piątek, 6 listopada 2020

Mity i legendy o Księżycu




 

 ,, [...] Plamy na Księżycu uważane były nieraz za blizny po walce z potworami, ale najczęściej widziano w nich postać ludzką: człowieka opisanego w Biblii (Num. 15, 32 - 3), który w puszczy zbierał drwa w dzień sobotni, za co Bóg kazał go ukamienować ('zabito go kamieniami i umarł jak Pan Bóg przykazał'), starą babę z koszem na plecach lub tkającą, albo zajętą przędzeniem; w czasach antycznych rozpoznawano tam Endymiona, w średniowieczu - Judasza lub Kaina z wiązką cierni, w Polsce pana Twardowskiego. Ze zwierząt widywanych na Księżycu najpopularniejszy był królik. [...]





 

    Uważano, że Księżyc oddziałuje na płyny ciała, krew żylną, menstruacyjną, 'humory' ciała; ciecze przyrody; wzrost listowia, morskich małżów i raków; obłęd, zwłaszcza kobiet, szał ekstatyczny menad i bachantek; wyobraźnię, natchnienie poetyckie. [...]





 


    Księżyc był powszechnie przedmiotem kultu, ale, inaczej niż Słońcu i niebu, nie przypisywano mu szczególniejszej potęgi. W strefie międzyzwrotnikowej Księżyc jest najczęściej płci żeńskiej, podobnie jak w mitologii grecko - rzymskiej (Artemida - Diana - Hekate - Febe, łowczyni, królowa zwierząt, utożsamiana z Księżycem - Seleną - Luną, gdy jej brata - bliźniaka Apollina zidentyfikowano ze Słońcem - Heliosem). Nieliczni męscy bogowie Księżyca to egipski Ah, później Chonsu, babiloński Sin - Nanna, semicki bóg Szahar. Również dla ostatków niektórych dawnych ludów łowieckich jest on istotą męską, np. dla Buszmenów afrykańskich, krajowców australijskich, Pigmejów zairskich, Andamanów, Indian Chaco. W wielu mitach jest siostrą, żoną albo kochanką Słońca.





 


    Księżyc pojmowany był niekiedy, zwłaszcza przez starożytnych Egipcjan i Greków, jako siedziba dusz zmarłych zacnych ludzi, a przez gnostyków jako statek wiozący dusze. [...]





 


    Księżyc wiąże się z magią (zioła lecznicze zbierane przy jego blasku działają najskuteczniej), z duchami, czarami (promienie Księżyca są pożywieniem dla czarodziejek, udzielając im zarazem nieśmiertelności) [...]. 





 


    Limbus Księżyca to legendarna kraina księżycowa, gdzie przechowywane jest wszystko, co zmarnowano na Ziemi: stracony czas, roztrwonione bogactwa, niedotrzymane przyrzeczenia, niewysłuchane modlitwy, daremne łzy, bezowocne próby, nie spełnione marzenia, płonne nadzieje, próżne chęci itp. [...]





 


    Według wierzeń ludowych zmiana fazy sprowadza deszcze wpływające ożywczo na roślinność, stąd dawny obyczaj siania w pierwszej, a zbierania plonów w ostatniej kwadrze, aby nie zakłócać rytmu natury. Ceniono wpływ Księżyca na tworzenie się rosy, mleka w piersiach matek, rośnięcie pereł w muszlach, powstawanie kamieni szlachetnych, przesileń w chorobach, dni pomyślne i feralne itd. [...]



 



    Babiloński bóg Księżyca, Sin - Nanna, rządził biegiem życia ludzkiego i opiekował się handlem; kartagińskiej bogini Księżyca i nieba, Tanit, utożsamianej z Asztarte, składano ofiary z dzieci'' - Władysław Kopaliński ,,Słownik symboli''




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz