Panteon fiński

,,Licznych bożków czczono tu niegdyś jak kraj szeroki. Kłaniali się im mieszkańcy Häme, mężczyźni i kobiety. Tapio z lasu łupu użyczał, Ahti zasię rybę z wody. Ӓinämöinen pieśni układał, Rakhoi sprawiał odmiany księżyca, Liekkiö rządził ziołami, korzeniami i drzewami, i podobnymi sprawami. Ilmarinen zsyłał wiatr i ciszę i prowadził podróżników. Turisas dawał moc wojownikom, Kratti pilnował skarbów. Tonttu w obejściu gospodarzył, gdyż diabeł zwiódł już wielu, Kapeet zaś między nimi pożerały księżyc, synowie Kalevy bili łąki i lasy. To zasię byli bożkowie Karelów, do których się modlili: Ronkoteus dawał żyto, Pellonpekko troszczył się o urodzaj jęczmienia, Virokannos opiekował się owsem, bo inaczej byłby nie urósł. Äkräs hodował groch, fasolę i rzepę, on też stwarzał kapustę, len i konopie. Köntös pola i poręby sprawiał, jako się zdawało ich zabobonowi. A gdy się brano do siewów wiosennych, pito wówczas zdrowie Ukko. Szukano wtedy kobiałki Ukko, wtedy to upijały się dziewczęta i starki, po czym wyprawiano tam bezeceństwa, co się dawało widzieć i słyszeć. Gdy Rauni, żona Ukko, się swarzy, stary Ukko z północy fuka, on to przynosi pogodę i urodzaj co roku. Kekri pomnażał przychówek bydła, Hiisi pomagał zwyciężać zwierzęta leśne, Vedenemo napędzała ryby do sieci. Nyrkas dawał wiewiórki z lasu, zasię Hittarainen przynosił z krzów zające. Zali nie jest to lud szalony, że w coś takiego wierzy i modły doń odprawia! Diabeł i grzech taką moc miały nad nimi, że je czcili i wierzyli w nie. Na mogiły zmarłych przynoszono jadło, po czym zawodzono, szlochano i płakano. Także skrzatom składano ofiary, gdy wdowy i wdowcy zawierali związek małżeński. Czczono również wiele innych rzeczy, kamienie, ścięte pniaki, gwiazdy i księżyc'' - Mikael Agricola (1510 - 1557) [w]: Martti Haavio ,,Mitologia fińska''