wtorek, 4 marca 2025

Turbo Macedończycy

 

,,Aleksander, syn Filipa Macedońskiego, wyruszył z kraju Kittim i po zwycięskich walkach pokonał Dariusza, króla Persów i Medów, i w jego miejsce objął panowanie najpierw nad Helladą. Prowadził on wiele wojen: zdobył [wiele] umocnionych miejscowości i wytracił królów [rządzących na swych] ziemiach. Przeszedł on aż na krańce świata, a nabrał łupów od wielu narodów. Cała ziemia przed nim zamilkła, jego zaś serce wbiło się w pychę’’ - 1Mch 1, 1 – 3



Współcześni Macedończycy (mieszkańcy Macedonii Północnej) są narodem południowosłowiańskim. Najwięcej cech wspólnych posiadają z Bułgarami: podobny język i wierzenia ludowe, prawosławie i cyrylicę. Po I wojnie światowej tzw. Macedonia Wardarska, należąca do pokonanej Bułgarii, stała się częścią Królestwa SHS (późniejszej Jugosławii). Słowianie osiedlili się w Macedonii w VI wieku.



Starożytni Macedończycy, często uważani za potomków protohelleńskich Dorów, mieli pochodzenie iliryjskie lub trackie (,,Macedonia and its relations with Greece, Council of Research into South – Eastern Europe of the Macedonian Academy of Sciences and Arts’’, Skopje 1993). Używali pisma greckiego. Wymarły język staromacedoński przypominał ówczesną grekę do tego stopnia, że niektórzy badacze uważają go za jej dialekt. Początkowo Grecy uważali jednak swoich sąsiadów za barbarzyńców, co do IV wieku p. n. e. wiązało się dla nich z zakazem uczestnictwa w igrzyskach olimpijskich.



Podsumowując: starożytni i współcześni Macedończycy wspólną mają tylko nazwę i zamieszkiwany obszar.



Antykwizacja lub tzw. starożytny macedonizm jest odmianą nacjonalistycznej pseudohistorii. Wbrew faktom zakłada tożsamość starożytnych i współczesnych Macedończyków. Zwolennicy antykwizacji (podobnie jak nasi turbolechici) prześcigają się w wynajdywaniu rzekomych podobieństw językowych i genetycznych. Skrajne postaci fantazmatu zaprzeczają słowiańskości współczesnych Macedończyków, bądź też uznają ich za naród o mieszanym pochodzeniu (macedońsko – słowiańskim).



Słowianami byli jakoby królowie Filip II Macedoński (382 p. n. e. - 336 p. n. e.) i jego syn, Aleksander Wielki (356 p. n. e. - 323 p. n. e.). Wymowa jego imienia brzmiała Alokasunder. Dowodem na to jest … indyjski epos ,,Ramajana’’, w którym alokasunder jest sanskryckim określeniem człowieka o niezrównanej urodzie. W rzeczywistości imię Aleksander pochodzi z greki i oznacza ,,obrońcę ludzi’’. (Otrzymał je mityczny królewicz trojański, Parys, od wdzięcznych pasterzy, których ocalił przed rozbójnikami). Walcząc z imperium perskim, Aleksander Wielki dał wolność uciśnionym ludom Azji i Afryki. W 1923 r. w kalendarzu Organizacji Ilindan został nazwany ,,carem Macedończyków’’. Potomkami słowiańskich żołnierzy Aleksandra Wielkiego jest znane z długowieczności, plemię Hunzów, żyjące w Pakistanie. Macedoński (słowiański) napis został umieszczony na kamieniu z Rosetty obok egipskich hieroglifów. Macedonia jawi się w takim ujęciu jako kolebka cywilizacji europejskiej. Większość osiągnięć cywilizacyjnych starożytnych Greków przypisuje się słowiańskim Macedończykom. Jeszcze dalej poszli twórcy filmu ,,Macedońska modlitwa’’, uznający Macedończyków za najstarszy lud stworzony przez Boga i protoplastów białej rasy. W czasie podboju rzymskiego, Macedończycy uciekali aż na Syberię, aby we wczesnym średniowieczu powrócić na swoje ziemie.



Spośród wybitnych postaci średniowiecza do narodu macedońskiego został zaliczony bizantyjski cesarz Justynian I Wielki (482 – 565), Bracia Sołuńscy, czyli święci Cyryl i Metody (pochodzący z Sołunia, czyli dzisiejszych Salonik), św. Naum Ochrydzki (ok. 830 – 910), bułgarski car Samuel Komitopul (958 – 1014) i Marko Krjalević (ok. 1335 - 1395), bohater serbskiej i bułgarskiej epiki ludowej 1. Średniowiecza Macedonia dała Słowianom chrześcijaństwo i głagolicę 2.



Narodowość macedońską przypisuje się również takim postaciom jak: wódz antytureckiego powstania, Petar Karposz (? - 1689), nauczyciel i poeta, Trajko Kitanczew (1858 – 1895), Goce Delcev (1872 – 1903) – bojownik o niepodległość Bułgarii, Dame Gruew (1871 – 1906) – współzałożyciel Wewnętrznej Macedońskiej Organizacji Rewolucyjnej, oficer armii bułgarskiej, Boris Sarafow (1872 – 1907) – jeden z przywódców Najwyższego Komitetu Macedońsko – Adrianopolskiego oraz oficer armii bułgarskiej i rewolucjonista, Anastas Jankow Dinkow (1857 – 1906). Gjorge Iwanow (ur. 1960), prezydent Macedonii w latach 2009 – 2019, zaliczył do swojego narodu również Mustafę Kemala Atatürka (1881 – 1938), pierwszego prezydenta Turcji, który urodził się Salonikach. Roszczenia do ,,ojca Turków’’ jako swojego rodaka, wysuwają również Bułgarzy, Grecy, Albańczycy i Czerkiesi. Do tego grona należy również ,,córka Macedonii’’, św. Matka Teresa z Kalkuty (1910 – 1997). Choć jej rodzinne miasto, Skopje należy do Macedonii Północnej, sama święta wychowała się jednak w albańskiej, a jej świeckie imię i nazwisko brzmiało: Agnes Gonxa Bojaxhiu. Trzeba pamiętać, że do dziś w Macedonii mieszka liczna mniejszość albańska. Za swoją rodaczkę uważają ja także Wołosi i Arumuni 3. Istnienia narodu macedońskiego nie uznają nacjonaliści bułgarscy i serbscy. 



Początki antykwizacji sięgają XIX wieku. Pierwsze próby utożsamienia obu różnych etnosów, noszących tą samą nazwę, podjęli Petko Slaveykov (1827 – 1895) i Georgi Pulevski (1817 – 1893). W XX wieku zwolennikiem antykwizacji był komunista, Wasyl Iwanowski (1906 – 1991). W latach 1991 – 1995 flaga Macedonii przedstawiała Gwiazdę Werginy, starożytny symbol, używany przez królewską dynastię Argeadów. Została jednak zmieniona pod naciskiem Grecji. Obecnie antykwizacja ma duże poparcie polityków; Wewnętrznej Macedońskiej Organizacji Rewolucyjnej – Demokratycznej Partii Macedońskiej Jedności Narodowej (VMRO – DPMNE), w tym Nikoły Gruewskiego (ur. 1970), premiera w latach 2006 – 2016 oraz licznych pseudonaukowców. Starożytna przeszłość Macedonii upamiętniają liczne pomniki i nazwy ulic. Powoduje to ciągłe napięcia dyplomatyczne z Grecją, obawiającą się roszczeń terytorialnych ze strony Macedonii. (Dla porównania: uznanie Federacji Rosyjskiej za spadkobiercę Rusi Kijowskiej jest wykorzystywane przez reżim Putina do usprawiedliwiania ludobójczej wojny na Ukrainie). Pod naciskiem Grecji, Macedonia dwukrotnie zmieniała swą oficjalną nazwę. Najpierw nazywała się Była Republika Macedonia (ang. Former Yugoslavian Republic of Macedonia, skrót: FYROM), obecnie zaś nosi nazwę Macedonia Północna. Przeciwnikami antykwizacji są min. Ljubomir Frčkoski, obrońca praw człowieka, Žarko Trojanoski, uliczny chór Raspeani Skopjani oraz mniejszość muzułmańska.



1 Książę Marko był pierwowzorem Margusa, króla Valkanicy i Puany, bohatera moich dostępnych na tym blogu opowiadań fantasy ,,Margus’’ i ,,Przygody Margusa’’.

2 Odsyłam do posta: ,,Głagolica’’.

3 Odsyłam do posta: ,,Św. Matka Teresa z Kalkuty’’.

Humor o Prezesie

 


- Dlaczego Kaczyński nie cierpi Republiki?

- Bo woli Monarchię!

UWAGA: Nie zachęcam do lektury ,,Newsweeka'', zaś powyższy żart nie zawiera nic obraźliwego wobec Jarosława Kaczyńskiego.