czwartek, 1 sierpnia 2013

Dlaczego langur ma czarny pysk?

,,Zarówno w systematyce, jak i w powszechnych odczuciach pozycję niejako wyróżnioną zajmują małpy. Jak daleko sięgają zapiski - nigdy i nigdzie nie były nam obojętne. Tysiące lat przed wystąpieniem Karola Darwina ludzie spostrzegli ich uderzające podobieństwo do człowieka, wysuwając z tego - w rozmaitych wariantach - śmiałe wnioski o wspólnym pochodzeniu. Raz wyobrażaliśmy sobie małpy jako swych przodków bądź potomków, to znów pielgrzymów, którzy odeszli od zgiełków i swarów w zaciszną pustelnię lasów, albo stepów, a kiedy indziej - dobroczynnie patronujących nam herosów, lub demonicznie podstępnych podludzi. Częściej od innych zwierząt, w różnych kręgach kulturowych małpy dosięgały rangi bogów, lub diabłów'' - A. Trepka ,,Co kaszalot je na obiad?''


W Indiach żyje wiele małpiatek (lori wysmukły), małp człekokształtnych (gibony) i małp wąskonosych. Do tych ostatnich należy langur, zwany hulmanem. Ma długi ogon, białe futro, zaś skóra pyska, dłoni i stóp jest czarna. Dlaczego? Według mitologii hinduskiej, langur wykradał dla głodującej ludności żywność z Cejlonu władanego przez ognistego olbrzyma, który poparzył małpę. Nie tylko przysłowiowe ,,święte krowy'' odbierają cześć w Indiach , ale także wiele innych zwierząt, w tym małpy. W Benares - kultowym mieście hinduizmu nad kultową rzeką Gangesem do dziś stoi małpia świątynia. Obecnie nie wznosi się im świątyń, ale te, które już istnieją, zaopatrywane są w żywność i toleruje się wszystkie poczynania ich mieszkańców. Panujący w Indiach przesąd zabrania ludziom mieszkać w miejscach gdzie giną langury. Poświęcone są bogu Hanumanowi, w ,,Ramajanie'' mającemu udzielić wsparcia Ramie, wcieleniu Wisznu. Chińska telewizja miała ongiś emitować kreskówkę ,,Małpa'' opowiadającą o Hanumanie.



Langury żyją nie tylko w Indiach, ale także w Pakistanie i na Cejlonie; w górach, jak też na nizinach. Egzystują w lasach, jak też w pobliżu ludzkich siedzib. Mają przed sobą 20 lat życia. Jak większość małp są wszystkożerne z przewagą pokarmu roślinnego. Żyją w stadach, które posiadając własne terytoria, nie przeganiają z nich innych stad. Podobnie jak w przypadku opisywanych już pawianów, dużą rolę w utrzymywaniu więzi społecznych odgrywa iskanie futra. Otaczane czcią przez hinduistów mogą bezkarnie wyrządzać szkody w uprawach i plądrować mieszkania. Inne małpy wąskonose - rezusy, również mogą to robić. Zdarzyło się, że podczas zabawy benzyną, rezusy podpaliły dom, zaś Zdenek Veselovsky w ,Głosach dżungli'' pisał jak langury zabrały dokumenty rządu indyjskiego i trzeba je było przekupywać owocami, by zmusić do oddania. Czasem niestety są odławiane - jako zwierzęta laboratoryjne, lub przyneta dla wielkich kotów.  Ale inne małpy mają jeszcze gorzej - grozi im całkowita zagłada jak np. langurowi okularowemu, zwanemu czarnym.



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz