Dobrze
znaną postacią jest starożytny grecki filozof Platon. Mniej liczni
słyszeli o neoplatoniku Plotynie. Jednak naprawdę mało kto wie kim
był Plethon…
Georgios
Gemisthos Plethon (1355 – 1452) był bizantyjskim filozofem;
średniowiecznym neopoganinem (wyłącznie teoretykiem), uczniem
Elissaiosa (u jego boku pobierał nauki na dworze sułtana Turków
Osmańskich) i mistrzem Bessariona, księcia Demetriusza, Jerzego
Monachosa i Hieronima Charitonimosa. Zwalczaniem jego nauk zajmował
się późniejszy patriarcha Konstantynopola, Gennadios Scholaris.
Napisał
zachowane
do dziś: ,,Prawa’’
(w trzech tomach, z
których do naszych czasów przetrwało zaledwie dwanaście
rozdziałów),
,,Komentarz
do Wyroczni Chaldejskich’’,
,,Streszczenie
doktryn Platona i Zaratusztry’’,
,,O
cnotach’’,
,,O
predestynacji’’
oraz ,,O
różnicy między Arystotelesem i Platonem’’.
Plethon
był henoteistą. Na czele jego panteonu stał Bóg Najwyższy
(Zeus), któremu podlegali bogowie pomniejsi: Posejdon (demiurg),
Hera (materia), Apollo (tożsamość), Artemida (różnorodność),
Hefajstos (spoczynek) i Dionizos (ruch).
Państwo
idealne miało się składać z elitą rządzących i wojska,
rzemieślników oraz chłopów.
Krytykował
chrześcijaństwo, które nazywał sofistyką i zarzucał mu, że
jakoby nie szuka prawdy.
Choć
żył w epoce potocznie uważanej za nietolerancyjną, nie skończył
bynajmniej na stosie. Był szanowanym dworzaninem cesarza Jana VIII
Paleologa, w którego orszaku w 1439 r. przybył na sobór florencki.