovecrafta .
Na
kartach książki ożywają bogowie (sumeryjski Enki, egipska Izyda,
chińska Lin, japoński Watatsumi ,
grecki Posejdon, rzymski Neptun, indyjski Waruna, polinezyjski
Tangaroa), herosi (Gilgamesz ,
Ardżuna, Jazon i Argonauci, Herakles, Odyseusz, Eneasz ,
św. Brendan
wraz ze swym pogańskim poprzednikiem, Branem Mc Febalem, Sindbad
Żeglarz ,
Jan z Kolna ,
Wirakocza, Wierny Jan z niemieckiej baśni spisanej przez braci
Grimm), historyczni inicjatorzy wypraw morskich, którzy przeszli do
legendy (izraelski król Salomon, wysyłający żeglarzy do Ofiru i
Tarszisz, egipska króla Hatszepsut, która wysłała ekspedycję do
tajemniczej krainy Punt w Afryce ,
islandzki wiking Eryk Rudy, który odkrył Grenlandię), mityczne
okręty (,,Argo’’,
Latający Holender), XX – wieczni żeglarze próbujący odtworzyć
podróże postaci mitycznych i legendarnych (Thor Heyerdahl
i Tim Severin ),
wyspy (Atlantyda, Hy Brasil, Antilla), oraz potwory morskie (Lewiatan
,
Tyfon, zderzające się skały Symplegady, Scylla i Charybda,
Jormundgand, Kraken, Cthulhu).
W
trakcie lektury najbardziej zaciekawił mnie mit Guanczów, rdzennej
ludności Wysp Kanaryjskich o Guayocie. Imię to nosił demoniczny
czarny pies mieszkający w wulkanie Teide. Towarzyszyły mu demony
zwane tibicenos, które również przypominały czarne psy. Guayota
został pokonany przez najwyższego boga Achamána.