,,Żabiński Jan – ur. 8 II 1897 r. zm. 26 VII 1974 r.; zoolog i hodowca, długoletni dyrektor warszawskiego Ogrodu Zoologicznego (1929 – 1950). Był wspaniałym popularyzatorem nauk biologicznych, autorem ok. 1,5 tys. pogadanek radiowych, a także wielu artykułów i książek popularnonaukowych, m.in. ‘Walka o żubra’ (1947), ‘Przekrój przez zoo’ (1953), ‘Z życia zwierząt’ (seria 5 – tomowa, 1964 – 1967). [J. Sch.]’’ - ,,Encyklopedia biologiczna tom XII Ws - Ż’’
Z nazwiskiem Jana Żabińskiego zetknąłem się po raz pierwszy w dzieciństwie czytając książkę Andrzeja Trepki ,,Co kaszalot je na obiad?’’ 1 Z lektury przyrodniczego czasopisma ,,Zwierzaki’’ wydawanego w latach 1992 – 1999, dowiedziałem się, że Jan Żabiński uważał dzikiego kota wobo z powieści Henryka Sienkiewicza ,,W pustyni i w puszczy’’ za geparda. Tymczasem Andrzej Trepka w książce ,,Zwierzęta, zwierzęta...’’ pisał, że gepard nie atakuje człowieka nawet wtedy gdy jest ranny, co odróżnia go od innych dzikich kotów (przypominam, że wobo chciał pożreć Nel Rawilson).
W gimnazjum przeczytałem dwa tomy ,,Z życia zwierząt’’, ,,Zagadkę ewolucjonizmu’’ i przedmowy do dwóch książek innych autorów.
Jan Żabiński był polskim patriotą. Walczył w wojnie polsko – bolszewickiej (1920 r.) i w powstaniu warszawskim (1944 r.). W czasie okupacji hitlerowskiej razem z żoną Antoniną (1908 – 1971) udzielał Żydom schronienia w warszawskim zoo, za co został odznaczony orderem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. Na podstawie opowiadających o tych zdarzeniach książki Antoniny Żabińskiej ,,Ludzie i zwierzęta’’ (1968 r.) został nakręcony amerykański film ,,Azyl’’ (2017 r.). Choć Żabiński nie miał łaski wiary, postąpił tak jak powinien postąpić prawdziwy katolik. Swoją drogą, ciekawe co na to kreacjoniści, którzy chętnie oskarżają ewolucjonistów o rasizm i ludobójcze zapędy? (Żabiński propagował teorię Darwina). Po wojnie został zwolniony z posady dyrektora zoo w ramach stalinowskich represji za akowską przeszłość.
W moim poemacie dygresyjnym ,,Milenium, czyli Nowe Triumfy’’ nastoletnia Jena ov Blackeyova spotkała Jana Żabińskiego w Armagedonie. 2 Wzmianka o nim pojawia się również w zbiorze opowiadań ,,Dom’’ w opowiadaniu ,,Młotek Wujka Alosia’’. (Napisałem w nim, że zdaniem Żabińskiego hipopotam nie był pierwowzorem biblijnego Behemota).
Śniło mi się, że Jan Żabiński napisał książkę o Tatrach.
1 Odsyłam do posta: ,,Andrzej Trepka’’.
2 Odsyłam do posta: ,,Triumf Nauki’’.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz