,,Spanienkreuz''

 

W 2012 r. przeczytałem krótkie opowiadanie historyczno - fantastyczne ,,Spanienkreuz’’ Andrzeja Sapkowskiego, które znalazłem w jego antologii ,,Maladie’’. Sapkowski napisał je w 2006 r. do hiszpańskiej antologii ,,Guernica variaciones Gernika’’. W 2007 r. zostało opublikowane na łamach ,,Nowej Fantastyki’’.

Akcja rozgrywa się w Berlinie w 1939 r. w przededniu wybuchu II wojny światowej. Tytułowy Spanienkreuz (niem. Krzyż Hiszpański) był ustanowionym przez Hitlera odznaczeniem dla niemieckich lotników z Legionu Condor biorących udział w hiszpańskiej wojnie domowej (1936 – 1939) po stronie generała Franco.

Nie licząc służącej, w opowiadaniu występują tylko dwie postaci.

Feldmarszałek lotnictwa Wolfram Freiherr von Richthofen (1895 – 1945), krewny słynnego Czerwonego Barona, czyli Manfreda von Richthofena, asa lotniczego z czasów I wojny światowej został odznaczony za udział w bombardowaniu ludności cywilnej w Guernice w 1937 r.

Wdowa po generale – lejtnancie Gustawie Wilhelmie von Throtta, okultystka Dorothea Daisy von Throtta była niewidoma, lecz posiadała dar jasnowidzenia. Koligacje rodzinne ochroniły ją przed eksterminacją jako osoby niepełnosprawnej, która powszechnie miała miejsce w III Rzeszy. W jej domu działała magia. Ożywał wypchany ptak na stole, zaś postaci namalowane na obrazach ruszały się i rozmawiały.

Baron wręczył starszej damie Krzyż Hiszpański dla rzekomo poległego porucznika Bertrama von Estorffa. Von Throtta z pogardą odrzuciła odznaczenie i wyjawiła skrywaną przez władzę prawdę. Bertram został zastrzelony przez Niemców za to, że odmówił bombardowania cywilów. Jasnowidząca przepowiedziała, że w przyszłości Niemcy będą tak samo bombardowane jak wcześniej Hiszpania. Zaniepokojony Richthofen postanowił wówczas wysłać żonę i córki do bezpiecznego, jak mu się zdawało, Drezna (zbombardowanego przez aliantów 13 – 14 lutego 1945 r.).

Opowiadanie oceniam jako bardzo dobre literacko, choć opisuje okrucieństwo tylko jednej strony konfliktu. Swego czasu krytykował to Szczepan Twardoch, kiedy jeszcze miał poglądy prawicowe.