wtorek, 9 lipca 2013

,,Wąż bajeczny, smokiem przezwany od ssania''. Waran z Komodo




Na początku XX wieku zoologowie uznali, że wszystkie ogromne zwierzęta, jakie pozostały do odkrycia, zostały już odkryte. Tymczasem w 1912 r. na indonezyjskiej wyspie Komodo (usytuowanej między wyspami Sumbawą i Flores), której nazwa znaczy ,,Wyspa Szczurów'', odkryto gada - olbrzyma dochodzącego do 3 m długości, ważącego 150 kg i żyjącego 50 lat. Jest nim waran z Komodo, zwany ,,waranem komodyjskim''. Należy do grupy jaszczurek zwanych waranami, spotykanych w Azji, Afryce i Australii. W obydwu Amerykach żyją spokrewnione z waranami helodermy (arizońska i meksykańska), oraz  tegu w Ameryce Południowej. Sam waran z Komodo żyje także na kilku innych wysepkach w Azji Południowo - Wschodniej. Czyż nie jest ogromny? Czyż takie zwierzę w relacjach dawnych, orientalnych podróżników nie miało prawa stać się chińskim smokiem?!
Nasz bohater dlatego jest taki wielki, ponieważ na terenie jego areału nie występują duże ssaki drapieżne (np. tygrysy) toteż waran z Komodo zajmuje ich niszę ekologiczną. W dawnych epokach geologicznych żyły jeszcze większe warany jak np. 8 - metrowy, podobny do krokodyla mozazaur, z późnokredowych mórz i oceanów, czy plejstoceńska megalania z Australii, również osiągająca 8 m długości. O tym się nie mówi, ale na Nowej Gwinei, pewien Polak odkrył ponoć jeszcze większego niż waran z Komodo jaszczura o 5 m długości żyjącego w ... naszych czasach! 
Waran z Komodo jest pokryty grubą, łuskowatą, szaro - brunatną  skórą, która w miarę wzrostu jest zrzucana tak jak u wszystkich jaszczurek. Posiada on owalny, zaokrąglony pysk, wypełniony ostrymi zębami. Wszystkie warany posiadają długi, rozdwojony na końcu język, taki jak u węży, który służy im do badania otoczenia. Poruszają się na czterech pięciopalczastych łapach, zbrojnych w ostre pazury. Orężem warana z Komoda jest także jego ogon, którym potrafi złamać kręgosłup nawet dużemu zwierzęciu kopytnemu. Olbrzymi jaszczur dobrze wspina się na drzewa i pływa - także między blisko siebie położonymi wyspami. jest mięsożerny pożera gryzonie, ptaki, oraz zwierzęta kopytne. Nie gardzi też padliną. Małe zwierzęta połyka w całości, większe ćwiartuje ostrymi zębami, wyrywając ogromne kawały mięsiwa, które usiłuje połknąć. Jeśli jednak porcja mięsa okaże się zbyt duża, waran energicznie macha głową, chcąc opróżnić gardziel. Gdy mięsa jest dużo, waran z Komodo konsumuje pokarm ,,na raty''. Częste są też sytuacje zgromadzenia się kilku jaszczurek przy ,,posiłku''. Wówczas sytuacja staje się napięta. Mniejsze osobniki starają się uniknąć zębów i szponów większych waranów broniących swego ,,miejsca przy stole''. Mogą nawet z pozycji konkurentów spaść do pozycji ofiary, bowiem u waranów z Komodo ma miejsce kanibalizm.
Są rozdzielnopłciowe i jajorodne, nie przejawiają instynktu macierzyńskiego.
W indonezyjskich legendach istnieją wzmianki o waranach z Komodo rodzonych przez kobiety. Jest to szokujący (jak na europejskie wyobrażenia) motyw wędrowny, obecny również w mitologii polinezyjskiej, gdzie jednak warany są zastąpione przez rekiny. Co prawda na niektórych wyspach zanotowano napaści waranów na ludzi, jednak to człowiek jest katem warana z Komodo, odławiając te ogromne jaszczurki dla skór i niszcząc ich środowisko naturalne. Warany z Komodo są gatunkiem ginącym i chronionym.



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz