,,Gęsia skórka'' (serial)

,,Już za chwilę, mili widzowie, strach Wam włosy zjeży na głowie’’ - intro

Moje dzieciństwo przypada na lata 90 -te XX wieku kiedy to w telewizji nadawano ,,Gęsią skórkę’’. Jako dziecko bałem się tego programu, zaś obejrzeć go odcinek po odcinku zdecydowałem się w latach 2018 – 2019. ,,Gęsia skórka’’ (tytuł oryginału: ,,Goosebump’’) była kanadyjskim serialem; cyklem młodzieżowych horrorów zrealizowanym na podstawie serii książek amerykańskiego pisarza Roberta Lawrence’a Stine’a (ur. 1943), który pełnił rolę narratora w niektórych odcinkach). Emitowano go w latach 1995 – 1998.

Akcja serialu rozgrywała się w latach 90 – tych XX wieku w USA, Wielkiej Brytanii (w Londynie), Egipcie, Karlsville (fikcyjnym miasteczku z gry planszowej), na Baladorze (fikcyjnej wyspie u tropikalnych wybrzeży Azji ¹), bezludnej wyspa, w światach równoległych (po drugiej stronie lustra, oraz pod ziemią) a nawet na obcej planecie podobnej do Ziemi. Bohaterami byli zwykli nastolatkowie przeżywający niezwykłe przygody ;).

Do rzeczywistych postaci historycznych – uwięzionych książąt z Tower – Edwarda V (12 lat) i Ryszarda księcia Yorku (9 lat), synów króla Anglii Edwarda IV Yorka (1442 – 1483) nawiązują książę Edward i księżniczka Zuzanna ze średniowiecznej Anglii uwięzieni w londyńskiej Wieży Strachu. W naszych czasach żyli jako Edie i Sue. Duch z Wieży Strachu kazał Ediemu zawrócić. Potem manekin kata ożył i zaatakował rodzeństwo. Inne figury woskowe też ożyły i zaczęły gonić dzieci. Po wyjściu z wieży dzieci zaczęły tracić pamięć (zapomniały swoich nazwisk i rodziców) i przeniosły się do średniowiecza. Sue odnalazła brata w lochu. Zostali rozpoznani jak Edward i Zuzanna z Yorku. Czarodzieja Morgred przeniósł ich czarami w XX wiek, aby ich ratować. Dzieci miały być ścięte, lecz Edward ukradł katu trzy magiczne kamienie i dzięki nim wrócił z siostrą do XX wieku.

Z kręgu kultury egipskiej zostały zapożyczone mumie. Ożywająca ręka mumii była w serialu traktowana jako amulet do kontaktów ze zmarłymi. Innym magicznym przedmiotem był skarabeusz zatopiony w bursztynie, którego wuj Ben – archeolog dał swojemu bratankowi Gabe’owi na szczęście. Kiedy Gabe podpuszczony przez swą młodszą kuzynkę Sany wypowiedział zaklęcie, wówczas zmumifikowany książę Horu ożył i złapał go. Mumia księcia zaatakowała Gabe’a i Sany, lecz wtedy zjawiła się jego siostra – piękna księżniczka Nila, dążąca do zdobycia władzy nad światem. Mumia miała usunąć świadków: Gabe’a i Sany. Horu upuścił i potłukł amulet, a wtedy on i Nila zniknęli. Nila zamieniła się w karalucha a Horu oszalał gdy Gabe rzucił w ogień amulet – dłoń mumii.

W innym odcinku rodzina egiptologa dostała w przesyłce mumię w sarkofagu razem z urną kanopską (na wnętrzności). Odważna Kim była tym zachwycona, a jej młodszy brat – Jeff – wręcz przeciwnie. Była to mumia Amenlukaksa; dwunastego syna Ramzesa II. Kiedy Kim zabrała koleżankę do piwnicy, aby obejrzeć mumię, ta ożyła i zaczęła ścigać chłopca. Okazało się, że Amenlukakas zabił swego brata aby zostać faraonem, a co za tym idzie jego mumia była zła i żądna mordu. Gdy opuściła sarkofag nawet Kim się wystraszyła. Jeff broniąc siostry rozbił urnę kanopską, a wtedy serce mumii wpadło do zlewu i mumia zginęła. Przeżył za to jej zmumifikowany kot.

Nawiązaniem do egipskiej bogini Bastet przedstawianej jako kobieta z głową kotki może być matka Cristal – koleżanki Alison, która została przez potwornego kota Ripa zamieniona w hybrydę kobiety i kotki. Po śmierci Ripa odzyskała ludzką postać.

W mitologii indyjskiej Kalija to imię olbrzymiego węża z rzeki Jamuny pokonanego przez Krisznę. W serialu Mark dla dodania sobie odwagi wymawiał słowa ,,kalija’’ - było to zaklęcie. Dzięki niemu i zasuszonej głowie Mark wydostał się z trzęsawiska.

Do mitologii greckiej nawiązuje scena, w której Bill uzbroił się do walki z szamanem (nazwa potwora) w kij bejsbolowy. Może to być aluzja do maczugi Heraklesa, Tezeusza i herosów słowiańskich.

Z kolei Jessica Walters w Karlsville zamieniła się w świnię za karę za oszukiwanie klientów przy sprzedaży lemoniady. Mieszkańcy Karlville chcieli ją złapać i zjeść. Widać tu nawiązanie do ,,Odysei’’ Homera, a dokładnie do sceny, w której czarodziejka Kirke zamieniła towarzyszy Odyseusza w świnie.

Okrężną drogą z wierzeń germańskich przybyły krasnale ogrodowe, które nocą ożywały i dewastowały ogród majora (wina spadała na niewinnego chłopca). W końcu złośliwe gnomy zamieniły majora w rzeźbę ogrodową.

Na obcej planecie łudząco podobnej do Ziemi żył szaman – potwór z lasu otaczającego Obóz Koszmarów. Był podobny do czarnego wilka lub niedźwiedzia. Wysunąłem przypuszczenie, że jego pierwowzorem był panek z wierzeń polskich górali.

,,Ten górski zwierz przypominał z daleka stojącego na zadnich łapach niewielkiego niedźwiadka. Patrząc od tyłu na jego gęste brunatne futro, długie pazury u łap i słysząc gardłowe pomruki, jakie z siebie wydawał, juhasi podchodzi do niego bez strachu, sądząc, że mają do czynienia z osamotnionym misiem. Dopiero gdy kosmaty panek odwracał się do pasterzy, ukazując swą niby – ludzką pomarszczoną twarz o skórze czarnej jak smoła i nosie pozbawionym dziurek, nawet najodważniejsi pasterze rzucali się do panicznej ucieczki’’ - Paweł Zych, Witold Vargas ,,Bestiariusz słowiański część druga. Rzecz o biziach, kadukach i samojadkach’’

Szaman okazał się maszyną obsługiwaną przez George’a - łysego okularnika.

W czeskiej demonologii ludowej bubaki to straszydła podobne do strachów na wróble. Mogły posłużyć za pierwowzór ożywionych strachów na wróble, które ożywały i spacerowały nocą. Straszyły Marka i Jodie którzy przyjechali na wakacje do dziadków. Pośrednikiem między strachami na wróble a ludźmi był dziwnie zachowujący się Stanley, który wywierał magiczny wpływ na dziadka i babcię. Strachy napadły na Jodie i Marka w biały dzień. Stanley ożywiał je za pomocą magicznej księgi. Strachy wymknęły się spod kontroli, aż pokonał je włączony przez Marka kombajn.

W rosyjskich wierzeniach ludowych diabły miały zieloną krew. Tymczasem w serialu pojawia się magiczny artefakt, tzw. krew potwora. Była to zielona masa, która rosła i sprawiała, że organizmy np. pies Trigger rosły. Należała do czarownicy – ciotki Karherynne, podobnie jak czarna kotka Sarabeth. Ta ostatnia przybrała postać młodej czarownicy. Krew potwora pochłonęła Sarabeth, tymczasem pies Trigger stał się olbrzymem.

Na Obozie Koszmarów chłopcy i dziewczęta mieszkali osobno co może nawiązywać do mitycznych WyspayMężczyzn i Wyspy Kobiet opisanych przez Marco Polo w ,,Opisaniu świata’’ (wariant popularnego w średniowieczu mitu o Amazonkach).

Z kolei w parku rozrywki Horrorlandia były ożywające gargulce (rzygacze) – demoniczne istoty, których rzeźby zdobiły gotyckie katedry.

Podzwonnym indiańskiego potwora zwanego Latającą Głową może być otrzymana przez Marka w przesyłce od cioci zasuszoną głowę z Baladorów, która ożyła, świeciła oczami i … latała. Równocześnie jest to też aluzja do kultów łowców głów jakie miały miejsce u dawnych Celtów, Dajaków, Indian południowoamerykańskich i Papuasów.

W serialu pojawiają się liczne ciekawe nawiązania do legend miejskich i teorii spiskowych.

Letni obóz, na którym przebywał Billy był w istocie tajnym rządowym programem mającym wykazać jak chłopiec zachowa się w ekstremalnych sytuacjach (widać tu analogię do teorii spiskowych dotyczących takich programów jak tajny amerykański MKUltra realizowany w latach 50 – tych i 60 – tych XX wieku, którego częścią był Projekt Monarch). Później okazało się, że obóz przetrwania mieścił się na innej planecie.

Wątek przeklętej sztuki ,,Widmo’’ nawiązuje do krążących w środowisku aktorskim legend o sprowadzających nieszczęście sztukach teatralnych jak ,,Makbet’’ Williama Szekspira.

Jedną z postaci charakterystycznych dla amerykańskiego folkloru jest Jack – o – Lantern – chciwiec, który zawarł pakt z diabłem, a potem go uwięził. Po śmierci, nie przyjęty ani do nieba, ani do piekła, musi aż do dnia Sądu Ostatecznego błąkać się po świecie z latarnią z dyni. W serialu pojawiają się dwa straszydła z dyniami zamiast głów, ubrane na czarno i mające szczypce zamiast dłoni, do tego potrafiące ziać ogniem. Zaczepiały dzieci zbierające cukierki na Halloween i zaprowadziły je do lasu gdzie mieściło się ich osiedle. Tam straszydła w ludzkiej postaci rozdawały dzieciom cukierki. Gdy dzieci z pełnymi workami chciały wracać, straszydła kazały im zostać i dalej zbierać cukierki. Chciały zamienić dzieci w jedno z nich nakładając im dynie na głowy. Okazało się, że parą straszydeł były dzieci – zmiennokształtni kosmici, którzy żywili się dorosłymi ludźmi.

Dwóch ludzi w czerni; biały i Murzyn (odsyłam do posta: ,,Ludzie w czerni’’) jadących czarnym samochodem śledziło młodego Matta Amsterdama – najmłodszego z trójki rodzeństwa. Matt przez strych trafił do równoległej rzeczywistości, w której był ważniejszy od swego brata Grega i siostry Pam. Ludzie w czerni należeli do Policji Rzeczywistości. Schwytali Matta i stanął przed sądem oskarżony o zbrodnię przeciwko rzeczywistości. Sędzia Najwyższego Sądu Wszechświata skazał chłopca, lecz na szczęście był to tylko sen.

Motornicza opowiadała Aleksowi legendę o bezgłowym duchu straszącym w lesie i szukającym zemsty za ucięcie głowy co nawiązuje do amerykańska legendy o Bezgłowym Jeźdźcu spisanej przez Washingtona Irvinga w opowiadaniu ,,Legenda o Sennej Kotlinie’’ z 1820 r.

Ekscentryczny pilot samolotu lecącego na Baladorę wyglądał i ubierał się jak Elvis Presley (1935 – 1977) co nasuwa skojarzenia ze znaną legendą miejską, w której król rocka and rolla żyje do dziś (wykorzystana została również w serialu ,,Eerie Indiana’’). W XXI wieku bohaterami innych legend tego typu są: Michael Jackson (1958 - 2009), Jan Kulczyk (1950 - 2015) i Steve Jobs (1955 – 2011). 

 

Nawiązaniem do kryptozoologii (paranauki o mitycznych zwierzętach) może być scena, w której Billy znalazł na plaży gigantyczny ząb rekina (większy nawet niż ząb megalodona – 15 – metrowego żarłacza żyjącego jeszcze w plejstocenie i zdaniem kryptozoologów dotąd nie wymarłego). Okazało się jednak, że rekin urósł pod wpływem planktonu D10.

Do organizmów, którymi zajmuje się kryptobotanika – paranauka o tajemniczych roślinach należą olbrzymie rośliny mięsożerne władne pożerać ludzi. Uprawiał je w piwnicy wyrzucony z pracy na uniwersytecie ojciec Margareth i Cassiego. W końcu sam zaczął jeść nawóz sztuczny i z wolna zamieniał się w roślinę. Zamiast krwi miał zielony sok, a na jego głowie wyrosły liście. Ojciec chciał stworzyć zwierzę o cechach rośliny. Zmuszał dzieci do jedzenia zielonej papki (nawozu). Ponadto nakarmił rośliny w piwnicy swoim gościem – dr. Merickiem. Okazało się później, że nie był to prawdziwy ojciec. Ten prawdziwy od tygodnia był uwięziony w szafie przez roślinę będącą jego kopią. Na koniec gdy roślinny człowiek został zniszczony, kwiaty zaczęły mówić do Margareth; każdy przekonywał, że jest jej ojcem.

Do baśni o Czerwonym Kapturku nawiązuje scena, w której Margareth pytała ojca czemu miał na głowie liście i czemu z jego rany wypłynęło coś zielonego (dla porównania: Czerwony Kapturek pytał wilka przebranego za babcię dlaczego miał takie duże oczy, uszy i zęby).

Innym nawiązaniem do baśni klasycznej jest scena, w której wujek Colin (wilkołak z Wilczego Jaru) używał sosu ,,Trzy małe świnki’’.

Ojciec Michaela czytał mu bajkę o wielkim czerwonym psie Cliffordzie – bohaterze serii książek dla dzieci napisanych przez Normana Bridewella (1928 – 2014). Pamiętam, że w dzieciństwie oglądałem dobranockę o tym psie ;).

Lucy nie podobała się powieść Anny Sewell ,,Czarny Książę’’ z 1877 r., bo tytułowy koń ,,nie miał dwóch głów i ostrych zębów’’. Wolała za to potwora Frankensteina – bohatera powieści Mary Shelley ,,Frankenstein, czyli współczesny Prometeusz’’ z 1818 r.

W renesansowej powieści François Rabelaisa ,,Gargantua i Pantagruel’’ olbrzym Pantagruel był synem Gargantui; niezwykle żarłocznym olbrzymem potrafiącym równie dużo wypić. Z kolei w serialu gruel to – jak podaje ,,Encyklopedia dziwów’’ (,,Encyclopedia of the Weird’’) mityczny, zły stwór przynoszący pecha i karmiący się nieszczęściami, które sprowadzał. Miał postać ożywionej gąbki z oczami, która straszyła pod zlewem (wystraszyła się jej Kath po przeprowadzce z rodzicami do nowego domu, oraz owczarek niemiecki Killer). Gąbka sama wypełzała spod zlewu. Zabrała Kath rower. Dziewczyna chwyciła ją w kleszcze i wrzuciła do dołu. Chciała zakopać, lecz zakopana gąbka wydostała się nocą z ziemi w ogrodzie i wszystko zaczęło usychać. Kath zaniosła gąbkę do szkoły, aby ją tam przebadać.Gąbka zaczęła demolować szkolną pracownię chemiczną pani Waderhoff (sprawiła, że pękło naczynie z czerwonym płynem). W nocy ogłuszyła woźnego. Kurczyła się pod wpływem muzyki z walkmana, aż woźny unieszkodliwił ją pianą z gaśnicy. Odtąd Kath co dzień torturowała gruela muzyką, zaś pies Killer przyniósł do domu laryksa – wampirycznego ziemniaka wysysającego energię.

Powieść science fiction Michaiła Bułhakow ,,Psie serce’’, opowiadająca o psie zamienionym w komunistę, mogła wywrzeć wpływ na odcinek, w którym Larry po zażyciu przeterminowanego samoopalacza zaczął zamieniać się w psa. Wcześniej Larry panicznie bał się psów, które stale go goniły. Wstydził się swojej przypadłości. Bał się go jego własny kot Jasper. Jego dziewczyna Lili zamieniła się w suczkę, przyjaciel Jared też zamienił się w psa, w końcu Larry sam został psem. Jego rodzice chcieli tego; był to eksperyment dr. Martina, który zamieniał ludzi w psy. Z kolei kot Jasper został zamieniony w dziewczynkę.

Do ,,Upiora w operze’’powieści gotyckiej Gastona Leroux z 1910 r. nawiązuje sztuka ,,Widmo’’, w której Fantom porywa zakochaną w nim Esmeraldę. Fantom istniał naprawdę i był przeciwny próbom teatralnym. Nastraszył aktorów, a potem zrzucił winę na Zicka (schował puszkę czerwonej farby w jego szafce). Fantomem okazał się bezdomny – pan Levi, który mieszkał pod sceną. Natomiast prawdziwy Fantom zagrał w przedstawieniu zamiast Zicka po czym znów umarł.

Do noweli ,,Wyspa karłów’’ Edmonda Hamiltona z 1930 r. może nawiązywać odcinek, w którym rodzina Collinsów chcąca władać czarną magią Baladory wpadła do basenu z miniaturyzującym płynem. Mark trzymał ich potem w terrarium. W odcinku tym dopatrzyłem się (mam wątpliwości czy słusznie) aluzji politycznej: ojciec rodziny Richard przypominał wyglądem prezydenta Białorusi Aleksandra Łukaszenkę.

Do horroru ,,Laleczka Chucky’’ z 1988 r. nawiązuje demoniczna lalka Slappy, która ożyła gdy jego nowa właścicielka przeczytała zaklęcie. Była to złośliwa lalka. Slappy skłócił Emi z rodziną i przyjaciółkami. Po zniszczeniu gitary ojca, Emi wyrzuciła Slappy’ego do kanału ściekowego, ten jednak powrócił. Chciał skrzywdzić Emi i jej bliskich. Ostatecznie lalkę Slappy zabiła lalka Denis.

Do ,,Pokarmu bogów’’ - powieści science fiction H. G. Wellsa z 1904 r. nawiązuje : zmutowany plankton D10 uzyskany przez naukowca, wujka Harolda. Pod wpływem tego specyfiku pojawiła się w laboratorium olbrzymia najeżka strzelająca kolcami w Sheenę i Billy’ego (urosła potraktowana zielonym płynem wlanym do akwarium. Na bezludnej wyspie żyły gigantyczne jaszczurki i kraby, a w jej podziemiach równie wielkie węże, pająki i mrówki. To również były ofiary D10. Zainteresowanych odsyłam do postów: ,,Pokarm bogów’’ i ,,Pokarm bogów: Powrót koszmaru’’.

Zarówno do opowiadania ,,Widmo nad Innsmouth’’ H. P. Lovecrafta jak i cyklu fantasy ,,Pellucidar’’ E. R. Burroughsa może nawiązywać wątek ludzi, którzy poddani działaniu planktonu D10 zamienili się w humanoidy podobne do morskich zwierząt (np. ryb, ośmiornic, homarów) i zamieszkali w podziemiach bezludnej wyspy. To pierwsze stanowi analogię do rybokształtnych Istot z Głębi, to drugie zaś do inteligentnych jaszczurów maharów zamieszkujących podziemny świat Pellucidar.

Według Lina Cartera w zamierzchłych czasach na Lemurii żyły olbrzymie dżdżownice:

,,XUTH – potężnych rozmiarów dżdżownicy, żyjąca w jaskiniach pod powierzchnią Lemurii. Ślepa, powolna, odżywiająca się przez osmozę (otaczała łup swym amebopodobnym ciałem). Prawie nie do zabicia. Rosły przez całe życie, a jeden z okazów doszedł do długości 100 stóp. Czczone przez kult w Katakumbach Yb. Jedyną rzeczą, której obawiały się te praktycznie pozbawione umysłu stworzenia był według Scarlet Edda ogień’’ - Lin Carter ,,Czarnoksiężnik z Lemurii’’

W serialu Todd hodował w domu dżdżownice, a one wymknęły się spod kontroli i zaczęły mu wpełzać do jedzenia i łóżka. Chłopiec podejrzewał siostrę o podrzucanie dżdżownic. Szukając kolejnych pierścienic by się zemścić na siostrze wpadł do dziury, gdzie spotkał gigantyczną dżdżownicę (przypuszczam, że jej pierwowzorem mógł być Xuth z Lemurii). Na szczęście nie zdołała skrzywdzić Todda, bo przestraszył ją olbrzymi model rudzika zrobiony przez siostrę.

Motywem nawiązującym do ,,Hobbita’’ J. R. R. Tolkien, a konkretnie do trolli zamienionych przez wschodzące słońce w kamień może być scena, gdzie ogrodowe gnomy bały się światła, które je paraliżowało.

Do popularnych amerykańskich komiksów o superbohaterach nawiązuje odcinek, w którym Mutant w Masce ożył i wyszedł z komiksu. Tymczasem ojciec gniewał się, że jego syn Skeeper ogląda komiksy zamiast się uczyć. Skeeper trafił do Centrum Dowodzenia Mutanta, które pojawiło się na ulicy. Potem zabrał tam swoją koleżankę Lily, która nie wierzyła w realność świata komiksowego. Okazało się, że w Centrum tworzone były komiksy o Mutancie w Mace. Ów złoczyńca zwabił Skeepera do siebie w ten sposób, że chłopiec pojawił się w komiksie. Skeeper spotkał uwięzionego superbohatera Galopującą Gazelę i uwolnił go. Musiał jednak sam pokonać Mutanta w Masce, bo Galopująca Gazela uciekł. Mutant w Masce przybrał postać Lily i chciał uwięzić Skeepera w komiksie. Skeeper przechytrzył Mutanta podając się za Elastycznego Chłopca, którego zabić mógł jedynie kwas siarkowy. Mutant zamienił się w kwas i tak zginął, zaś Skeeper stał się Elastycznym Chłopcem.

W ostatnim odcinku Sheena była wraz z bratem Billym na wakacjach u wujka Harolda. Utożsamiała się z ,,Sheeną z dżungli’’; bohaterką serii komiksów Willa Eisnera i Jerry’ego Igera z 1937 r., lecz początkowo nie była odważna. Zainteresowanych odsyłam do posta: ,,Sheena – królowa dżungli’’.

W latach 90 – tych XX wieku popularne były programy z ukrytą kamerą. Wątek ten pojawia się w odcinku, w którym rodzina Morrisów przyjechała do parku rozrywki Horrorladia gdzie była nagrywana z ukrytej kamery przez potwory mające rogi jak diabły.

Znane wówczas na Zachodzie były również tzw. escape rooms. Do tej rozrywki zdaje się nawiązywać odcinek, w którym Jonathan i Nadine weszli do opuszczonego domu szukając kota, który uciekł małej dziewczynce. Przenieśli się do magicznej gry. Nadine wyjmując kompas obudziła poczerniałego, brodatego trupa leżącego w trumnie. Przypłynął do nich upiorny rybak i zarzucił na nich sieć. Dwie upiorzyce dały Nadine złoty zegarek, a ten przyrósł jej do ręki, która zaczęła się starzeć. Jonathan i Nadine spotkali w domu - labiryncie dwoje innych dzieci, które od lat próbowały stamtąd wyjść. Gdy dzieci znalazły drogę wyjścia, drogę zastąpiły im upiory. Na szczęście udało się je przestraszyć fleszem Jonathana. Spotkane dzieci okazały się upiorami. Jonathan pokonał je wyrzucając siódemkę kośćmi (dopatruję się w tym odniesienia do 7 darów Ducha Świętego). Okazało się, że dziewczynka rozpaczająca za kotkiem była w zmowie z upiorami i wabiła starsze dzieci do Domu Gier.

Z literatury science fiction zostały zapożyczone roboty grasujące w szkole muzycznej. Duch nauczycielki muzyki grający na pianinie mówi Jerry’emu: ,,Nie zbliżaj się!’’ W szkole Jerry przestraszył się robota zamiatającego podłogi w piwnicy szkoły Shreeka. Dr. Shreek chciał odebrać Jerry’emu jego dłonie (to właśnie przed nim duch nauczycielki ostrzegał chłopca). W piwnicy Jerry widział wiele par odciętych dłoni grających na pianinie. Dr. Shreek okazał się robotem. Duch nauczycielki o zielonej twarzy uratował Jerry’ego przed woźnym Andrew Troggle, który chciał mu urwać dłonie. Za karę woźny – konstruktor robotów musiał grać na pianinie do końca świata.

Innym motywem science fiction jest klonowanie ludzi; swoją drogą temat budzący gorące spory w latach 90 – tych. Idealna Szkoła była ośrodkiem o zaostrzonym rygorze, gdzie klonowano niesfornych chłopców wypuszczając na świat ich grzeczne klony. Trafił tam Brian O’Connor za straszenie brata. Podszył się pod swojego klona, wrócił do domu i obmyślał ratunek dla uwięzionych kolegów.

W serialu pojawia się wiele motywów wędrownych obecnych w literaturze i folklorze.

Uważano, że stary pustelnik z Gorących Bagien przybierał postać wilkołaka i pożerał ludzi. Mieszkańcy Gorących Bagien używali tojadu do odstraszania wilkołaków. Straszydła te zmyśliły historię o srebrnych kulach, aby zmylić ludzi. Okazało się, że wilkołakiem nie był pustelnik, ale przyjaciel Grady’ego – Will. Przed Willem – wilkołakiem obronił Grady’ego jego pies – Wandal.

Czarownica Clarisa – ubrana na czarno kobieta obiecała Samancie Berth spełnić jej trzy życzenia w zamian za oddanie wisiorka i wskazania drzwi na ulicę Mostową. Samanta chciała być najlepsza w szkolnej drużynie koszykówki; w efekcie pozostałe dziewczynki zagrały źle. Drugie życzenie brzmiało: ,,wyfruwajcie stąd, wszyscy bez wyjątku’’ (jej koledzy zamienili się w muchy). Trzecie życzenie przysporzyło niemniej kłopotów; Samanta chciała żeby Judith była jej przyjaciółką i ją kochała. W końcu Samanta miała jej dość.

Iluzjonista Amaro władał prawdziwą magią i miał walizkę z magicznymi przyborami. Tim – fan Amara ukradł mu walizkę. Jego młodsza siostra Jenny bawiła się magiczną zasłoną i zniknęła. Zamiast niej pojawił się biały królik, który mówił ludzkim głosem. Królik El Sidney (zaczarowany iluzjonista) pomógłTimowi odnaleźć siostrę porwaną przez Amara. Tim i królik ukradli różdżkę Amara. Odczarowany El Sidney zamienił Amara i Tima w białe króliki, a potem na gilotynie ścinał ich głowy.

Uważano, że duch Harrisona Sadlera – jednego z pierwszych osadników zabijał psy, które go demaskowały. Okazało się, że w rzeczywistości był badaczem duchów. Tymi zaś okazali się Sam i Louisa Sadlerowie (były to złe duchy, przed którymi ostrzegał Harrison Sadler żyjący nieprzerwanie od XVII wieku). Sam i Louisa chcieli uwięzić Harrisona Sadlera w jaskini i bali się psów. Okazało się, że to wujek i ciocia Sadlerów zjadali psy.

Dzieci odkryły w piwnicy magiczne lustro czyniące niewidzialnym. Okazało się ono portalem do równoległego, ,,lustrzanego’’ świata. Max został tam uwięziony i spotkał swoje odbicie. Postaci z ,,lustrzanego’’ świata, gdzie było przeraźliwie zimno, dążyły do zajęcia miejsca ludzi. Max walczył ze swoim odbiciem. Lustro zostało rozbite, lecz niestety miało zdolność regeneracji.

Wampir – hrabia Netwinck spał w trumnie w piwnicy, aż rodzeństwo 13 – latków Kara i Freddie uwolniło go otwierając karafkę z cuchnącym oddechem wampira. Netwinck przedstawiający się jako ,,władca nieumarłych’’, chciał wypić krew z dzieci. Okazało się, że nie miał kłów. W podziemnym świecie, do którego zjechali na wieku od trumny, Freddie i Kara znaleźli dziewczynkę Gwendolinę ukrywająca się przed wampirami. Gwendolina powiedziała, że wampiry kazały jej czyścić ich trumny pod kara zamiany w jedną z nich. Śpiące wampiry zamykały swe oddechy w butelkach – zapewniało to im bezpieczeństwo. Okazało się, że Gwendolina już była wampirzycą, która chciała odebrać władzę Netwinckowi, który okazał się dziadkiem Freddiego i Kary. Dzieci dowiedziały się, że cała ich rodzina składa się z wampirów.

Chris został zamknięty przez kolegów w nawiedzonym domu. Miała to być próba – warunek przyjęcia do Syndykatu Duchów i Widm. Chris po godzinnym pobycie w nawiedzonym domu miał sam zamienić się w ducha, jednak duchy puściły go wolno w zamian za troje innych dzieci – koledzy Chrisa zostali duchami.

Wszyscy mieszkańcy wioski gdzie przyjechał Alex wierzyli w wilkołaki z Wilczego Jaru, tylko nauczyciel nie dawał wiary tym pogłoskom. Wilkołaka można było odczarować paląc jego wilczą skórę w czasie pełni Księżyca (motyw ze średniowiecznej, bretońskiej legendy o Bisclavrecie). Wilkołaki mieszkały w starym, opuszczonym domu Marlingów. Alex Blackwell z przerażeniem odkrył, że jego wujek Colin i ciocia Martha są wilkołakami. Razem ze swą przyjaciółką Hanną odnaleźli wilkołacze skóry Colina i Marthy. Alex zakopał je, a Hannah uciekła. Colin i Martha chcieli odzyskać skóry, lecz Alex powstrzymał ich. Skóry spłonęły, a wujostwo zostali odczarowani. Później Alex odkrył, że Hannah jest wilkołakiem.

Inna Hannah podejrzewała swego kolegę Danny’ego o bycie duchem, a okazało się, że sama nim była (razem z rodziną zginęła w pożarze).

Oprócz bretońskiego Chapallu, białoruskiego Wargina, Arystarcha Murłykina z ,,Lafertowskiej makownicy’’ Antoniego Pogorelskiego i Behemota z ,,Mistrza i Małgorzaty’’ Michaiła Bułhakowa, innym potwornym kotem był Rip należący do Cristal. Prześladował w nocy Alison Rogers, która go przejechała. Alison z wolna zamieniała się w kotkę. Odkąd Rip wpadł pod samochód, zostały mu już tylko trzy życia. Przed śmiercią chciał zabić Alison. Kiedy ranił dziewczynkę zabierał jej życie, a dawał swoje. Alison dała Ripowi zatrutą mysz – zabawkę (motyw jak w legendzie o smoku wawelskim) i Rip zdechł.

Poza tym w serialu pojawia się wiele oryginalnych pomysłów autora.

Strachliwa dziewczynka Carlibeth w czasie Halloween ujrzała ożywiony model swojej głowy z gipsu. Była prześladowana w szkole przez straszących ją Steve’a i Chucka. Kupiła w sklepie z przebraniami straszną maskę, która ożyła. Wybrała maskę zielonego potwora z laboratorium alchemicznego na zapleczu sklepu (sprzedawca w tym czasie rozmawiał przez telefon). Maska była tak straszna, że sprzedawca nie chciał jej sprzedać. Przyrosła do twarzy Carlibeth i zamieniła ją w potwora. Zmienił się też jej charakter – stała się złośliwa i okrutna; straszyła małe dzieci, zaskoczyła Steve’a i Chucka na cmentarzu i ich przestraszyła. Potwór zakopał maskę Carlibeth na cmentarzu. Dziewczynka błagała sprzedawcę, aby zdjął jej maskę, lecz ten nie potrafił. Maski początkowo były pięknymi twarzami, które stały się szkaradne, bo nikt ich nie kochał. Tylko miłość mogła dać im piękno. Chcąc zdjąć potworną twarz Carlibeth musiała użyć Symbolu Miłości. Ożywione maski goniły ją gdy uciekała ze sklepu. Carlibeth odstraszyła je wykopując z ziemi swoją prawdziwą twarz, a wtedy już mogła zdjąć straszną maskę. Sądzę, że źródłem inspiracji mógł być film fantasy ,,Maska’’ z 1994 r, jak i polska groteskowa powieść,,Ferdydurke’’ Witolda Gombrowicza, w której występuje metafora twarzy i gęb (twórczość Gombrowicza jest znana i ceniona na Zachodzie).

12 – letni Michael miał małą złośliwą siostrę Tarę, która stale mu dokuczała (np. zepsuła mu urodziny). W domu stał stary zegar z kukułką. Ostrzegano, że kto go zepsuje, ten będzie miał kłopoty. Michael popsuł kukułkę, aby obarczyć winą nieznośną siostrę. Karą za to było cofnięcie czasu o dwa dni (trafił w pętle czasu). Potem obudził się odmłodzony: miał sześć lat. Sześcioletni Michael pobiegł do antykwariatu, który okazał się zamknięty. Potem zmienił się w niemowlaka. Ojciec zabrał go do antykwariatu. W chwili nieuwagi rodziców kupujących stoły w antykwariacie Michael naprawił głowę kukułki i wszystko wróciło do normy, jednak Tary już nie było (z zegara został usunięty rok 1988 kiedy się urodziła).

Bibliotekarz Mortman hodował w bibliotece ptaszniki i jadł ich karmę (owady). Przestraszył Lucy, która lubiła potwory i straszyła nimi młodszego brata Randy’ego. Bibliotekarz zamienił się w potwora, Lucy chciała go podpatrzeć, a on ją zaczął gonić. Zrobiła mu zdjęcie, lecz nie odbił się na nim. Rodzice Lucy okazali się potworami, które chciały zjeść bibliotekarza.

W serialu pojawia się niezniszczalny aparat fotograficzny sprowadzający nieszczęścia. Na robionych nim zdjęciach uwieczniały się przyszłe nieszczęścia. Należał do bezdomnego zwanego Pająkiem, który go wynalazł, aby przywoływał złe wydarzenia. Sheri uwięziła Pająka wewnątrz aparatu. Później Greg napisał wypracowanie o feralnym aparacie i dostał dwóję. Nauczyciel kazał mu udowodnić, że to się naprawdę wydarzyło. Chłopiec przyniósł aparat do domu i przez noc przytył, zaś jego koleżanka przeraźliwie schudła. Pomogło dopiero przerobienie zdjęć z negatywu na pozytyw. Nauczyciel niedowiarek zrobił sobie nim zdjęcie i wyłysiał.

Przyszywane rodzeństwo Clark i Gretchen pojechało do babci i dziadka. W ich domu mieszkał ryczący potwór, który przypominał dwunożną hybrydę człowieka i żółwia jaszczurowatego. Dziadek i babcia zostawili wnuki zamknięte w domu. Dzieci zabiły potwora pikantną potrawą (motyw biblijny; z Księgi Daniela i polski z legendy o smoku wawelskim). Potwór pękł i oblał dzieci zielonym śluzem. Na bagnach mieszkało ich więcej.

Zack pisał horror na zaczarowanej maszynie do pisania – co napisał to stawało się rzeczywistością. Dostał ją od murzyńskiej czarownicy. Mały chłopiec Adam napisał na maszynie: ,,W piwnicy Zacka siedział potwór Glut i czekał na świeże mięsko’’ i wówczas Glut się zmaterializował. Glut zaatakował w centrum handlowym i zjadł Adama, który sam wszedł do jego paszczy. Potem potwór zjadł maszynę do pisania a Zack unicestwił go myślą.

Ekscentryczna ciocia Daria będąca czarownicą, sprawiła, że Tom i John zaczęli się starzeć. Daria zaprosiła dwie inne staruszki, które zachwycały się starzejącymi chłopcami i chciały ich poślubić. Przypadkiem bracia odkryli w kuchni jadalny specyfik odmładzający i znów stali się dziećmi. John oblał ciotkę Darię sokiem śliwkowym i zamieniła się w kościotrupa. Niestety sam zaczął młodnieć w sposób niekontrolowany.

W serialu spodobały mi się liczne wątki podkreślające znaczenie rodziny i przyjaźni ( ,,… gdy odkryła, że nic nie jest silniejsze od miłości rodziny i przyjaciół’’ - mówił R. L. Stine za zakończenie pierwszego odcinka), oraz ostrzegające przed magią; ukazujące ją jako rzecz niebezpieczną dla ludzi. Kara spotyka bohaterów za chciwość i za dręczenie słabszych.

1 W rzeczywistości Baladora to nazwa okręgu administracyjnego na Sri Lance