Czeskie falsyfikaty w międzywojennej polskiej encyklopedii

 ,,Królowodworski rękopis, odnaleziony rzekomo w r. 1817 przez Hankę w wieży kościelnej w Kralovym Dvorze (stąd nazwa), jako zabytek dawnej literatury czeskiej. Po raz pierwszy wydany przez Hankę w r. 1819 wraz z przekładem nowoczeskim i niemieckim, przyjęty z entuzjazmem, tłumaczony na wiele języków ('Polyglotta králodvorského rukopisu', 1852), poważnie oddziałał na rozwój literatury narodowej w Czechach i innych krajach słowiańskich. Już jednak w r. 1824 Kopitar zakwestjonował jego autentyczność i wkońcu stwierdzono, że był falsyfikatem Hanki (badania Gebauera, Masaryka i Golla)'' - ,,Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga tom 8 Kolejowe sądy rozjemcze do Laud''

,,Zielonogórski rękopis, rękopis czeski z dwoma fragmentami epickimi ('Sejm', 'Sąd Libuszy'), rzekomo z X. w., odnaleziony w r. 1818, dziś stanowczo uznany za fałszerstwo Hanki (ob.)'' - ,,Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga tom 18 Victor do Żyżmory''

 

Internetowe ,,cuda na kiju'' cz. 115

 

1. Lord Farquaad był nieślubnym synem Królewny Śnieżki i krasnoludka Gburka (żart).

2. Na you tube można znaleźć humorystyczne filmy o ptakach z ramionami, np. białą kaczką, niosąca dwa kubki kawy, papugami, czaplami, gołębiami, mewami i wróblami.

3. Saint Javelin jest fikcyjną świętą z internetowych memów, broniącą Ukrainy przed najazdem Rosjan.

4. Na marginesach średniowiecznych manuskryptów można niekiedy zobaczyć humorystyczne rysunki przedstawiające koty w strojach zakonnic.

5. W 2020 r. podczas pandemii koronawirusa, niektórzy Estończycy zażywali gęsie sadło jako rzekomy cudowny lek na covid – 19, podczas gdy Białorusini używali w tym celu wódki. Ta ostatnia metoda nasunęła mi skojarzenia z Jakubem Wędrowyczem :).

6. W kwietniu 2025 r. w południowo – zachodniej Polsce zaobserwowano nieznane, żółtookie zwierzę. Mogła to być para niedźwiedzi, ryś lub wilk.

7. Podobno u wybrzeży Wyspy Św. Heleny żył niegdyś endemiczny gatunek manata. Zwierzęta te (w przeciwieństwie do innych manatów) potrafiły wychodzić na brzeg jak foki. Prawdopodobnie już wymarły.

8. W Paramaribo, stolicy Surinamu mieści się magiczne targowisko, zwane z holenderskiego Maroon Market. Założyli je potomkowie murzyńskich niewolników. Można na nim nabyć potrzebne do magicznych obrzędów zioła, kości, muszle, proszki, eliksiry, nasiona, orzechy i drewno.

9. Od 2001 r. w Moskwie stoi grupa rzeźb ,,Dzieci są ofiarami wad dorosłych’’ autorstwa Michaiła Chemiakina. Przedstawia bezbronnych chłopca i dziewczynkę otoczonych przez budzące grozę postaci. Gdyby Rosjanie wyciągnęli naukę z tego dzieła sztuki, nie napadaliby na Ukrainę, ani inne kraje.

10. W Żelaznozawodsku w Rosji znajduje się pomnik lewatywy. Osobiście wolę, aby Rosjanie stawiali pomniki lewatywie niż Stalinowi, Putinowi i im podobnym zbrodniarzom.

11. Tartora jest duchem jeziora Krupoj w Serbii. Strzeże złożonego w Złotej Jaskini drogocennego kruszcu, połkniętego przez Homolje. Co roku w dzień diabła, Tartora przyzywa inne duchy biciem w bęben. Udziela swej magicznej mocy kandydatkom na czarownice w zamian za ludzką ofiarę, z reguły z młodej i pięknej kobiety.

12. W Rsovci w Serbii znajduje się unikalny fresk przedstawiający … Łysego Jezusa.

13. Mieszko Kamienny Niedźwiedź jest rzeźbą stojącą w Warszawie. Według legendy stał się nią Mieszko (Gniewko), przybrany syn księcia mazowieckiego, Janusza I Starszego (1340 – 1429). Jako niemowlę został wykarmiony przez niedźwiedzicę. Kiedy popadł w rozpacz, porzucony przez ukochaną Jadwigę, czarownica zamieniła go w kamiennego niedźwiedzia. Odczarować może go dopiero pocałunek prawdziwej miłości.

14. W Słubicach w Polsce znajduje się jedyny na świecie pomnik Wikipedii.

15. W Roskilde w Danii mieści się grób Piekielnego Konia. Był rumakiem bogini Hel, bardzo chudym, czerwonookim i poruszającym się na trzech nogach. Najstarszy zapis legendy o nim pochodzi z 1672 r. Istniał zwyczaj plucia na jego grób, w celu zapewnienia sobie ochrony.

16. W folklorze Nikaragui złoty krokodyl jest dobrym duchem, strzegącym rzeki. Został zapożyczony z wierzeń afrykańskich niewolników.

17. Came – cruse (,,surowa noga’’) jest straszydłem z Gaskonii we Francji. Przypomina bezcielesną, ludzką nogę z okiem w kolanie. Prowadzi nocny tryb życia i zjada nieostrożnych ludzi. Może wywodzić się z mitów o celtyckim bogu Lugu.

18. Caga Tio jest bożonarodzeniowym rekwizytem z hiszpańskiej Katalonii. Ma postać kłody z uśmiechniętą twarzą i czerwoną czapkę. Tradycja nakazuje napełniać ją stopniowo słodyczami. W święto Trzech Króli (kiedy hiszpańskie dzieci otrzymują prezenty) kłoda jest bita kijem i opróżniana ze słodkiej zawartości. Wydobywanie z niej słodyczy porównuje się do … wydalania odchodów.

19. Gatipedro jest kotem – jednorożcem z hiszpańskiej Galicji. Nocami nawiedza dzieci w sypialniach i moczy je wodą kapiącą z rogu.

20. Obibi jest zmiennokształtnym demonem z wierzeń plemienia Acholi z Ugandy, używanym jako straszak dla niegrzecznych dzieci. Może przybierać postać min. przystojnego mężczyzny. Zjada ludzi, używając do tego narzędzi, a nawet gotując swoje ofiary. W jednej z opowieści matki będąca obibi, zamieniła się w hienę i wyssała krew z absztyfikanta swej córki.

21. W wierzeniach japońskich Akateko jest czerwoną, bezcielesną ręką dziecka. Wisi na gałęzi akacji i spada na przechodniów.

22. Podczas II wojny światowej w opuszczonym domu w Londynie straszył wielki, rogaty kot.

23. W Zjednoczonych Emiratach Arabskich znane są lokalne opowieści o potworach. Um Kerba wa Leef jest palmą opętaną przez dżina. Um Al Helaam ma postać staruchy z oszpeconą twarzą i złymi oczami. Żąda gościny od bogaczy i rzuca na nich klątwy. Khataf Ra’faay jest potworem morskim podobnym do białego żagla. Wabi żeglarzy, potrafi latać i rozsiewa choroby. W ZEA straszy również bezgłowy wielbłąd.

24. Kardoes był piekielnym psem, nawiedzającym wieś De Lutta w Holandii. Posiadał spiczaste uszy i płonące oczy. Przekaz o nim jest echem germańskich mitów o nocnych łowach Odyna.

25. Kamienna Panna jest rzeźbą z Brna w Czechach. Przedstawia Johankę, która pokochała szlachcica. Niestety zmarła, kiedy narzeczony wraz z ojcem byli na polowaniu.

26. W amerykańskiej legendzie Soap Sally żyła w XIX wieku w paśmie Appalachów. Zabijała dzieci i wytwarzała z nich mydło.

27. Heikki Lunta jest fińsko – amerykańskim bogiem śniegu, wymyślonym w 1970 r. Od tego czasu tańczy i śpiewa zimą w stanie Michigan.

28. Lange Wapper był legendarnym olbrzymem z Antwerpii w Belgii. W XVI wieku czary farmera powołały go do życia z warzyw; pietruszki i czerwonej kapusty. Nie pił mleka matki i lękał się Maryi. To ostatnie upodabnia go do diabła.

Internetowe ,,cuda na kiju'' cz. 114

 

1. Polski raper i wokalista Popek jest nazywany królem Albanii, z powodu wydania płyty o tym tytule. W rzeczywistości Albania jest republiką, zaś jej ostatnim królem był Ahmed Zogu (1895 – 1961).

2. Papież Leon XIV jest rzekomo kobietą, bo ma kobiecą czaszkę.

3. Niektórzy przypuszczają, że kozacki dowódca, Maksym Krzywonos (1600 – 1648), uczestnik powstania Chmielnickiego był Szkotem i nazywał się Cameron. Bohdan Baranowski w zrecenzowanej na tym blogu książce ,,Ludzie gościńca’’ tłumaczy to inaczej. W dawnej polszczyźnie słowo szkot oznaczało nie tylko mieszkańca Szkocji, ale też wędrownego kramarza.

4. Al – Andalus to arabska nazwa Półwyspu Iberyjskiego. W XX i XXI wieku reislamizacja Hiszpanii była deklarowanym celem talibów (w latach 80 – tych), ekstremistów z Algierii, ajatollaha Chomeiniego (1902 – 1989) i Osamy bin Ladena (1957 – 2011).

5. W XXI wieku w Niemczech powstał Kalifat Kolonii (niem. Kalifatsstaat). Na jego czele stanął samozwańczy kalif, Metin Kaplan z Turcji, antysemita i przeciwnik demokracji, stawiający sobie za cel ,,wyzwolenie Stambułu’’. Otto Schily, federalny minister spraw wewnętrznych zakazał działalności kalifatu. Kaplan trafił do więzienia, zaś jego zwolennicy czczą go jako męczennika.

6. Dosyć głośna stała się ostatnio przepowiednia Erzjan o upadku Rosji. Według legendy w 1249 r. wódz Inazor Purgaz wygłosił przepowiednię, że Erzjanie odzyskają wolność w 2026 r.

7. Zdaniem kryptozoologów w Ameryce Północnej żyły niegdyś harpie (ptaki drapieżne sporych rozmiarów), których wizerunki przedstawiają indiańskie totemy.

8. Kryptozoolodzy przypuszczają, że gołąb wędrowny (oficjalnie wymarły w 1914 r.) mógł przetrwać do dziś, nie tworząc już gigantycznych chmar jak w przeszłości.

9. Piastowie pochodzili rzekomo od Piktów, dawnych mieszkańców Szkocji. Sugerują to badania genetyczne prof. Figlarewicza.

10. Afanc jest zwierzęciem z walijskich legend, wyglądającym jak hybryda bobra i krokodyla. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z XV wieku. Niczym krokodyl zjadał ludzi. Legenda opowiada jak został schwytany przy pomocy dziewicy i skrępowany. Zwierz uwolnił się jednak z więzów i w zemście zabił dziewczynę, która go zwabiła w pułapkę. W końcu sam zginął z ręki rycerza Peredura.

11. W XV – wiecznej polskiej legendzie w okolicach Krakowa schwytano rybę z baranią głową. Przypuszcza się, że jej pierwowzorem mógł być zmutowany sum.

12. W warszawskim stawie żyją liny – dziwaki, mające kształt wygłodzonych karasi lub szczupaków.

13. Przekazy etnograficzne z XIX – wiecznej Suwalszczyzny mówią o żyjących na niej żmijach leczuszczach (białorus. latających). Oskar Kolberg (1814 – 1890) widział w nich reliktowe pterozaury. Współcześni kryptozoolodzy uznają je raczej za węże poruszające się lotem ślizgowym.

                                                Ryc. za: Rawpixel

14. W Tatrach żył podobno wymarły już dziś tar europejski (gatunek dzikiej kozy).

15. Na Wyspach Kanaryjskich znana jest legenda o anguila peluda; włochatym węgorzu z Teneryfy. Był to olbrzymi, rybi demon z włochatą głową, odpędzany za pomocą egzorcyzmów.

16. Pierwowzorem pokemona Pikachu mogła być szczekuszka.

17. Raiju jest fantastycznym zwierzęciem z wierzeń japońskich. Przypomina borsuka i potrafi wytwarzać pioruny (jak wspomniany wyżej Pikachu). Unika moskitiery i kadzidła, zaś jego przysmak stanowią ludzkie pępki. W epoce Edo wielokrotnie chwytano raiju. Pierwowzorami tych zwierząt mogły być cywety palmowe.

18. W XIX – wiecznym stanie Utah (USA) żyły gliptodony.

19. Na you tube można obejrzeć wygenerowany przez AI czarno – biały film przedstawiający olbrzymiego dzika żyjącego na farmie w Kanadzie. Zwierzę osiąga rozmiar małego słonia i posiada cztery nadzwyczaj długie kły.

20. Labubu jest obecnie modną i horrendalnie drogą, chińsko – belgijską kolekcją pluszaków, zaprojektowanych przez Kasinga Lunga z Hongkongu. Są to elfy – potworki, wyglądające jak króliki z wystającymi kłami. Niektórzy uważają te zabawki za demoniczne.

21. UFO było odpowiedzialne za epidemię dżumy w XIV wieku.

22. Sumerowie osiedlili się w Ameryce Południowej, na płaskowyżu Altiplano w Boliwii. Tam właśnie mieścił się mityczny kraj Kuga – Ki (Kraina Miedzi), znany z ich zapisów. Nazwa miasta Oruro wywodzi się od sumeryjskiego ,,uru’’.

23. Według amerykańskiej jasnowidzącej, Lori Spagny koty są istotami międzywymiarowymi, zdolnymi poruszać się na różnych płaszczyznach rzeczywistości. Co ciekawe ten sam pomysł przedstawił Jarosław Grzędowicz w powieści fantasy ,,Popiół i kurz’’.

24. Austriacka mistyczka Maria Simma (1915 – 2004) twierdziła ponoć, że diabły boją się psów z powodu ich wierności.

25. W 2015 r. w USA 30 % ankietowanych republikanów, biorących udział w podchwytliwym sondażu opowiedziało się za potrzebą zbombardowania Agrabahu, fikcyjnego miasta z filmu ,,Aladyn’’ wytwórni Disneya.

26. Istnieje na you tube teoria spiskowa mówiąca, że papież Franciszek (1936 – 2025) został pobity na śmierć.

27. ,,Nawiedził cię Biały Michał Wiśniewski. Oddaj mu losowy element armatury łazienkowej a dostaniesz 2000 zł’’ - żart.

28. Starożytni Chaldejczycy byli Lechitami. Już Helena Bławatska (1831 – 1891) uważała ich za Aryjczyków.

29. Izraelici byli starożytnymi Finami. Król Dawid nazywał się Taavi (Daivi) i pochodził z Taavinkylä.