piątek, 2 sierpnia 2019

Dasowie, czyli jak zdehumanizować przeciwnika






,,Wedyjskie teksty wspominają o walkach z dasami (...) czy dasjami (...), w których możemy rozpoznać kontynuatorów lub ocalałych 'potomków' twórców cywilizacji Indusu. Czarnoskórzy, 'beznosi', mówiący barbarzyńskim językiem i uprawiający kult fallusa (...) mają - czytamy w opisach - wielkie stada i mieszkają w umocnionych osadach. Setki tych właśnie 'grodów' zdobywał i burzył Indra [...]. Hymny musiały powstać już jakiś czas po tych bitwach, gdyż ich wspomnienie uległo silnej mitologizacji. Rygweda mówi o wrogich istotach zwanych Panayah - kradnących krowy i odrzucających kult wedyjski. Jest prawdopodobne, że miasto Hariyupiya nad rzeką Rawi - to Harappa. Ponadto teksty wedyjskie wspominają o ruinach (...) zamieszkałych przez 'czarownice', dowodzi to, że dla Ariów zrujnowane miasta kojarzyły się  z ich dawnymi mieszkańcami'' - Mircea Eliade ,,Historia wierzeń i idei religijnych tom I Od epoki kamiennej do misteriów eleuzyńskich''



Ullikummi






,, [...] 'Pieśń Ullikummi' - relacjonuje wysiłki Kumarbiego zmierzające do odzyskania królestwa zabranego przez Teszuba. Aby stworzyć przeciwnika zdolnego pokonać Teszuba, zapłodnił swym nasieniem skałę; owocem tego związku był Ullikummi, istota z kamienia, ale o ludzkich kształtach. Umieszczony na ramieniu giganta Ubelluri, który wyłaniając się do połowy z morza dźwiga na swych barkach niebo i ziemię (jest to hurycki odpowiednik Atlasa), Ullikummi rośnie z taką szybkością, że wkrótce sięga nieba. Teszub podążył więc nad morze i stawił czoło gigantowi z diorytu, lecz został pokonany. [...] Ullikummi grozi, że zniszczy całą ludzkość, więc zaniepokojeni bogowie gromadzą się i decydują zwrócić do Ea. Ten zaś udaje się do Enlila, a następnie do Ubelluri, pytając ich, czy wiedzą o tym, że kamienny gigant postanowił zdetronizować Teszuba. [...] Ubelluri podaje ważny w następstwach szczegół. 'Kiedy wzniesiono niebo i ziemię  nade mną, nie widziałem nic. Kiedy nożem rozdzielono niebo i ziemię nade mną, nie widziałem nic. Teraz boli mnie prawe ramię, ale nie wiem, kto jest tym bogiem'. Ea zwraca się do 'dawnych bogów' z prośbą, by 'otworzyli dawne składy ojców i dziadów' i przynieśli nóż, którym rozdzielono niebo i ziemię. Ullikummi zostaje okaleczony przez odcięcie mu stóp, ale mimo to siłacz chełpi się wciąż, że niebieskie królestwo zapisał mu ojciec, Kumarbi. W końcu jednak Teszub powala go'' - Mircea Eliade ,,Historia wierzeń i idei religijnych tom I Od epoki kamiennej do misteriów eleuzyńskich''

Kumarbi






,,Na początku królem nieba był Alalu, a Anu, najważniejszy z bogów, oddawał mu cześć i służył. Jednak po dziewięciu latach Anu zaatakował go i zwyciężył. Wówczas Alalu schronił się w świecie podziemnym, a sługą nowego władcy został Kumarbi. Po następnych dziewięciu latach właśnie Kuimarbi  zaatakował Anu. Ten zaś chciał uciec, wznosząc się do nieba, lecz Kumarbi puścił się za nim w pogoń, uchwycił za stopy i strącił na ziemię, poszarpawszy mu uprzednio zębami 'lędźwie'.
  Ponieważ Kurmarbi śmiał się i cieszył ze swego wyczynu, Anu oznajmił mu, że został zapłodniony. Kumarbi wypluł to, co jeszcze miał w ustach, lecz część męskości Anu przeniknęła w jego ciało i stał się brzemienny trzema bogami. Dalszy ciąg tekstu jest poważnie uszkodzony, ale przypuszcza się, że 'dzieci' Anu, a przede wszystkim Teszub, bóg burzy wydają wojnę Kumarbiemu i detronizują go'' -
Mircea Eliade ,,Historia wierzeń i idei religijnych tom I Od epoki kamiennej do misteriów eleuzyńskich''

Illujanka







,,Z okazji święta Nowego Roku [...] odbywała się rytualna recytacja mitu o pojedynku między bogiem burzy i wężem (Illujanką).
  W pierwszym spotkaniu bóg burzy przegrywa i zwraca się o pomoc do innych bóstw. Bogini Inar przygotowuje ucztę i zaprasza Węża. Uprzednio poprosiła o obecność śmiertelnika Hupasiję. Ten zgodził się pod warunkiem, że bogini spędzi z nim noc, na co ona przystała. Wąż jadł i pił z taką łapczywością, że nie mógł później zmieścić się do jamy i Hupasija związał go sznurem. Wówczas zjawił się bóg burzy, który bez walki zabił Węża. Ta wersja mitu kończy się zdarzeniem dobrze znanym z bajek: Hupasija zamieszkał w domu Inar, ale nie posłuchał ostrzeżenia bogini, by w czasie jej nieobecności nie wyglądał przez okno. Zobaczył swoją żonę i dzieci i błagał Inar, by zezwoliła mu do nich wrócić. Dalszy ciąg tekstu zaginął, ale można przypuszczać, że Hupasija został zabity.
  Wersja druga zawiera następujące uzupełnienie: Wąż zwyciężył boga burzy, zabrał mu serce i oczy. Wówczas bóg poślubił córkę ubogiego człowieka i miał z nią syna. Kiedy ten dorósł, zdecydował się pojąć za żonę córkę Węża. Pouczony przez ojca młodzieniec, gdy tylko wszedł do domu małżonki, poprosił o serce i oczy boga burzy - i otrzymał je. Odzyskawszy w ten sposób swoje 'siły' bóg burzy spotka się z Wężem 'blisko morza' i tym razem udaje mu się go zwyciężyć. Jednakże syn zwycięzcy przez sam fakt małżeństwa z córką Węża był zobowiązany do lojalności wobec niego, poprosił zatem ojca, by i jego nie oszczędzał. 'Wówczas bóg burzy zabił Węża i swego własnego syna'' -
Mircea Eliade ,,Historia wierzeń i idei religijnych tom I Od epoki kamiennej do misteriów eleuzyńskich''