Rasizm

 

,,rasizm - pseudonaukowy pogląd wartościujący poszczególne grupy ludzkie (rasy) ze względu na różnice morfologiczne między nimi. R. zakłada, że cechy morfologiczne (najczęściej barwa skóry) są skorelowane z cechami intelektualnymi i jako takie pozwalają wnosić o potencjale kulturotwórczym poszczególnych ras. Teza, ta nie potwierdzona żadnymi badaniami naukowymi, służyła w historii wielokrotnie jako usprawiedliwienie dla dyskryminacji rasowej i panowania 'ras wyższych' nad 'rasami niższymi'. Twórcą pierwszej koncepcji r. był J. A. de Gobineau (1816 - 1882), franc. pisarz i socjolog, który stwierdził, że pierwiastki rasowe są nierówne pod względem uzdolnień i jedynie społeczeństwa o dużym udziale ras wartościowych mogą tworzyć wyższe formy kultury. Za rasę najdoskonalszą uznał rasę białą, aryjską. Jego poglądy zostały wykorzystane jako teoretyczna podstawa m. in. nacjonalizmu i faszyzmu niemieckiego. Jak dalece nienaukowa jest koncepcja r., świadczą np. himmlerowskie wywody o 'aryjskości Japończyków'. R. niemiecki był zbiorem niekonsekwentnych sloganów i mylnych pojęć nie tylko co do Japończyków, lecz również mieszkańców Europy, odnośnie których mieszano pojęcia rasy 'germańskiej', 'nordycznej' i 'aryjskiej'. Mimo, że Polaków uważano za podludzi, z terenu Polski (Lubelszczyzna i Zamojszczyzna) wywożono dzieci do lat 3, cechujące się morfologią nordyczną, w celu ich adopcji przez nienordyczne rodziny niemieckie. Dla ukazania nienaukowego charakteru niemieckiego r. można dodać, że obok na pewno niearyjskich Japończyków za godnych siebie hitlerowcy uważali takie ludy niearyjskie, jak Baskowie, Estończycy, Węgrzy. Podbili lub planowali podbój i ujarzmienie narodów bardziej aryjskich niż Niemcy - Anglików, Duńczyków, Norwegów. Inną wersją r., spotykaną jeszcze przed powstaniem  pseudonaukowych koncepcji, jest pogląd o wyższości rasy białej nad rasami 'kolorowymi', zwłaszcza Murzynami. W historii takie podejście pozwalało na rozwój niewolnictwa i usprawiedliwiało wyniszczanie niekiedy całych populacji autochtonicznych; współcześnie wykorzystywane jest w różnych krajach jako element propagandy skierowanej przeciwko mniejszościom narodowym. Poglądy rasistowskie zostały obalone przez badania psychologów i etnologów, w których wykazano, że rozwój cywilizacji nie jest wykładnikiem potencjału genetycznego, lecz przede wszystkim, a niekiedy wyłącznie (np. Eskimosi), warunków środowiskowych. [K. K.]'' - ,,Encyklopedia biologiczna tom IX Ps - Si''

 Polecam opublikowanego na tym blogu posta ,,Czy 'Opowieści z Narnii' są rasistowskie?'', w którym wyjaśniam różnice między rasizmem prawdziwym a urojonym :).