sobota, 31 października 2020

Bliźnięta






 

 ,, [...] Izyda i Ozyrys - bliźniacy i małżonkowie, stanowiący wraz z synem Horusem naczelną trójcę bogów egipskich.





 

    Mitra i Waruna - w mit. ind. para bogów, których wzywa się łącznie. Pierwszy przedstawia prawną stronę ich władzy, związek między człowiekiem a człowiekiem; drugi - jej aspekt magiczny i spekulatywny, związek między bóstwem a człowiekiem.





 


    Rama i Lakszman - bracia przyrodni w mit. ind., bohaterowie Ramajany; pierwszy to najpowszechniej czczone bóstwo hinduistyczne, wcielenie rycerskości i cnoty, awatar boga Wisznu.




 


    Aświnowie - bliźnięta, bóstwa wedyjskich Indii, prawdop. przedstawiające gwiazdę zaranną i wieczorną, jadące przed Słońcem po niebie na złotym rydwanie.





 


    Ahura Mazda (Ormuzd) i Aryman - para przeciwstawnych, walczących ze sobą bogów mazdaizmu, dualistycznej religii staroirańskiej; pierwszy był bogiem dobra i światła, drugi - zła i ciemności. Bliźnięta - wrogowie religii manichejskich, głoszących kosmiczny konflikt dobra i zła, mający prawdop. wiele wspólnego z wyrazistym przeciwieństwem cech pór roku a. nawet dnia i nocy w miejscowym klimacie.





 


    Bliźnięta Mitry: Kautes i Kaupates, jedno z pochodnią zapaloną skierowaną w górę, drugie ze zgaszoną, skierowaną w dół, oznaczały zapewne życie i śmierć, wschód i zachód Słońca.





 


    Kain i Abel - bracia z biblijnej księgi Genesis (4,1 - 16), synowie Adama i Ewy, pierwszy oracz, drugi pasterz owiec.





 


    Jakub i Ezaw - bliźnięta z Genezis (25, 19 - 34); pierwszy hodowca owiec, drugi - myśliwy i oracz.





 


    Kastor i Polluks (...) w mit. gr. i rz. - bracia bliźniacy, synowie Zeusa (a. Tyndareosa) i Ledy, zwani Dioskurami (tj. 'synami Zeusa') a. Tyndarydami; wg jednej wersji - obaj śmiertelni, wg innej - Kastor był śmiertelnym synem Tyndareosa, a Polluks nieśmiertelnym synem Zeusa. Pierwszy był słynnym ujeżdżaczem koni, drugi - pięściarzem, obaj zaś bohaterskimi wojownikami i opiekunami żeglarzy (zwł. jako gwiazdy w konstelacji Bliźniąt wskazujące kierunek żeglugi), przyjaciółmi ludzkości, obrońcami gościnności, a w Sparcie - opiekunami państwa i gimnastyki.





 


    Apollo i Artemida - bliźnięta, dzieci Zeusa i Leto (Latony), bóg Słońca i bogini Księżyca, bóg urodzaju i bogini płodności, oboje strzelający niechybnie z łuku, dawcy nagłej śmierci.





 


    Herakles i Ifiles - bracia przyrodni i bliźnięta, synowie Alkmeny; pierwszego miała z Zeusem, który przybrał postać jej męża, a drugiego z mężem, Amfitrionem.





 


    Amfion i Zetos - bliźnięta, synowie Zeusa i Antiopy, królewny tebańskiej, zwani tebańskimi Dioskurami. Pierwszy był poetą i muzykiem grającym na lirze, drugi atletą i myśliwym; przedstawiciele przeciwstawnych postaw życiowych; kontemplacyjnej i praktycznej (...).





 


    Kalais i Zetos - synowie boga wiatru płn., Boreasza (zwani stąd Boreadami) i Orytii, skrzydlaci uczestnicy wyprawy Argonautów (...).





 


    Liber i Libera - bliźnięta i (a.) małżonkowie, para dawnych bóstw italskich; Liber został dość późno utożsamiony z Dionizosem. Para opiekowała się rozrodem i rozrostem zwierząt i ludzi.





 


    Romulus i Remus - bliźnięta z legendy rz., synowie boga Marsa i córki Numitora, króla Alby Longi, porzuceni przez uzurpatora, wykarmieni mlekiem przez wilczycę.


    Bellowezus i Segowezus ('wojowniczy i zwycięski') - legendarni bracia galijscy, siostrzeńcy celtyckiego króla Ambigatusa (...).





 


    Cùchulain i Conall Cernach - bohaterowie cyklu ulsterskiego, irl. wojownicy czasów pogańskich. 





 


    Bliźnięta (Gemini), gwiazdozbiór nieba płn. - ostatnie słowo wiosny (21 V - 21 VI), [...] Przedstawiać miały, wg różnych źródeł, Kastora i Polluksa a. Amfiona i Zetosa, Tezeusza i Heraklesa, Apollina i Heraklesa, Triptolemosa i Jazjona; u Babilończyków - Nirgala, boga upałów letnich. [...]'' - Władysław Kopaliński ,,Słownik symboli''




 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz