,,Heavy Metal''

 

,,heavy metal (heavy rock), odmiana muzyki rockowej z lat 70., przeżywająca renesans popularności w następnej dekadzie, bardziej agresywna w ekspresji i głośności od dotychczasowej muzyki rockowej opartej na bluesie, prezentująca dłuższe kompozycje, wymagająca od muzyków dużej sprawności technicznej. Przedstawiciele: grupa AC/DC, Scorpions, Saxon, a w Polsce TSA. Późniejsze odmiany h. m. szły w kierunku bardziej wyszukanych , wirtuozowskich form (np. techno – metal) oraz ku zwulgaryzowaniu muzyki rockowej (thrash, sleaze lub scuzz rock)’’ - ,,Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga tom 25 Suplement Grancille do kongijski konflikt’’

W lutym 2025 r. obejrzałem kanadyjsko – amerykańską kreskówkę dla dorosłych ,,Heavy Metal’’ z 1981 r. w reżyserii Geralda Pottertona (1931 – 2022), łączącą elementy science fiction, heroic fantasy i horroru. W ścieżce dźwiękowej zostały wykorzystane utwory zespołów: Black Sabbath, Blue Oyster Cult, Cheap Trick, Deno, Donalda Fagena, Dona Feldera, Grand Funk Railroad, Sammy’ego Hagara, Journey, Nazareth, Stevie Nicksa, Riggo i Trost. Inspiracji do powstania filmu dostarczyły komiksy Richarda Corbena (,,Hero’’), Berniego Wrightsona i Angusa McKie oraz opowiadanie Dona O’Bannona. Film był zakazany w PRL – u aż do 1989 r.

Jego akcja rozgrywa się w 2031 r. min. w Nowym Jorku (pełnym ruin i nielegalnych imigrantów z Kosmosu), Waszyngtonie, na obcych planetach i stacjach kosmicznych.

Ucieleśnieniem całego zła był Loc – Nar; mówiąca, zielona kula, czczona na Wenus. Posiada cechy zarówno Jedynego Pierścienia z ,,Władcy Pierścieni’’ J. R. R. Tolkiena (był przepełnionym złem magicznym przedmiotem) jak też zjawiska opisanego przez H. P. Lovecrafta w opowiadaniu ,,Kolor z przestworzy’’ (stanowił zagrożenie przybywające spoza Ziemi). Loc – Nar dążył do pełni władzy nad Wszechświatem, a jednocześnie niszczył swoich wyznawców. Jego demoniczny charakter ilustruje scena, w której zesłał na pustkowiu zieloną wodę. Ludzie, którzy do niej weszli, zamienili się w mordercze potwory. Loc – Nar niejako sparodiował w ten sposób chrzest. Nieświadomy zagrożenia astronauta przywiózł do domu Loc – Nara, myśląc, że jest tylko martwą, zieloną kulą. Pokazał znalezisko swej małoletniej córce. Loc – Nar opowiedział dziewczynce szereg historii o swoich występkach. Zamierzał ją zabić, ponieważ rozpoznał w niej swoją przyszłą pogromczynię.

Do konwencji horroru nawiązuje scena, w której ożywające szkielety pilotów zaatakowały żywego lotnika, którego samolot uległ katastrofie.

Science fiction

Nowojorski taksówkarz Harry Canyon żył w bardzo niebezpiecznym mieście. W swoim samochodzie miał ukryty mechanizm spalający przestępców, na tyle głupich, by grozić mu bronią. Zaopiekował się Glorią, córką archeologa, który wykopał z ziemi zieloną kulę. Spędzili razem namiętną noc. Canyon pomógł Glorii uniknąć zemsty pozaziemskich gangsterów, domagających się zielonej kuli. Był jednak zmuszony zabić ją w samoobronie, gdy skuszona chciwością dziewczyna groziła mu bronią.

Pozaziemski robot latający na statku kosmicznym miał romans z porwaną amerykańską dziennikarką. Kobieta zachwycona swym mechanicznym kochankiem, zgodziła się go poślubić pod warunkiem, że będą mieli żydowskie wesele.

Na stacji kosmicznej trwał proces sądowy kapitana Lincolna Sternna, słusznie oskarżonego o bardzo wiele przestępstw. Sternn pokładał nadzieję w zeznaniach przekupionego świadka, Hanovera Fiste’a. Pod wpływem trzymanej w ręku zielonej kulki (znów Loc – Nar!), Fiste pogrążył Sternna, ujawniając jeszcze więcej jego przewin. Zamienił się w potwora i ścigał kapitana po całej stacji. Stracił swą moc dopiero wtedy, gdy nie mógł się oprzeć przyjęciu łapówki (znów krytyka chciwości).

Fantasy

Osiemnastoletni introwertyk bez dziewczyny, lubiący eksperymenty naukowe został przeniesiony na obcą planetę. Zamienił się w Dena (imię faraona z pierwszej dynastii), potężnie zbudowanego, łysego barbarzyńcę. Uratował przed złożeniem w ofierze bogu Uhluhtcowi piękną Kathy Wells z Gibraltaru. Walczył ze złym królem, Ardem (odpornym na wszelkie zranienia) i Czerwoną Królową, dążącymi do zawłaszczenia zielonej kuli. Den postanowił zostać na zawsze w fantastycznym świecie. Scena, w której Kathy Wells leżała uwięziona w szklanej trumnie, nawiązuje do baśni o królewnie Śnieżce, podczas gdy podziemny smok przypominał pożeraczkę serc, Ammit z mitologii egipskiej (hybrydę krokodyla, lwa i hipopotama).

Taarna, zwana Tharakijką była białowłosą wojowniczką w skąpym, czarno – czerwonym stroju. Walczyła mieczem i latała na tzw. ptaku, przypominającym pteranodona (wymarłego gada). Na szyi miała wytatuowany czerwony sztylet przypominający nieco krzyż. W trakcie swej inicjacji zanurzyła się w wodzie u stóp posągu boga Tharaka, co nasuwa pewne skojarzenia z sakramentem chrztu. Zabijała w walce wyznawców Loc – Nara, w tym ich wodza noszącego na głowie diabelskie rogi. Mała Ziemianka okazała się być jej wcieleniem.

Film oceniam zasadniczo pozytywnie. Jedyne zastrzeżenia dotyczą scen erotycznych (np. wybitny naukowiec usiłujący zgwałcić dziennikarkę na konferencji prasowej w Pentagonie).