,,Ciemny kryształ''

W czerwcu 2020 r. obejrzałem po raz drugi amerykański film fantasy ,,Ciemny kryształ’’ (ang. ,,The Dark Crystal’’) z 1982 r. w reżyserii Jima Hensona (1936 – 1990), Franka Oza (ur. 1944) i Gary’ego Kurtza (ur. 1940). O filmie dowiedziałem się po raz pierwszy w 2010 r. czytając zamieszczoną w internecie listę zagrożeń duchowych egzorcysty ks. Piotra Sawy (uspokajam, że w 2015 r. Kościół zakazał spowiedzi furtkowej, której owa lista miała służyć).

Akcja filmu rozgrywa się w zamierzchłej przeszłości na odległej planecie, gdzie nie było ludzi, za to świeciły nad nią aż trzy słońca.

Tytułowy Ciemny Kryształ był magicznym klejnotem, od którego całości zależało utrzymanie równowagi na planecie. Władająca planetą rasa Świetlistych rozbiła kryształ co doprowadziło do tragedii; rozdarcia istot owej rasy na dobrych Mistyków i złych Skeksów.

Mistycy byli mądrymi i łagodnymi czarodziejami o wyglądzie owłosionych jaszczurek o czterech rękach.

Z kolei Skeksowie byli paskudnymi, agresywnymi potworami podobnymi do sępów, które krzywdziły innych mieszkańców planety wysysając z nich energię życiową i zamieniając w niewolników. Na swe usługi mieli potwory podobne do wielkich, czarnych krabów. Dla ciekawostki: demon zwany skeksem pojawia się w polskiej powieści fantasy Jarosława Grzędowicza ,,Popiół i kurz. Opowieść ze świata Pomiędzy’’¹.

Głównym bohaterem jest młodzieniec Jen z humanoidalnej rasy Gylfingów (niejako odpowiednika hobbitów), którego rodzinę wymordowały Skeksy. Jenem opiekował się czarodziej z rasy Mistyków. Na łożu śmierci (w tym samym czasie nastąpił zgon imperatora Skeksów będącego jego alter ego) powierzył Jenowi misję odszukania brakującego kawałka Ciemnego Kryształu i scalenia go (nasuwają się tu analogię z Gandalfem powierzającym hobbitowi Frodo misję zaniesienia Jedynego Pierścienia do Mordoru). W czasie swojej wyprawy Jen przeżył wiele przygód i spotkał dziwaczne stworzenia jak np. wiedźmę Ogrę czy dziewczynę z rasy Gylfingów – Kirę, sierotę wychowywaną przez pokrewny lud Podlingów, która znała mowę zwierząt i była obdarzona motylimi skrzydłami.

Dużym plusem są bardzo dobre jak na owe czasy efekty specjalne (dla ciekawostki: Jim Henson zasłynął też jako twórca Muppetów, Ulicy Sezamkowej i Fraglesów) i szlachetne postaci głównych bohaterów (szczególnie spodobała mi się dobra i łagodna Kira, w której dostrzegam podobieństwo do Jeny ov Blackeyovej ;). Zastrzeżenia natury religijnej wzbudziły natomiast we mnie: masoński symbol oka w trójkącie i nawiązania do gnostyckiej psychologii Carla Gustava Junga (demoniczne Skeksy zostały przedstawione jako archetyp Cienia, który należało zintegrować).

1 Odsyłam do posta: ,,Popiół i kurz. Opowieść ze świata Pomiędzy’’.