,,KIM BYŁ SARGON Z AKADU?
Sargon był królem, który panował od ok. 2316 do ok. 2280 r. p. n. e. Stworzył jedno z największych starożytnych imperiów.
Sargon był wezyrem (głównym ministrem) jednego z królów sumeryjskich (dzisiejszy Irak). Po śmierci władcy objął tron i założył miasto Akad, które leżało gdzieś w środkowej części Mezopotamii.
Z czasem Sargon pokonał wszystkich innych królów Sumeru, w następstwie czego rozciągnął swą władzę na południe od Zatoki Perskiej, na zachód do Morza Śródziemnego i na północ do dzisiejszej Turcji.
Mieszkańcy imperium Sargona nazywali się Akadyjczykami.
Za rządów jego następców Akadyjczycy rozwinęli sztukę pisania jak również zaprojektowali pierwsze hełmy bojowe, które robili z miedzi i skóry’’ - Bridget Daly (red.) ,,Kim oni byli? Księga pytań i odpowiedzi o sławnych ludziach’’
W
lutym
2019 r. obejrzałem po raz drugi amerykańsko – niemiecko –
południowoafrykański film heroic fantasy ,,Król
Skorpion 2: Narodziny wojownika’’
(tytuł oryginału: ,,The
Scorpion King 2: Rise of a Warrior’’)
z 2008 r. w reżyserii Russella Mulcahy’ego (ur. 1953).
Akcja
rozgrywa się w umownie traktowanej starożytności w Akadzie, na
Krecie, oraz w Krainie Zmarłych.
Film
jest prequelem ,,Króla
Skorpiona’’.
Głównego bohatera; Mathayusa poznajemy jako młodzieńca
zaczynającego karierę wojownika w elitarnej gwardii Czarnych
Skorpionów (jej członkowie nosili na ramieniu tatuaż z czarnym
skorpionem) i chcący pomścić śmierć swego ojca. W jego wyprawie
towarzyszy mu młoda i piękna wojowniczka Layla. Początkowo jest
wiecznie obrażona na Mathayusa, potem się w nim zakochuje, na
koniec jednak ich drogi się rozchodzą.
Historia
jest w tym filmie (podobnie jak w opisywanym już na tym blogu
serialu o Xenie) traktowana bardzo umownie: w tej samej opowieści
pojawiają się postaci, które żyły w różnych latach, a nawet w
różnych miejscach.
Babiloński
król Hammurabi (1811 p. n. e. - 1750 p. n. e.) został przedstawiony
jako sprawiedliwy król Akadu, którego tron przywłaszczył sobie
jego generał Sargon.
Sargon
z Akadu był Semitą, a jego imię brzmiało właściwie: Szarrukin.
Według legendy jako niemowlę został znaleziony w koszyku płynącym
w rzece (podobieństwo do późniejszych losów Mojżesza) i doszedł
do władzy dzięki opiece bogini Isztar. Na filmie został ukazany
jako czarny charakter, wojownik władający magicznymi mocami. Został
królem Akadu idąc do władzy dosłownie po trupach. Przyczynił się
do śmierci ojca i brata Mathayusa, ten zaś przed Szamaszem –
bogiem Słońca i sprawiedliwości poprzysiągł mu zemstę. Sargon
na cześć bogini Astarte zamierzał spalić żywcem zgromadzonych w
amfiteatrze niewinnych ludzi zalewając ich potokami płonącej oliwy
(zostali uratowani przez młodą wojowniczkę Laylę i chińskiego
akrobatę Fonga). Mathayus zabił Sargona gdy ten przybrał postać
gigantycznego, czarnego skorpiona.
Po
śmierci Sargona, władzę w Akadzie objął prawowity król,
Salmanasar, syn Hammurabiego. W rzeczywistości asyryjski król
Salmanasar I żył w latach 1365 p. n. e. - 1244 p. n. e.
Mathayusowi
i Layli w ich zamorskiej wyprawie po magiczny oręż potrzebny do
zgładzenia Sargona, towarzyszył młody, grecki poeta Arystofanes z
Naksos, który często powoływał się na prace historyka Herodota
(ok. 484 p. n. e. - ok. 426 p. n. e.). Jego pierwowzorem był ateński
komediopisarz Arystofanes (ok. 446 p. n. e. - 385 p. n. e.)
Pojawiają
się też nawiązania do różnych mitów.
W
mitologii mezopotamskiej Aszur był bogiem wojny, który stał na
czele asyryjskiego panteonu. Od jego imienia pochodzą nazwy krajów
takich jak: Asyria i Syria. Na filmie jego imię nosił ojciec
Mathayusa, który był dzielnym wojownikiem, zgładzonym za pomocą
czarnej magii przez Sargona.
Z
mitologii egipskiej pochodzi wzmiankowany epizodycznie bóg wegetacji
i świata zmarłych Ozyrys. Mathayus i Leyla płynęli do Egiptu po
jego magiczną włócznię, którą miał być zgładzony Sargon,
jednak pod wpływem Greka Arystofanesa udali się na Kretę po miecz
Damoklesa.
Z
mitologii fenickiej została zapożyczona bogini miłości i wojny
Astarte, na filmie władająca światem zmarłych. Przypisano jej tu
cechy takich bogiń jak mezopotamska Ereszkigal i grecka Persefona, a
przypuszczam, że wykorzystano również podobieństwo imienia bogini
do imienia diabła Astarota. Wejście do jej sanktuarium mieściło
się w kreteńskim Labiryncie. Astarte ubierała się na czarno.
Próbowała uwodzić Mathayusa, za to (z wzajemnością) nienawidziła
Layli, której omal nie zabiła. Jej związek z Sargonem nawiązuje
do dawnych mitów o Isztar protegującej tego króla.
Z
mitologii greckiej został zapożyczony Minotaur mieszkający w
Labiryncie i karmiony przez króla Minosa ludzkim mięsem. Na filmie
zginął z ręki Mathayusa.
Z
kręgu kultury greckiej pochodzi również magiczny miecz Damoklesa,
którym Mathayus zabił Sargona. Na filmie znajdował się w
zaświatach i należał do bogini Astarte. Wirował zawieszony w
powietrzu, aż został pochwycony za rękojeść przez Chińczyka
Fonga. Pochodzenie powiedzenia o mieczu Damoklesa jest następujące:
,,Damokles, ulubieniec starszego Dionyzjosa, tyrana Syrakuz (ob.). Razu pewnego sławił D. Dionyzjosa, mieniąc go najszczęśliwszym człowiekiem na ziemi. Na to Dionyzjos otoczył go przepychem, ale kazał nad jego głową zawiesić na włosie końskim wyostrzony miecz, na znak ciągłego niebezpieczeństwa, w którym znajduje się posiadacz takiego szczęścia. [...]’’ - ,,Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga tom 3 Cauer Emil do Dewon’’
Film
oceniam pozytywnie jako pochwałę rodziny i dobrą rozrywkę ;).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz