sobota, 14 grudnia 2024

Turbo Litwini

 

,,Miło mi myśleć, że Ligia była Polką – i jeśli nie Litwinką, to przynajmniej Wielkopolanką. To także jest poczciwy gatunek’’ - Henryk Sienkiewicz (1846 – 1916)



W 1009 r. w ,,Roczniku kwedlinburskim’’ pojawiła się najstarsza pisemna wzmianka o Litwie. W XV wieku polski kronikarz, Jan Długosz porównywał ówczesny język litewski do łaciny. Jego uwaga dała asumpt do stworzenia legendy o Palemonie, rzymskim patrycjuszu z czasów Nerona, który wraz ze swoimi towarzyszami z rodów Centaurów, Kolumnów, Róż i Ursynów przybył na Litwę. Łacińska nazwa kraju, Lithuania pochodzi od okrzyku Palemona: ,,La Italia!’’ Synami Palemona i Libony byli: Borkus (założyciel Jurborku), Kunas (założyciel Kowna) i Spera. 1



Twórcą współczesnego sarmatyzmu litewskiego był historyk amator, tłumacz i dyplomata, Česlovas Gedgaudas (1909 – 1986). W 1957 r. ukazała się w Meksyku jego pseudonaukowa książka ,,In the Search of Our Past’’ (lit. ,,Mūsų praeities beieškant’’). Praca ta zyskała popularność na Litwie po odzyskaniu niepodległości w 1990 r. Głoszone w niej poglądy dają się sprowadzić do niepotwierdzonej źródłowo wiary w istnienie starożytnego imperium litewskiego w Europie Wschodniej. Ma to więc wiele wspólnego z fantazmatem Wielkiej Lechii. Propagatorami tak rozumianego sarmatyzmu 2 byli również: litewsko – wenezuelska dziennikarka, Jurate Rosales (1929 – 2023), której zdaniem język hiszpański jest dowodem na pochodzenie Wizygotów do Bałtów), Aivaras Lileika (pomysłodawca zmiany nazwy Litwa na Sarmacja i zwolennik tezy o matriarchalnym charakterze tego fikcyjnego tworu państwowego), Romualdas Girkus (1940 – 2020), Viktoras Lukaševičius, Aleksandras Račkus (1893 – 1965) i polityk Rimantas Matulis (ur. 1941). W 2010 r. został założony serwis informacyjny ,,Sarmatas’’, publikujący treści nie tylko pseudohistoryczne, ale także antyszczepionkowe 3.



Państwowość litewska liczy jakoby tysiące lat. Litewskie imperium w różnych okresach swej historii było nazywane Gudiją, Sarmacją, Gardarike i Rasą (Rusią). Nazwa tej ostatniej pochodzi od litewskiego ,,rusa’’, czyli ogień. Chrzest Rusi Kijowskiej w 988 r. zapoczątkował slawizację Białorusi, Ukrainy i zachodniej Rosji. Bałtami byli Goci (Ostrogoci i Wizygoci), Herulowie, Gepidowie, Getowie, Wandalowie, Sarmaci, Kimerowie, Normanowie i Frankowie. Dawni Litwini odkryli Amerykę i Australię oraz zapuszczali się w głąb Afryki. Brytowie byli ich wasalami. Pierwowzorem mitycznych centaurów byli litewscy wojownicy, walczący konno z Grekami. Średniowieczni Żmudzini wynaleźli i zastosowali pierwsze armaty, wykonane z pni drzew (na podstawie: Migle Nargelaite ,,Historia ‘co by było gdyby’’ na stronie www.alkas.lt. Istnienie języków indoeuropejskich jest wymysłem nacjonalistycznej nauki niemieckiej. W celu zatajenia ,,prawdy’’ o starożytnym imperium litewskim został zawiązany spisek Watykanu, Niemców, Polaków, Rosjan i Sowietów.



Tak przedstawiają się najstarsze dzieje Litwy według Gedgaudasa.

1490 r. p. n. e. - władzę obejmuje Varingis, pierwszy król Gudei.

1324 r. p. n. e. - królem zostaje Valaminas, syn Gardarikisa.

1290 r. p. n. e. - król Undenaužis pokonał faraona Sezostrisa.

1190 r. p. n. e. - trzy pokolenia królowych Gema – Mačionys kontrolowały handlowe szlaki: Łabski, Dunajski i Bursztynowy.

1189 r. p. n. e. - Taleivis, syn Gaurikulisa i Auge, król Myzji pokonał greckiego króla Tersandra. Var – Upuolis, syn Taleivisa wspierał Trojan w czasie wojny z Grekami.

559 r. p. n. e. - początek 630 – letniego pokoju w królestwach Gema – Mačionis, trwający od zakończenia wojny trojańskiej do najazdu Cyrusa Wielkiego.



529 r. p. n. e. - królowa Tamira z Gudei pokonała i zabiła Cyrusa.

486 r. p. n. e. - król Vanduorius odparł atak armii Dariusza I Wielkiego.

465 r. p. n. e. - Gudei i Grecy wspólnie odparli atak Kserksesa.



Okres sarmacki rozpoczął się wraz z narodzinami Aleksandra Wielkiego, syna Filipa Macedońskiego i litewskiej księżniczki Medupe, córki króla Gudili. (W rzeczywistości matką przyszłego zdobywcy była macedońska królowa Olimpias). Po śmierci Aleksandra Wielkiego władzę nad Macedonią objęli Gudisz (Litwin) i jego przyrodni brat, Perdikas. Późniejszymi władcami Sarmacji byli: cesarz Burvista (88 p. n. e.), Gemożis (56 – 23 p. n. e.), Karaliusz, czyli Coryllus (23 p. n. e. - 16 n. e.), Galupis (51 – 83), Augis (118 – 150), Amala (151 – 183), Ostrogot (218 – 250), Gyneiva (251 – 283) – zwycięzca rzymskiego cesarza Dydžiusa (też Litwina), Aukštusalis, zwany Athalem (284 – 317), Rausimantas (321 – 326) – wódz Ariów, walczący z Konstantynem Wielkim, Geba – Rikis (318 – 350) i Varumoniu – Rikis (351 – 376) – cesarz Bałtów, Słowian, Estów, Wandalów i Gepidów.



Królestwa barbarzyńskie z czasów wędrówek ludów były lennami ówczesnej Litwy. Wówczas to język litewski wywarł wpływ na łacinę i wywodzące się z niej języki romańskie.




Cesarstwo Gardarike zostało założone przez Amalę. Należy tu wyjaśnić, że w sagach skandynawskich słowem Gardarike (,,kraj grodów’’) nazywano Ruś. Ruryk, wybrany na władcę Gardarike, zmienił jego nazwę na Rasę (Ruś). Przyjęcie chrztu przez św. Włodzimierza I Wielkiego spowodowało rozbicie imperium litewskiego. Giedymin (pierwszy historyczny władca Litwy) dążył jakoby do odbudowy starożytnego imperium.



1 Palemon jest bohaterem mojego opowiadania fantasy ,,Palemon i Litena’’, dostępnego na tym blogu.

2 Sarmatyzm to także ideologia polsko – litewskiej szlachty z XVI – XVIII wieku. Zainteresowanych nim odsyłam do postów: ,,Sarmatyzm’’, ,,Wybitni pijacy’’, ,,Warchoły, złoczyńcy i pijanice’’ oraz ,,Obżartuchy i opilce’’.

3 Odsyłam do posta: ,,Antyszczepionkowcy’’.