Płetwonogie

Ta grupa ssaków morskich powstała na drodze ewolucji z łasicowatych (wydry). Dotyczy to fok, natomiast przodkami uchatek i morsów są niedźwiedziowate.

W Bałtyku żyją trzy gatunki ssaków płetwonogich, a są to foki: pospolita, szara i obrączkowana. W Polskiej Czerwonej Księdze znajduje się foka szara. Najsłynniejszym ssakiem płetwonogim jest foka Balbina znajdująca się pod opieką ludzi na Helu. Młode foki u większości gatunków mają białe ochronne ubarwienie. Ssaki płetwonogie żyją u wybrzeży wszystkich kontynentów. W Morzu Śródziemnym żyje foka zwana mniszką śródziemnomorską (jej wymarła krewniaczka mniszka karaibska żyła u wybrzeży Antyli, Ameryki Środkowej i Południowej, zaś zagrożona wyginięciem mniszka hawajska zamieszkuje Hawaje). Mniszka śródziemnomorska na wskutek nadmiernych połowów ryb, kłusownictwa i zanieczyszczania środowiska jest gatunkiem ginącym. Dwa gatunki ssaków płetwonogich (foka bajkalska i foka kaspijska) żyją w wodach słodkich. U wybrzeży Antarktydy żyje foka zwana lampartem morskim. Żywi się rybami, pingwinami, a nawet … innymi fokami (takimi jak foka krabojad). Największym (5 m) ssakiem płetwonogim świata jest słoń morski nazwany tak ponieważ u starych samców górna warga tworzy niewielką ,,trąbę''. W okresie godowym samce słoni morskich walczą między sobą o możliwość pokrycia jak największej ilości samic. Tak jak ich lądowi imiennicy, słonie morskie mają grubą skórę, która ma chronić mięśnie przed kłami rywali i orek.

Grubą skórę mają również morsy. Te wielkie morskie ssaki żyją u polarnych wybrzeży Skandynawii, Grenlandii, Alaski, Kanady i Syberii. Z pyska wystają im ciosy zwane błędnie kłami. Podobnie jak kość słoniowa tak ciosy morsów są przyczyną ich zguby ponieważ w celu ich zdobycia morsy podobnie jak słonie są mordowane przez kłusowników ¹. Morsy używają ciosów do obrony przed drapieżnikami, do wydłubywania małży z dna morskiego i zaczepiania się o krę. Foki i morsy są dla Eskimosów bardzo cennymi zwierzętami, dostarczającymi mięsa, skór (do wyrobu ubrań i kajaków), tłuszczu (do celów oświetleniowych) i kości do wyrobu narzędzi i broni.

Uchatki żyją u wybrzeży Azji (kotik), Afryki (kotik afrykański), Ameryki Północnej i Południowej (uchatka kalifornijska) i Australii (uchatka australijska).

1 Ciosy morsów jako substytut kości słoniowej pojawiają się w niektórych opowiadaniach A. Pilipiuka