Żurawie

Żurawie odgrywają dużą rolę w kulturze człowieka. W Chinach i Japonii są symbolem wierności i długowieczności. W mitologii greckiej żurawie walczyły z Pigmejami. Żurawiem nazywano drewniany prymitywny, drewniany dźwig służący do przenoszenia wiader wody lub przeładunku towarów ze statków. Wielka jest fama o czujności tych ptaków. W polskich wierzeniach żurawie, aby nie zasnąć ściskały w łapie kamień.

W Polsce żyją trzy gatunki: żuraw, drop i strepet.

Żuraw ma upierzenie biało – siwe, a na głowie czerwoną plamę (jej kolor wygasza agresję!). Żurawie są słynne z głośnego trąbienia zwanego klangorem. W czasie toków pary tych ptaków wykonują serię ruchów głowami i skrzydłami co przypomina taniec. Gniazda żurawi znajdują się nad wodą, na drzewie, lub wśród trzcin. Pisklęta są pokryte rudym puchem. Mimo takiego wyglądu są gniazdownikami. Żywią się: rybami, owadami, dżdżownicami, myszami i ziarnem. Na zimę lecą do Afryki. Lecące żurawie tworzą struktury zwane kluczami. Na przedzie leci przewodnik, a z obydwu stron pozostałe osobniki. Do Europy wracają już w marcu. Zdarza się, że jeszcze leży śnieg, więc żurawie zbliżają się do ludzkich zabudowań.

Podczas gdy nasz żuraw spędza w Afryce zimę, jego endemiczny krewny, żyje tam cały rok. Jest to żuraw koroniasty. Nogi czarne. Upierzenie szaro – czarno – białe. Pod szarym dziobem znajdują się niewielkie, czerwone wyrostki skórne, zwane dzwonkami. Są podobne do tych kurzych, ale mniejsze. Nazwa ptaka wzięła się stąd, że na głowie sterczą mu drutowate, żółte pióra przypominające koronę, skąd nazwa.

W Ameryce Północnej żyje żuraw krzykliwy. Z wszystkich żurawi jego klangor jest najgłośniejszy, skąd nazwa. Upierzenie białe, a na głowie brązowa plama. Do niedawna był gatunkiem ginącym, ponieważ ludzie polowali na te ptaki dla ich piór. Po objęciu ptaka ochroną prawną, nadal był ginący, ponieważ osuszano bagna i wycinano drzewa. W trosce o uratowanie gatunku naukowcy podjęli się programu reintrodukcji tego ptaka. Min. oddawali jaja żurawia krzykliwego pokrewnemu gatunkowi – żurawiowi wydmowemu.

Najstarsze żurawie pochodzą z eocenu, odkryto je nad jeziorem Messel w Niemczech. Protoplastą żurawi był palaeotis, do którego są podobne takie współczesne gatunki jak drop i strepet.

Drop żyje w Europie, Azji i Afryce. Gnieździ się na ziemi na terenach stepowych. Jaja składa w niewielkim dołku. Dropie są przykładem dymorfizmu płciowego. Samica jest mniejsza i skromnie ubarwiona na brązowo. Samiec natomiast ma upierzenie biało – czarno – pomarańczowe. W momencie podniecenia pióra samca puszą się. Podczas godów samce walczą zażarcie, ale nie robią sobie krzywdy, a tylko przepychają się piersiami. Drop ma krótką, grubą szyję i masywny korpus. Jest najcięższym z ptaków latających. Łapy ma dobrze rozwinięte. Aby wzbić się w powietrze, musi przebiec kilka kilometrów. Ot i cała tajemnica czemu jest ptakiem stepowym. Z powodu polowań i zagospodarowywania stepów jest ptakiem ginącym. Znajduje się w Polskiej Czerwonej Księdze. W Polskiej Czerwonej Księdze znajduje się również strepet o szaro – brunatnym ubarwieniu.