piątek, 6 listopada 2020

Mity i legendy o kozach (i kozłach)






 

 ,, [...] Cap, zwierzę słoneczne, jest [...] poświęcone Agni, indoaryjskiemu bogu ognia, ognia ofiarnego i ogniska domowego, bogini śmierci Kali i bogu Warunie. [...]






 

    Kozioł poświęcony był babilońskiemu bogu Mardukowi, sumeryjskiemu Ninurcie, mezopotamskiemu Tammuzowi, babilońsko - asyryjskiej bogini miłości i płodności natury Isztar. [...] Koza kończąca się rybim ogonem lub laska z głową kozy była emblematem starobabilońskiego boga Ea, a jego świętym zwierzęciem - koziorożec. [...]





 


    Kozioł zwierzęciem ofiarnym Dionizosa. [...] niekiedy sam bóg stawał się kozłem, jak to uczynił, gdy Tyfon zaatakował bogów olimpijskich [...]. W czasie orgii dionizyjskich bachantki rozdzierały żywe koźlęta i przyodziewały się w skóry koźle (symbol chuci). 





 


    Kozioł poświęcony był Afrodycie jako zwierzę płodne i ogniste, stąd stał się wyobrażeniem rozpusty i lubieżności. [...]

    Koza była też zwierzęciem Hery i Hermesa.





 


    Koza w mit. gr. - błyskawica. Podwójna gwiazda Koza (Capella), najjaśniejsza w konstelacji Woźnicy, zapowiada burze i deszcze; jest to przeniesiona przez Zeusa między gwiazdy koza (lub nimfa Amaltea), która go karmiła, gdy był niemowlęciem, a także Asklepiosa [...].

    U Rzymian koza uchodziła za związaną z piorunem, dlatego chronili się przed nim nosząc [...] grubą, szorstką tkaninę z koziej wełny [...]. Według Pliniusza (Historia naturalna 28, 41) żelazo hartuje się najlepiej we krwi kozła.





 


    Koza była poświęcono skandynawskiemu bogów piorunów Thorowi i św. Anskarowi, apostołowi i patronowi Skandynawii. Koza Heidrin żywi się liśćmi jesionu Igdrasil; wydojony z niej miód pitny służy jako napój wojownikom Odyna w Walhalli.

    Koza - głupota. Tak długo ziemię kopytkiem drapała, aż nóż na własne gardło koza wykopała (ze śrdw. bajki fr.). [...]





 


    Złota koza w folklorze europ. - strażniczka skarbów w podziemiach ruin zamkowych. 





 


    Cap w śrdw. - diabeł o koźlich rogach i kopytach (przejęty z antycznych wizerunków satyrów, sylenów, Fauna, Pana itd.), gospodarz sabatów czarownic, z którymi ucztuje, bawi się i uprawia rozpustę jako ucieleśnienie chuci, zwierzę odrażające, cuchnące, pełne nieprawości, potępione. Ale już w Biblii (Lev. 17, 7) demony i diabły pustynne nazwano 'kosmatymi kozłami'. Średniowieczne wyobrażenie Chuci (Voluptas) i Rozpusty (Luxuria) w postaci nagiej kobiety jadącej na koźle. Przysłowia: Koza, diabeł - to jedno. Ma kozła w oczach - wg pojęć ludu w źrenicach czarownic odbijał się nie człowiek patrzący, ale diabeł w postaci kozła. [...]

    Koza - zima, grudzień, minojski bożek schyłku roku, przeciwieństwo barana, bożka początku roku. [...]



 



    Czterorożna koza - atrybut proroka Daniela.



 



    Jednorożna koza - atrybut Aleksandra Wielkiego. [...]'' 

- Władysław Kopaliński ,,Słownik symboli''

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz