czwartek, 24 sierpnia 2023

,,Ikonologia''

 


Cesare Ripa (1555 – 1622) z Perugii był włoskim badaczem sztuki żyjącym na przełomie renesansu i baroku.



W sierpniu 2023 r. przeczytałem jego pracę zatytułowana ,,Ikonologia’’ (wł. ,,Iconologia overo Descrittione dell’Imagini universali’’) w przekładzie polskim Ireneusza Kani. Jest to trzyczęściowy ilustrowany przewodnik dla artystów dotyczący alegorii pojęć abstrakcyjnych, cnót, grzechów, części świata i Włoch, istot mitologicznych etc. Ripa w swojej pracy odwoływał się do ,,Biblii’’, pism teologów (św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu), pracy Horapollona o hieroglifach egipskich, poezji Wergiliusza, Owidiusza, Petrarki i Ariosta oraz do ,,Genealogii bogów’’, podręcznika mitologii klasycznej pióra Giovanniego Boccaccia. Znał również dzieło polskiego kronikarza, Marcina Kromera, z którego zaczerpnął informację o kobiecie, która rzekomo urodziła aż 36 dzieci.



Lektura ,,Ikonologii’’ daje wgląd w wiele ówczesnych wierzeń, min. przyrodniczych. Dowiadujemy się z niej, że ryba torpedo (drętwa) była atrybutem Acedii (smutku z powodu konieczności czynienia dobra). Uważano, że ryś ma tak słabą pamięć, że szybko zapomina o upolowanej zwierzynie, porzuca ją i szuka następnej ofiary. Delfin miał jakoby być w stanie zabić krokodyla za pomocą ostrej płetwy grzbietowej. Z kolei słoń był symbolem wstrzemięźliwości i umiaru w korzystania z jedzenia i seksu. Wierzono ponadto, że zwierzę to oddaje cześć ciałom niebieskim. Myślę, że praca Ripy mogłaby inspirować również współczesnych fantastów :).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz